Στη χρηματοοικονομική θεωρία όσο μεγαλύτερο ρίσκο αναλαμβάνεται, τόσο υψηλότερο είναι το δυνητικό όφελος, αλλά και οι πιθανές ζημιές εάν το στοίχημα που παίζεται κάθε φορά δεν κερδηθεί. Στην Ελλάδα ωστόσο, από το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης το 2010 έως και σήμερα ο κανόνας αυτός δεν επαληθεύεται πάντοτε, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τις τράπεζες.
Σε πλήθος περιπτώσεων, δανειολήπτες και καταθέτες που εκτέθηκαν σε κινδύνους, εν τέλει είτε επιβραβεύτηκαν για την επιλογή τους ή το σύστημα ήλθε να τους εξαλείψει.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες ξεπέρασαν την κρίση, λέει η Deutsche Bank
Ακολουθούν ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Καταθέσεις
Στο α΄εξάμηνο του 2015 η χώρα κινδύνευσε με έξοδο από την ευρωζώνη, λόγω της σύγκρουσης της τότε κυβέρνησης με τους δανειστές. Μέσα σε έξι μήνες διέρρευσαν καταθέσεις 40 δισ. ευρώ, περίπου το 25% της εγχώριας καταθετικής βάσης, ως αποτέλεσμα του κλονισμού της εμπιστοσύνης των αποταμιευτών.
Οσοι επέλεξαν όμως να αναλάβουν το ρίσκο διατήρησης των χρημάτων τους στις ελληνικές τράπεζες βγήκαν κερδισμένοι. Κι αυτό διότι εξασφάλισαν εκείνη την περίοδο μέσω των λογαριασμών προθεσμίας επιτόκια της τάξης του 5%-6% που αναγκάστηκαν να προσφέρουν οι τράπεζες προς ανακοπή του κύματος των εκροών. Εν τέλει δε, με την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση στον κλάδο, με χρήση και κρατικών κεφαλαίων, οι καταθέσεις προστατεύτηκαν πλήρως.
Δάνεια
Η συντριπτική πλειονότητα όσων έλαβαν στεγαστικό δάνειο στα χρόνια υπερανάπτυξης της εγχώριας αγοράς μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ, επέλεξαν προγράμματα κυμαινόμενου επιτοκίου, καθώς ήταν χαμηλότερα από τα σταθερά. Ανέλαβαν ωστόσο το ρίσκο επιβάρυνσης των δόσεών τους στο σενάριο αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.
Ήλθε όμως η χρηματοπιστωτική κρίση και στη συνέχεια η δημοσιονομική στις αδύναμες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, οδηγώντας την κεντρική τράπεζα σε σημαντικές περικοπές στους παρεμβατικούς της δείκτες. Το βασικό επιτόκιο του ευρώ από το 4,25% το καλοκαίρι του 2008 μειώθηκε στο 1% τον Μάιο του 2009, στο 0,25% το 2014, στο 0,05% το 2015 και από τον Μάρτιο του 2016 έως και τον περασμένο Ιούλιο βρισκόταν στο 0%. Δηλαδή επί σχεδόν μία δεκαετία όσοι αποπλήρωναν δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου απολάμβαναν εξαιρετικά χαμηλές δόσεις.
Πλαφόν στα επιτόκια
Οι δανειολήπτες της κατηγορίας βρέθηκαν από το περασμένο καλοκαίρι αντιμέτωποι με το κόστος της επιλογής τους, λόγω της ανόδου των ευρω-επιτοκίων για την αντιμετώπιση αυτή τη φορά της πληθωριστικής κρίσης. Ωστόσο, οι τράπεζες παρεμβαίνουν και σε αυτό το μέτωπο: Πρώτον, επιδοτούν το 50% της σχετικής επιβάρυνσης στα ευάλωτα νοικοκυριά και δεύτερον θέτουν από τον ερχόμενο μήνα πλαφόν στο ύψος των επιτοκίων με τα οποία είναι συνδεδεμένες όλες οι ενήμερες χορηγήσεις της κατηγορίας. Με τον τρόπο αυτόν εξαλείφουν το ρίσκο που ανέλαβαν όσοι επωφελούνταν μέχρι πρότινος από τη χαλαρή ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Αναδιαρθρώσεις οφειλών
Κερδισμένοι εκ του αποτελέσματος βγήκαν και όσοι δανείστηκαν πέραν των δυνατοτήτων τους κυρίως κατά τη δεκαετία του 2000. Κάνοντας χρήση αρχικώς των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Κατσέλη και των εργαλείων αναδιάρθρωσης χρεών που ενεργοποιήθηκαν στη συνέχεια, χιλιάδες δανειολήπτες πέτυχαν σημαντικού ύψους κουρέματα ή επωφελήθηκαν από την πολυετή οριζόντια προστασία έναντι των πλειστηριασμών.
Οσοι δε ρύθμισαν το δάνειό τους εξασφάλισαν, πέραν της πιθανής διαγραφής μέρους της οφειλής τους, καλύτερους όρους αποπληρωμής σε σύγκριση με τους ενήμερους οφειλέτες. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία συστημικού ομίλου, το μέσο περιθώριο στα εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκε στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 σε 2,86%, ενώ στα κόκκινα ανοίγματα δεν ξεπερνούσε το 1,55%. Δηλαδή εκείνοι που δεν ήταν συνεπείς εξασφάλισαν κόστος δανεισμού σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με τους πράσινους δανειολήπτες.
Latest News
Hellenic Train: Σε διαθεσιμότητα οι εμπλεκόμενοι για το τρένο που στάλθηκε σε γραμμή του Μετρό
Η Hellenic Train ανακοίνωσε ότι διερευνά το συμβάν, κατά το οποίο τρένο παραλίγο να μπει στο δίκτυο του Μετρό στη Δουκίσσης Πλακεντίας
Νέος Head of Data στην Alter Ego Media o Κωνσταντίνος Μόκκας
Στο πλαίσιο των καθηκόντων του, ο Κωνσταντίνος Μόκκας θα ηγηθεί της οργάνωσης και διαχείρισης των datasets του ομίλου Alter Ego Media
Alfa Wood: Δυο νέες γραμμές παραγωγής στη Λάρισα – Επένδυση 8 εκατ.
Η συγκεκριμένη εντάσσεται στο ευρύτερο επενδυτικό πλάνο 2023-2025 του Ομίλου ALFA WOOD συνολικού ύψους 47 εκατ.
Ρεκόρ πωλήσεων και ρεκόρ μισθών – Πόσο αμείβονται οι υπάλληλοι της Louis Vuitton στην Ελλάδα
Πού φτάνουν οι ετήσιες αποδοχές των εργαζόμενων στη θυγατρική της Louis Vuitton στην Ελλάδα - Τα «χρυσά» μερίσματα στη μητρική και οι νέες επενδύσεις
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Στα 4,8 δισ. η συνεισφορά του ομίλου στο ΑΕΠ
Σε 37.500 θέσεις εργασίας ανέρχεται η συνεισφορά του Ομίλου στην απασχόληση - Στα €11,6 εκατ. ευρώ το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης για το 2023
Στα 220 εκατ. ευρώ ο τζίρος της Χαλκιαδάκης «δώρο» στον Σκλαβενίτη – Τι μέρισμα μοιράζει
Αύξηση 33,7% στα καθαρά κέρδη της Χαλκιαδάκης – Νέα άνοδος εφέτος παρά την αύξηση του λειτουργικού κόστους - Η Πηγή του Δρόσου και ο Βερόπουλος
Ψήνει νέα deal ο Ν. Βαρδινογιάννης – Οι επαφές με Κρητικό και η Carrefour
Ο Νίκος Βαρδινογιάννης σκανάρει την αγορά για εξαγορές – Οι συνομιλίες με την «Κρητικός» και τα σχέδια για την Carrefour
Ο Daniel δεν «έπνιξε» τις επενδύσεις της Θεόνη – Πού ποντάρει ο Δημήτρης Τσέλιος
Οι συνέπειες του Daniel και η ασφαλιστική αποζημίωση για τη Θεόνη - Οι τιμές, η είσοδος στα αναψυκτικά και οι ψίθυροι για πώληση
Αρώματα... επιτυχίας - Από το Hondos Center, στην Aromania και το Notino
Ετήσια αύξηση 13,1% εμφάνισαν τα αρώματα το 2023 στην ελληνική αγορά
Tο «Σπίτι Μου» βαρόμετρο για νέα στεγαστικά – Ποιοι βλέπουν κύμα αιτήσεων
Άμεσα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» είναι η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια – Τι δείχνουν έρευνες της ΤτΕ - Γιατί αναμένεται ρεκόρ χορηγήσεων