Στη χρηματοοικονομική θεωρία όσο μεγαλύτερο ρίσκο αναλαμβάνεται, τόσο υψηλότερο είναι το δυνητικό όφελος, αλλά και οι πιθανές ζημιές εάν το στοίχημα που παίζεται κάθε φορά δεν κερδηθεί. Στην Ελλάδα ωστόσο, από το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης το 2010 έως και σήμερα ο κανόνας αυτός δεν επαληθεύεται πάντοτε, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τις τράπεζες.
Σε πλήθος περιπτώσεων, δανειολήπτες και καταθέτες που εκτέθηκαν σε κινδύνους, εν τέλει είτε επιβραβεύτηκαν για την επιλογή τους ή το σύστημα ήλθε να τους εξαλείψει.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες ξεπέρασαν την κρίση, λέει η Deutsche Bank
Ακολουθούν ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Καταθέσεις
Στο α΄εξάμηνο του 2015 η χώρα κινδύνευσε με έξοδο από την ευρωζώνη, λόγω της σύγκρουσης της τότε κυβέρνησης με τους δανειστές. Μέσα σε έξι μήνες διέρρευσαν καταθέσεις 40 δισ. ευρώ, περίπου το 25% της εγχώριας καταθετικής βάσης, ως αποτέλεσμα του κλονισμού της εμπιστοσύνης των αποταμιευτών.
Οσοι επέλεξαν όμως να αναλάβουν το ρίσκο διατήρησης των χρημάτων τους στις ελληνικές τράπεζες βγήκαν κερδισμένοι. Κι αυτό διότι εξασφάλισαν εκείνη την περίοδο μέσω των λογαριασμών προθεσμίας επιτόκια της τάξης του 5%-6% που αναγκάστηκαν να προσφέρουν οι τράπεζες προς ανακοπή του κύματος των εκροών. Εν τέλει δε, με την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση στον κλάδο, με χρήση και κρατικών κεφαλαίων, οι καταθέσεις προστατεύτηκαν πλήρως.
Δάνεια
Η συντριπτική πλειονότητα όσων έλαβαν στεγαστικό δάνειο στα χρόνια υπερανάπτυξης της εγχώριας αγοράς μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ, επέλεξαν προγράμματα κυμαινόμενου επιτοκίου, καθώς ήταν χαμηλότερα από τα σταθερά. Ανέλαβαν ωστόσο το ρίσκο επιβάρυνσης των δόσεών τους στο σενάριο αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.
Ήλθε όμως η χρηματοπιστωτική κρίση και στη συνέχεια η δημοσιονομική στις αδύναμες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, οδηγώντας την κεντρική τράπεζα σε σημαντικές περικοπές στους παρεμβατικούς της δείκτες. Το βασικό επιτόκιο του ευρώ από το 4,25% το καλοκαίρι του 2008 μειώθηκε στο 1% τον Μάιο του 2009, στο 0,25% το 2014, στο 0,05% το 2015 και από τον Μάρτιο του 2016 έως και τον περασμένο Ιούλιο βρισκόταν στο 0%. Δηλαδή επί σχεδόν μία δεκαετία όσοι αποπλήρωναν δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου απολάμβαναν εξαιρετικά χαμηλές δόσεις.
Πλαφόν στα επιτόκια
Οι δανειολήπτες της κατηγορίας βρέθηκαν από το περασμένο καλοκαίρι αντιμέτωποι με το κόστος της επιλογής τους, λόγω της ανόδου των ευρω-επιτοκίων για την αντιμετώπιση αυτή τη φορά της πληθωριστικής κρίσης. Ωστόσο, οι τράπεζες παρεμβαίνουν και σε αυτό το μέτωπο: Πρώτον, επιδοτούν το 50% της σχετικής επιβάρυνσης στα ευάλωτα νοικοκυριά και δεύτερον θέτουν από τον ερχόμενο μήνα πλαφόν στο ύψος των επιτοκίων με τα οποία είναι συνδεδεμένες όλες οι ενήμερες χορηγήσεις της κατηγορίας. Με τον τρόπο αυτόν εξαλείφουν το ρίσκο που ανέλαβαν όσοι επωφελούνταν μέχρι πρότινος από τη χαλαρή ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Αναδιαρθρώσεις οφειλών
Κερδισμένοι εκ του αποτελέσματος βγήκαν και όσοι δανείστηκαν πέραν των δυνατοτήτων τους κυρίως κατά τη δεκαετία του 2000. Κάνοντας χρήση αρχικώς των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Κατσέλη και των εργαλείων αναδιάρθρωσης χρεών που ενεργοποιήθηκαν στη συνέχεια, χιλιάδες δανειολήπτες πέτυχαν σημαντικού ύψους κουρέματα ή επωφελήθηκαν από την πολυετή οριζόντια προστασία έναντι των πλειστηριασμών.
Οσοι δε ρύθμισαν το δάνειό τους εξασφάλισαν, πέραν της πιθανής διαγραφής μέρους της οφειλής τους, καλύτερους όρους αποπληρωμής σε σύγκριση με τους ενήμερους οφειλέτες. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία συστημικού ομίλου, το μέσο περιθώριο στα εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκε στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 σε 2,86%, ενώ στα κόκκινα ανοίγματα δεν ξεπερνούσε το 1,55%. Δηλαδή εκείνοι που δεν ήταν συνεπείς εξασφάλισαν κόστος δανεισμού σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με τους πράσινους δανειολήπτες.
Latest News
Λαϊκές αγορές: Στροφή στα σόσιαλ μίντια για προσέλκυση νέων ηλικιακά πελατών
Η εκστρατεία απευθύνεται κυρίως σε νέους που συχνά δεν γνωρίζουν τη λειτουργία και την ποικιλία προϊόντων που προσφέρουν οι λαϊκές αγορές
Τα κοσμήματα που αγοράζουν οι Ελληνίδες - Αυξημένες οι πωλήσεις για Swarovski-Pandora
Η ελβετική Swarovski και η δανική Pandora μετρούν δεκαετίες παρουσίας στην αγορά και έχουν το δικό τους πιστό κοινό
Πού κλείδωσαν τις τιμές ρεύματος για τον Νοέμβριο, ΔΕΗ και πάροχοι
Τα πράσινα τιμολόγια ρεύματος για τους οικιακούς καταναλωτές κυμαίνονται τον Νοέμβριο από τα 0,116 μέχρι τα 0,1519 ευρώ ανά κιλοβατώρα
Σε διαβούλευση το project για ανάπτυξη του Κέντρου Επισκευής Πλοιαρίων στη Ρόδο
Το συνολικό ύψος της προτεινόμενης επένδυσης που ανακοινώθηκε από την Enterprise Greece προϋπολογίζεται σε 41,64 εκατ. ευρώ
Μήνυμα Μασούτη για τον κατώτατο: Να συνοδευτεί από μέτρα τόνωσης των επιχειρήσεων
Τι είπε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, Ιωάννης Μασούτης για το νέο σύστημα προσδιορισμού του κατώτατου μισθού
Μεγάλου - Πειραιώς: Πώς θα διατηρήσουμε την ετήσια κερδοφορία πάνω από 1 δισ. ευρώ
Ο Χρήστος Μεγάλου εμφανίστηκε αισιόδοξος για συνέχιση των θετικών επιδόσεων του ομίλου και μετά την αποκλιμάκωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ
Goldman: Υψηλότερα των εκτιμήσεων τα αποτελέσματα της Πειραιώς [πίνακας]
Η τράπεζα Πειραιώς αναβάθμισε την καθοδήγηση για το έτος και τώρα αναμένει κέρδη ανά μετοχή (EPS) πάνω από τα 0,90 ευρώ
Η Metlen χορήγησε και υλοποίησε την ανακαίνιση του 7ου Λόχου της Σχολής Ευελπίδων
Η Metlen ανέλαβε το συνολικό κόστος και την υλοποίηση της ανακαίνισης του κτιρίου - Τι δήλωση Νίκος Δένδιας και Ευάγγελος Μυτιληναίος
ΔΕΗ: Για τρίτο συνεχόμενο μήνα μειώνει τις τιμές στο ρεύμα – Οι χρεώσεις για τον Νοέμβριο
Η ΔΕΗ ανακοίνωσε τις χρεώσεις για το πράσινο οικιακό τιμολόγιοα και το «Γ21» για τους επαγγελματίες
Η διοίκηση του ΣΕΒ αποχαιρετά τον Τίτο Κομνηνό
«Εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένειά του», σημειώνει η ανακοίνωση του ΣΕΒ