Fitch: Τα υπέρ και τα κατά από το πλαφόν στα επιτόκια – Πώς επηρεάζεται η αξιολόγηση

Η απόφαση των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών για την ενεργοποίηση του νέου μηχανισμού επιβράβευσης των συνεπών πελατών με τον καθορισμό πλαφόν στο επιτόκιο των ενήμερων στεγαστικών δανείων, δεν επηρεάζει τις αξιολογήσεις τους, αναφέρει η Fitch Ratings σε νέα της έκθεση.

Ο διεθνής οίκος υπογραμμίζει εν τούτοις ότι το μέτρο αυτό θα περιορίσει το όφελος από τα υψηλότερα επιτόκια στην κερδοφορία, αλλά παράλληλα θα στηρίξει την ποιότητα του ενεργητικού περιορίζοντας την πίεση πληρωμής στους δανειολήπτες.

Οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν ότι η Eurobank (BB-/Stable), η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (BB-/Stable), η Alpha Bank (B+/Stable) και η Τράπεζα Πειραιώς (B/Positive) ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι θα απορροφήσουν τις αυξήσεις επιτοκίων εγχώριων στεγαστικών δανείων λιανικής για 12 μήνες από τον Μάιο του 2023. Τα επιτόκια θα περιοριστούν στο επιτόκιο αναφοράς που ήταν στα τέλη Μαρτίου 2023 μείον περίπου 20 μονάδες βάσης. Οι πελάτες θα εξακολουθήσουν να επωφελούνται εάν οι τιμές πέσουν κάτω από το ανώτατο όριο.

Υγιής η κερδοφορία

Η Fitch αναμένει ότι η κερδοφορία των τραπεζών θα παραμείνει υγιής, με λειτουργικά σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού στο 1,8% περίπου το 2023, παρά τα διαφυγόντα έσοδα από τόκους ύψους 100 εκατ. ευρώ σε 175 εκατ. ευρώ από την αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης έως 50 μονάδες βάσης.

Η έκθεση επισημαίνει ότι το πλαφόν θα μπορούσε επίσης να μειώσει την πίεση στις τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων λιανικής, μετριάζοντας τον αντίκτυπο στην κερδοφορία. Σημειώνεται ότι ο διεθνής οίκος αναμένει ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ θα κορυφωθούν κατά 50 μονάδες βάσης πάνω από τα τρέχοντα επίπεδα μέχρι το τέλος του 2023, πριν υποχωρήσουν το 2024.

Μετριασμός των πιέσεων

Σύμφωνα με την Fitch η επιβολή του ανωτάτου ορίου θα εκτονώσει τις βραχυπρόθεσμες πιέσεις στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων περιορίζοντας τις πληρωμές χρέους για πελάτες που αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος διαβίωσης. «Δεν αναμένουμε ότι η εφαρμογή του ανώτατου ορίου θα έχει ως αποτέλεσμα την αναταξινόμηση των δανείων σε ανεξόφλητα ή απομειωμένα πιστωτικά δάνεια, καθώς θα εφαρμοστεί μονομερώς από τις τράπεζες. Το ανώτατο όριο δημιουργεί επίσης ένα κίνητρο για πειθαρχία στις πληρωμές, καθώς ισχύει μόνο για τα ενήμερα δάνεια», τονίζεται στην έκθεση.

Οι κίνδυνοι

Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι το ανώτατο όριο των επιτοκίων θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την κερδοφορία εάν παραταθεί πέραν των 12 μηνών ή εάν τα επιτόκια αυξηθούν περισσότερο από το αναμενόμενο και οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να περιορίσουν τα επιτόκια μετακύλισης στις καταθέσεις.

Επίσης, συγκαλύπτει εν μέρει τη διαρθρωτική ικανότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετούν το χρέος και θα μπορούσε να δημιουργήσει κινδύνους στην ποιότητα του ενεργητικού εάν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξηθούν ουσιαστικά όταν λήξει το ανώτατο όριο. Εάν παραταθεί, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος οι τράπεζες να χρειαστεί να επαναταξινομήσουν δάνεια υψηλότερου κινδύνου που βασίζονται στο ανώτατο όριο για να παραμείνουν αποδοτικές.

Η Fitch υπενθυμίζει ότι το σχέδιο ανακοινώθηκε έπειτα από εκκλήσεις της κυβέρνησης και της κοινωνίας προς τις τράπεζες να μετριάσουν τις πιέσεις που δέχονται τα νοικοκυριά από την αύξηση των επιτοκίων.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η Morgan Stanley

Ανάλογη είναι η άποψη της  Morgan Stanley, η οποία προ ημερών ανακοίνωσε ότι δεν βλέπει κάποια επίπτωση στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών από το μέτρο της διατήρησης σταθερών των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, αρχής γενομένης από τον Μάιο του 2023 για ένα έτος.

Όπως ανέφερε η αμερικανική τράπεζα, πρόκειται για μια πρωτοβουλία των τραπεζών για να στηρίξουν τους ενυπόθηκους δανειολήπτες περιορίζοντας πιθανούς κινδύνους ποιότητας ενεργητικού για το σύστημα.

«Παγώνουν» τα επιτόκια στεγαστικών και από τους servicers – Ποιους αφορά

Η Morgan Stanley συνεχίζει να είναι θετική για τις ελληνικές τράπεζες και δεν προβλέπει ουσιαστικό αρνητικό αντίκτυπο, καθώς οι προβλέψεις για το 2023 βασίζονται σε ένα επιτόκιο της ΕΚΤ στο 2,5-2,8%, οπότε δεν υπάρχει αρνητική επίπτωση για τις τράπεζες λόγω αυτού του μέτρου.

Ωστόσο, θα περιορίσει την περαιτέρω άνοδο από τις αυξήσεις των επιτοκίων στο χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων πέραν του 3% με τα στεγαστικά δάνεια να αντιπροσωπεύουν το 26% των χορηγήσεων. Κατ’ ουσίαν, η πρωτοβουλία αυτή συνιστά ένα οριζόντιο μέτρο που παρέχει ένα μπόνους σε εκείνους τους δανειολήπτες που συνεχίζουν να καταβάλλουν πληρωμές στην ώρα τους.

Υπενθυμίζεται πως η επενδυτική τράπεζα, διατηρεί την σύσταση «αύξησης θέσεων», ( overweight) για τις μετοχές των Πειραιώς και Eurobank, με τιμές στόχους τα 2,24 ευρώ και τα 1,45 ευρώ και την σύσταση «θέσεις ανάλογες της αγοράς» (equal weight) για τις Εθνική και Alpha Bank με τιμές στόχους τα 4,86 ευρώ και τα 1,37 ευρώ αντίστοιχα.

Σύσταση «αγοράς» από την HSBC

Υπενθυμίζεται ότι χθες η HSBC ανακοίνωσε ότι διατηρεί σε «buy» τις συστάσεις της και για τις τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες,  επισημαίνοντας ότι οι κατά 15% μειωμένες αποτιμήσεις από το υψηλό παρέχουν καλή ευκαιρία εισόδου για τους επενδυτές.

Η βρετανική τράπεζα προκρίνει την μετοχή της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας Πειραιώς. Οι τιμές-στόχοι είναι τα 3,35 ευρώ (από 3,30 ευρώ) για την Τράπεζα Πειραιώς, τα 6,75 ευρώ (από 5,20 ευρώ) για την Εθνική Τράπεζα, το 1,60 ευρώ για την Eurobank (αμετάβλητο) και το 1,45 ευρώ (από 1,40 ευρώ)  για την Alpha Bank.

«Οι ελληνικές τράπεζες εμφανίζονται ελκυστικές με 0,55 φορές δείκτες αποτίμησης τιμής προς ενσώματη λογιστική αξία (P/TBV), 20% κάτω από τις αναδυόμενες αγορές και 25% κάτω από τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Εξακολουθούμε να βλέπουμε τον καλύτερο συνδυασμό κινδύνου/απόδοσης στην Τράπεζα Πειραιώς με δείκτη 0,46 φορές, αποτίμηση που φαίνεται αδικαιολόγητη για τον δείκτη αποδοτικότητας που θα εμφανίσει.