Χιλή: Απόφαση – σταθμός η εθνικοποίηση της τεράστιας βιομηχανίας λιθίου

Την πρόθεσή του να εθνικοποιήσει τη βιομηχανία λιθίου της χώρας του, ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Χιλής, Γκάμπριελ Μπόριτς, προκειμένου να ενισχύσει την οικονομία της και να προστατεύσει το περιβάλλον. Εάν αυτό συμβεί στην πράξη θα προκαλέσει σημαντικές ανατροπές σε παγκόσμιο επίπεδο. Κι αυτό καθώς η χιλιάνικη βιομηχανία εξόρυξης του περιζήτητου αυτού μετάλλου είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός στον κόσμο προσφέροντας την πρώτη ύλη που είναι απαραίτητη στις μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων.

Η πρόθεση του Μπόριτς που κυβερνά τη χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, είναι να μεταφέρει σταδιακά τον έλεγχο των τεράστιων δραστηριοτήτων εξόρυξης λιθίου της Χιλής από τους βιομηχανικούς κολοσσούς SQM και Albemarle σε μια ξεχωριστή κρατική εταιρεία.

Η ελεύθερη πτώση της τιμής του λιθίου εξαλείφει όλα τα κέρδη από τον Νοέμβριο του 2021 και μετά

Πρόκειται για μια νέα πρόκληση για τους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων που προσπαθούν να εξασφαλίσουν πρώτες ύλες για την κατασκευή μπαταριών, ενώ από την άλλη αντανακλά την εντεινόμενη διάθεση πολλών χωρών να προστατεύσουν τους φυσικούς τους πόρους. Υπενθυμίζεται ότι το Μεξικό κρατικοποίησε τα κοιτάσματα λιθίου του πέρυσι και η Ινδονησία απαγόρευσε τις εξαγωγές μεταλλεύματος νικελίου, ένα βασικό υλικό μπαταρίας, το 2020.

Συμπράξεις δημόσιου- ιδιωτικού τομέα

«Αυτή είναι μια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη», είπε ο Μπόριτς σε ομιλία που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε εθνικό επίπεδο, προσθέτοντας ότι οι μελλοντικές συμβάσεις λιθίου θα εκδίδονται μόνο ως συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα με κρατικό έλεγχο.

«Αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία που έχουμε για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη και ανεπτυγμένη οικονομία. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να τη σπαταλήσουμε», είπε χαρακτηριστικά.

Η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να καταγγείλει τις τρέχουσες συμβάσεις, αλλά ελπίζει ότι οι ιδιωτικές εταιρείες θα είναι ανοιχτές στην κρατική συμμετοχή πριν αυτές λήξουν, είπε ο πρόεδρος της Χιλής, χωρίς να κατονομάσει την Albemarle και την SQM, τους υπαριθμόν ένα και δύο παραγωγούς λιθίου στον κόσμο, αντίστοιχα. Το συμβόλαιο της SQM πρόκειται να λήξει το 2030 και της Albermarle το 2043.

Η SQM, που ονομάζεται επίσημα Sociedad Quimica Y Minera de Chile, και η Albemarle προμηθεύουν την Tesla, την LG Energy Solution και άλλους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών.

Η Albemarle σχολίασε ότι η ανακοίνωση δεν θα έχει «καμία ουσιαστική επίδραση στην επιχείρησή μας» και πρόσθεσε ότι θα συνεχίσει τις συνομιλίες για επενδύσεις σε περαιτέρω ανάπτυξη και χρήση νέων τεχνολογιών στη Χιλή.

Η SQM, από την πλευρά της, δεν προέβη σε κάποιον σχολιασμό.

Η νοτιοκορεάτικη κατασκευάστρια μπαταριών SK On, η οποία έχει μακροπρόθεσμη σύμβαση προμήθειας με την SQM, ανακοίνωσε ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα απαντήσει αναλόγως σε μακροπρόθεσμη βάση.

Η ανακοίνωση της Χιλής δεν προκάλεσε αντιστροφή στις τιμές του λιθίου, οι οποίες έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 70% από τον Νοέμβριο λόγω της εξασθένησης της ζήτησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Κίνα, τη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων στον κόσμο.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης ανθρακικού λιθίου με τις περισσότερες συναλλαγές στο χρηματιστήριο ανοξείδωτου χάλυβα Wuxi στην Κίνα υποχώρησαν 6,2% το πρωί της Παρασκευής.

«Όταν ή εάν οι κατασκευαστές μπαταριών ανανεώσουν τα συμβόλαιά τους με εταιρείες λιθίου στη Χιλή, οι όροι των συμβολαίων θα γίνουν πιθανότατα πιο δύσκολοι από ό,τι ήταν στο παρελθόν όταν δεν υπήρχε κρατική ανάμειξη», δήλωσε ο Cho Hyunryul, αναλυτής της Samsung Securities.

Ο ρόλος της κρατικής Codelco

Ο Μπόριτς είπε ότι θα ξεκινήσει διάλογο με κοινότητες, εταιρείες και βουλευτές για τη δημιουργία μιας εταιρείας λιθίου που θα ανήκει εξ ολοκλήρου στο κράτος και θα ζητήσει την έγκριση του σχεδίου από το Κογκρέσο, το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Το Κογκρέσο έλεγξε πολλές από τις πιο φιλόδοξες προτάσεις του Μπόριτς και έβαλε στο συρτάρι ένα προτεινόμενο νομοσχέδιο φορολογικής μεταρρύθμισης στις αρχές Μαρτίου.

Η κρατική Codelco, ο μεγαλύτερος παραγωγός χαλκού στον κόσμο, θα επιφορτιστεί να βρει τον καλύτερο τρόπο για τη συμμετοχή της κυβέρνησης στην εξόρυξη λιθίου.

«Εάν δημιουργηθεί μια εταιρεία σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην εκμετάλλευση του λιθίου στις αλυκές της Ατακάμα, θα ελέγχεται από το κράτος μέσω της Codelco», είπε ο Μπόριτς.

Η Codelco και η κρατική εταιρεία ορυχείων Enami θα αναλάβουν συμβάσεις εξερεύνησης και εξόρυξης σε περιοχές όπου υπάρχουν τώρα ιδιωτικά έργα πριν από τη σύσταση της εθνικής εταιρείας λιθίου.

Θα υπάρχει ένα τμήμα αφιερωμένο στην προώθηση της τεχνολογίας για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της πιο ευνοϊκής άμεσης εξόρυξης λιθίου έναντι των λιμνών εξάτμισης.

Η ιδιωτική Summit Nanotech Corp, η οποία αναπτύσσει τεχνολογία άμεσης εξαγωγής λιθίου, χαιρέτισε την ανακοίνωση του χιλιανού προέδρου.

Ο Μπόριτς είπε από τη μεριά του ότι η χώρα θα προσπαθήσει να προστατεύσει τη βιοποικιλότητα και να μοιραστεί τα εξορυκτικά οφέλη με τις αυτόχθονες και τις γύρω κοινότητες.

«Σήμερα παρουσιάζουμε μια εθνική στρατηγική για το λίθιο που είναι τεχνικά σταθερή και φιλόδοξη», είπε ο πρόεδρος, προσθέτοντας ότι θα χτίσει «μια Χιλή που θα διανέμει τον πλούτο που παράγουμε όλοι με πιο δίκαιο τρόπο».