ΕΕ: Νέα μείωση της γραφειοκρατίας για τις συγκεντρώσεις επιχειρήσεων

Δέσμη μέτρων για μεγαλύτερη απλοποίηση των διαδικασιών για την εξέταση των συγκεντρώσεων επιχειρήσεων, ενέκρινε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάσει του κανονισμού της ΕΕ για τις συγκεντρώσεις.

Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει:

I) αναθεωρημένο εκτελεστικό κανονισμό συγκεντρώσεων («εκτελεστικός κανονισμός»),

ii) ανακοίνωση σχετικά με την απλοποιημένη διαδικασία («ανακοίνωση») και

iii) ανακοίνωση σχετικά με τη διαβίβαση εγγράφων («ανακοίνωση»).

Νομοσχέδιο – Αυτά είναι τα κίνητρα για τη συγχώνευση επιχειρήσεων

Η δέσμη μέτρων που εγκρίθηκε αναμένεται να αποφέρει σημαντικά οφέλη στις επιχειρήσεις και στους συμβούλους τους όσον αφορά τις προπαρασκευαστικές εργασίες και το σχετικό κόστος. Σκοπός της είναι να απλοποιήσει και να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας εξέτασης της Επιτροπής όσον αφορά τις μη προβληματικές συγκεντρώσεις («απλοποιημένες υποθέσεις»), καθώς και να μειώσει τον όγκο των πληροφοριών που απαιτούνται για την κοινοποίηση των συναλλαγών και να βελτιστοποιήσει τη διαβίβαση των εγγράφων.

Στο πλαίσιο αυτό, η δέσμη μέτρων που παρουσιάζεται σήμερα συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου της Επιτροπής για μείωση κατά 25 % των απαιτήσεων παροχής πληροφοριών, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωσή της για τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε εφαρμογή την 1η Σεπτεμβρίου 2023.

Οι κυριότερες αλλαγές

Οι κυριότερες αλλαγές στους προηγούμενους κανόνες αποσκοπούν στην απλούστευση και στον εξορθολογισμό τόσο της απλοποιημένης όσο και της κανονικής διαδικασίας εξέτασης των συγκεντρώσεων. Συγκεκριμένα, οι νέοι κανόνες:

Διευρύνουν και/ή αποσαφηνίζουν τις υποθέσεις που μπορούν να εξετάζονται στο πλαίσιο της απλοποιημένης διαδικασίας. Η ανακοίνωση προσδιορίζει δύο νέες κατηγορίες υποθέσεων που μπορούν να τύχουνσε απλουστευμένης εξέτασης. Πρόκειται για περιπτώσεις στις οποίες, σύμφωνα με όλους τους πιθανούς ορισμούς της αγοράς:

-το ατομικό ή το συνδυασμένο μερίδιο αγοράς προηγούμενου σταδίου των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων είναι κάτω από 30 % και το συνδυασμένο μερίδιο αγοράς τους είναι κάτω από 30 %· και

-τα ατομικά ή τα συνδυασμένα μερίδια αγοράς προηγούμενου και επόμενου σταδίου των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων είναι κάτω από 50 %, ο δείκτης συγκέντρωσης της αγοράς («Δέλτα HHI») είναι μικρότερος από 150, και η εταιρεία με το μικρότερο μερίδιο αγοράς είναι η ίδια στις αγορές προηγούμενου και επόμενου σταδίου.

Η ανακοίνωση παρέχει επίσης στην Επιτροπή διακριτική ευχέρεια να εξετάζει ορισμένες περιπτώσεις στο πλαίσιο της απλοποιημένης διαδικασίας, ακόμη και αν δεν εμπίπτουν σε καμία από τις προκαθορισμένες κατηγορίες για τέτοια εξέταση. Ειδικότερα, η ανακοίνωση περιλαμβάνει τις ακόλουθες ρήτρες ευελιξίας:

-για τις οριζόντιες επικαλύψεις όταν τα συνδυασμένα μερίδια αγοράς των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων είναι 20-25 %·

-για τις κάθετες σχέσεις όταν τα μεμονωμένα ή συνδυασμένα μερίδια αγοράς προηγούμενου και επόμενου σταδίου των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων είναι 30-35 %·

-για τις κάθετες σχέσεις όταν τα ατομικά ή συνδυασμένα μερίδια αγοράς των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων δεν υπερβαίνουν το 50 % στη μία αγορά και το 10 % στην άλλη κάθετα συνδεδεμένη αγορά· και

-για τις κοινές επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών και περιουσιακά στοιχεία μεταξύ 100 εκατ. EUR και 150 εκατ. EUR στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο («ΕΟΧ»).

Η ανακοίνωση παρέχει επίσης έναν πιο σαφή και λεπτομερή κατάλογο των περιστάσεων στις οποίες η Επιτροπή μπορεί να διερευνήσει μια υπόθεση που πληροί τις τεχνικές προϋποθέσεις για απλοποιημένη εξέταση στο πλαίσιο της κανονικής διαδικασίας εξέτασης.

Εξορθολογισμός της εξέτασης των απλοποιημένων υποθέσεων.  Ο εκτελεστικός κανονισμός εισάγει ένα νέο έντυπο κοινοποίησης (έντυπο συνοπτικής κοινοποίησης CO τύπου «επιλέξτε το τετραγωνίδιο») για τις απλοποιημένες υποθέσεις. Το έντυπο αυτό περιλαμβάνει κυρίως ερωτήσεις και πίνακες πολλαπλής επιλογής, καθώς και εξορθολογισμένες ερωτήσεις τόσο σχετικά με τη δικαιοδοσία όσο και σχετικά με την επί της ουσίας αξιολόγηση των υποθέσεων. Η ανακοίνωση προσδιορίζει επίσης κατηγορίες υποθέσεων που μπορούν να τύχουν «εξαιρετικά απλοποιημένης» εξέτασης, στο πλαίσιο της οποίας τα μέρη καλούνται σε απευθείας κοινοποίηση χωρίς προηγούμενη συνεργασία με την Επιτροπή.

Εξορθολογισμός της επανεξέτασης των απλοποιημένων υποθέσεων. Ο εκτελεστικός κανονισμός μειώνει και αποσαφηνίζει τις απαιτήσεις παροχής πληροφοριών στο έντυπο κοινοποίησης για τις υποθέσεις αυτές (έντυπο CO). Το έντυπο αυτό περιλαμβάνει πλέον σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες απαλλαγής, εισάγει πίνακες για πληροφορίες σχετικά με τις επηρεαζόμενες αγορές και καταργεί ορισμένες υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών.

Βελτιστοποίηση της διαβίβασης εγγράφων στην Επιτροπή με τη νέα ανακοίνωση, η οποία εισάγει εξ ορισμού ηλεκτρονικές κοινοποιήσεις. Όλες αυτές οι αλλαγές αναμένεται επίσης να απλοποιήσουν συνολικά τις επαφές πριν από την κοινοποίηση, μειώνοντας περαιτέρω τον χρόνο που απαιτείται για τις εν λόγω συζητήσεις. Πρόσθετες λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις κυριότερες αλλαγές περιλαμβάνονται σε επεξηγηματικό σημείωμα που συνοδεύει τους αναθεωρημένους κανόνες, καθώς και στο έγγραφο ερωταπαντήσεων.

Ιστορικό

Η Επιτροπή έχει καθήκον να ελέγχει τις συγκεντρώσεις και τις εξαγορές μεταξύ επιχειρήσεων με κύκλο εργασιών που υπερβαίνει συγκεκριμένο κατώτατο όριο (βλ. άρθρο 1 του κανονισμού συγκεντρώσεων της ΕΕ) και να προλαμβάνει συγκεντρώσεις που θα παρεμπόδιζαν σημαντικά την άσκηση αποτελεσματικού ανταγωνισμού στον ΕΟΧ ή σε σημαντικό τμήμα του. Με την πάροδο των ετών, η Επιτροπή επιδίωξε να εστιάσει τις έρευνές της στις υποθέσεις εκείνες που ενδέχεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις και στους πολίτες της ΕΕ. Το 2000 η Επιτροπή θέσπισε για πρώτη φορά απλοποιημένη διαδικασία για τις μη προβληματικές συγκεντρώσεις. Το 2013, η Επιτροπή ενέκρινε δέσμη μέτρων απλοποίησης για τον περαιτέρω εξορθολογισμό και την απλοποίηση της διαδικασίας εξέτασης των συγκεντρώσεων για μη προβληματικές υποθέσεις.

Τον Μάρτιο του 2021 η Επιτροπή ολοκλήρωσε την αξιολόγηση διαδικαστικών και δικαιοδοτικών πτυχών του ελέγχου των συγκεντρώσεων στην ΕΕ. Η αξιολόγηση έδειξε ότι, ενώ η δέσμη μέτρων απλοποίησης του 2013 είχε αυξήσει την εφαρμογή απλοποιημένων διαδικασιών σε μη προβληματικές συγχωνεύσεις και είχε μειώσει τον διοικητικό φόρτο τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για την Επιτροπή, διασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική επιβολή, εξακολουθούν να υπάρχουν υποθέσεις που συνήθως δεν είναι προβληματικές και δεν αποτυπώνονται στην απλοποιημένη διαδικασία. Η αξιολόγηση έδειξε επίσης ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών εξακολουθούν ενδεχομένως να είναι υπερβολικά εκτεταμένες. Τέλος, η αξιολόγηση αποκάλυψε ότι η ανακοίνωση του 2013 σχετικά με την απλοποιημένη διαδικασία δεν ήταν αρκετά σαφής όσον αφορά τον προσδιορισμό των ειδικών περιστάσεων κατά τις οποίες υποθέσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις για απλοποιημένη εξέταση υποβάλλονται, παρ’ όλα αυτά, σε κανονική εξέταση.

Στις 26 Μαρτίου 2021 η Επιτροπή δημοσίευσε την αρχική της εκτίμηση επιπτώσεων, στην οποία περιγράφονται λεπτομερώς οι διάφορες επιλογές που εξετάζονται για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που εντοπίστηκαν στην αξιολόγηση. Ταυτόχρονα, τον Μάρτιο του 2021 η Επιτροπή δρομολόγησε μια πρώτη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις επιλογές που αναφέρονται στην αρχική της εκτίμηση επιπτώσεων. Μετά την αξιολόγηση των παρατηρήσεων που ελήφθησαν κατά την πρώτη δημόσια διαβούλευση και την περαιτέρω εσωτερική έρευνα, η Επιτροπή επανεξέτασε τους κανόνες και τους υπέβαλε σε διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη τον Μάιο του 2022. Τον Οκτώβριο του 2022, η Επιτροπή δημοσίευσε στοχευμένη διαβούλευση σχετικά με ορισμένες διατάξεις.

Σήμερα δημοσιεύεται επίσης η έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων, η οποία περιλαμβάνει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις δραστηριότητες διαβούλευσης, καθώς και σχετικά με την αξιολόγηση των προτεινόμενων αλλαγών. Για πιο συνοπτικές πληροφορίες σχετικά με την εκτίμηση επιπτώσεων, συμβουλευτείτε τη περίληψη της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων.