Ουκρανία: Κρίσιμο το επόμενο διάστημα για τη συμφωνία των σιτηρών

Η συμφωνία που επιτρέπει την ασφαλή εξαγωγή των σιτηρών της Ουκρανίας μέσω της Μαύρης Θάλασσας ενδέχεται να φθάσει στο τέλος της την προσεχή εβδομάδα. Κι αυτό διότι η Ρωσία έχει δηλώσει ότι δεν θα δώσει την έγκρισή της για τις νέες αποστολές, εκτός εάν οι φορείς εκμετάλλευσης εγγυηθούν ότι οι διελεύσεις θα πραγματοποιηθούν έως τις 18 Μαΐου -«η αναμενόμενη ημερομηνία του… κλεισίματος (της συμφωνίας)».

Η Μόσχα φροντίζει να υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία ότι δεν προτίθεται να εγκρίνει την επέκταση της συμφωνίας στη Μαύρη Θάλασσα -η οποία επιτεύχθηκε τον Ιούλιο του περασμένου έτους- μετά τις 18 Μαΐου, επειδή δεν έχει ικανοποιηθεί για μια σειρά αιτημάτων που αφορούν τη διευκόλυνση των δικών της εξαγωγών σιτηρών και λιπασμάτων.

Επιστολή Γκουτέρες στην Ρωσία για τα ουκρανικά σιτηρά – Τι ζήτησε

Σύμφωνα με απόσπασμα επιστολής, το οποίο επικαλείται το Reuters, η Ρωσία δηλώνει ότι «βάσει της αναμενόμενης ημερομηνίας κλεισίματος της πρωτοβουλίας (18 Μαΐου)» οποιαδήποτε περαιτέρω νηολόγηση νέων πλοίων θα διενεργηθεί μόνο αφού ληφθούν εγγυήσεις από τους πλοιοκτήτες για την ολοκλήρωση της συμμετοχής στην πρωτοβουλία έως τις 18 Μαΐου.

«Θα καταστήσει δυνατή την αποφυγή εμπορικών απωλειών και την πρόληψη πιθανών κινδύνων για την ασφάλεια», όπως προειδοποιεί το Κρεμλίνο.
Βάσει της συμφωνίας, το Κοινό Κέντρο Συντονισμού (JCC) στην Κωνσταντινούπολη -που αποτελείται από αξιωματούχους από τη Ρωσία, την Ουκρανία, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη – δίνει την έγκρισή του αναφορικά με τα πλοία που μπορούν να συμμετάσχουν στη συμφωνία.

Αυτά τα πλοία στη συνέχεια επιθεωρούνται από τους αξιωματούχους του JCC κοντά στην Τουρκία πριν αναχωρήσουν για κάποιο λιμάνι της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, μέσω του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου για να συλλέξουν το φορτίο τους και να επιστρέψουν στα τουρκικά ύδατα για την τελική επιθεώρηση.

Με βάση τα δημόσια στοιχεία του JCC, κατά μέσο όρο τον Απρίλιο η εξερχόμενη επιθεώρηση διαρκούσε 21 ημέρες μετά την εισερχόμενη επιθεώρηση.

Δεν έχει καταστεί σαφές εάν η ερμηνεία της Ρωσίας για τη «συμμετοχή στην πρωτοβουλία» υποδηλώνει ότι ένα πλοίο πρέπει να έχει ολοκληρώσει την τελική του επιθεώρηση έως τις 18 Μαΐου ή εάν πρέπει απλώς να έχει εξέλθει από τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο έως τις 18 Μαΐου.

Εάν ένα πλοίο πρέπει να ολοκληρώσει την τελική του επιθεώρηση μέχρι εκείνη την ημερομηνία, σημαίνει ότι η Ρωσία δεν θα μπορεί να εγκρίνει τα νέα πλοία για διαμετακόμιση στο πλαίσιο της συμφωνίας ήδη από την επόμενη εβδομάδα.

Η αποστολή της Ρωσίας στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη παρέπεμψε το αίτημα για κάποιο σχόλιο στη Μόσχα. Η επιστολή στάλθηκε στα Ηνωμένα Έθνη από Ρώσους αξιωματούχους της JCC την περασμένη Τετάρτη.

Την ερχόμενη Δευτέρα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είναι προγραμματισμένο να συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη προκειμένου να συζητήσουν το μέλλον της συμφωνίας για τις εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας.

Η ισχύουσα συμφωνία επιτεύχθηκε με τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας με σκοπό να αντιμετωπιστεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση για την οποία αξιωματούχοι του ΟΗΕ ισχυρίζονται ότι επιδεινώθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον πιο θανατηφόρο πόλεμο στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Για να πειστεί η Ρωσία να επιτρέψει στην Ουκρανία να ξαναρχίσει τις εξαγωγές σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα, συνήφθη επίσης ένα ξεχωριστό τριετές σύμφωνο τον Ιούλιο στο οποίο ο ΟΗΕ συμφώνησε να βοηθήσει τη Ρωσία να εξάγει τρόφιμα και λιπάσματα.