WMO: Αυξάνονται οι ανθρώπινες, οικονομικές, περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Η ραγδαία εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής έφερε περισσότερη ξηρασία, πλημμύρες και καύσωνες σε κοινότητες σε όλο τον κόσμο πέρυσι, αυξάνοντας τις  απειλές για τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων, ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός του ΟΗΕ (WMO ) .

Η τελευταία έκθεση του WMO για την κατάσταση του παγκόσμιου κλίματος δείχνει ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν τα οκτώ θερμότερα που έχουν καταγραφεί και ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η υπερθέρμανση των ωκεανών έφθασαν σε νέα υψηλά επίπεδα . Τα επίπεδα ρεκόρ των αερίων του θερμοκηπίου προκάλεσαν «αλλαγές πλανητικής κλίμακας στη γη, στον ωκεανό και στην ατμόσφαιρα».

Κλιματική αλλαγή: Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών επιταχύνεται και θα συνεχιστεί για αιώνες

Ο οργανισμός αναφέρει ότι η έκθεσή του, που δημοσιεύθηκε πριν από τη φετινή Ημέρα της Μητέρας Γης , απηχεί την έκκληση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για «βαθύτερες, ταχύτερες περικοπές των εκπομπών για να περιοριστεί η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου», καθώς και «μαζική κλιμάκωση επενδύσεων στην προσαρμογή και την ανθεκτικότητα, ιδιαίτερα για τις πιο ευάλωτες χώρες και κοινότητες που έχουν το μικρότερο μερίδιο της ευθύνης για την σημερινή κρίση».

Ο Γενικός Γραμματέας του WMO, Καθ. Petteri Taalas, δήλωσε ότι εν μέσω αυξανόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και ενός μεταβαλλόμενου κλίματος, «οι πληθυσμοί παγκοσμίως εξακολουθούν να επηρεάζονται σοβαρά από ακραία καιρικά φαινόμενα και κλιματικά φαινόμενα ». Τόνισε ότι πέρυσι, «η συνεχής ξηρασία στην Ανατολική Αφρική, οι βροχοπτώσεις ρεκόρ στο Πακιστάν και οι καύσωνες που έσπασαν ρεκόρ στην Κίνα και την Ευρώπη επηρέασαν δεκάδες εκατομμύρια, ενίσχυσαν την επισιτιστική ανασφάλεια και τη μαζική μετανάστευση και κόστισαν δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλειες και ζημιές».

Ο WMO υπογραμμίζει τη σημασία της επένδυσης σε συστήματα παρακολούθησης του κλίματος και έγκαιρης προειδοποίησης για να συμβάλει στον μετριασμό των ανθρωπιστικών επιπτώσεων των ακραίων καιρικών συνθηκών. Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι σήμερα, η βελτιωμένη τεχνολογία καθιστά τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «φθηνότερη και πιο προσιτή από ποτέ» .

Τα πιο ζεστά χρόνια που έχουν καταγραφεί

Η έκθεση για την κατάσταση του παγκόσμιου κλίματος συμπληρώνει την έκτη έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή ( IPCC ) που δημοσιεύθηκε πριν από έναν μήνα, η οποία περιλαμβάνει δεδομένα έως το 2020.

Τα νέα στοιχεία του WMO δείχνουν ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνέχισαν να αυξάνονται, καθιστώντας τα έτη 2015 έως 2022 τα οκτώ θερμότερα από τότε που ξεκίνησε η τακτική παρακολούθηση το 1850. Ο WMO σημειώνει ότι αυτό συνέβη παρά τα τρία συνεχόμενα χρόνια ενός ψυχρού κλίματος La Niña.

Ο WMO λέει ότι οι συγκεντρώσεις των τριών κύριων αερίων του θερμοκηπίου, που παγιδεύουν θερμότητα στην ατμόσφαιρα -διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο και υποξείδιο του αζώτου- έφθασαν σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ το 2021, που είναι το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα ενοποιημένα στοιχεία , και ότι υπάρχουν ενδείξεις για συνεχιζόμενη αύξηση το 2022.

Ο δείκτες

Σύμφωνα με την έκθεση, «η τήξη των παγετώνων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας – η οποία έφτασε ξανά σε επίπεδα ρεκόρ το 2022 – θα συνεχιστεί για χιλιάδες χρόνια ». Ο WMO υπογραμμίζει περαιτέρω ότι «οι θαλάσσιοι πάγοι της Ανταρκτικής έπεσαν στη χαμηλότερη έκταση τους που έχει καταγραφεί και η τήξη ορισμένων ευρωπαϊκών παγετώνων ήταν, κυριολεκτικά, εκτός χάρτη».

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, που απειλεί την ύπαρξη παράκτιων κοινοτήτων και μερικές φορές ολόκληρων χωρών, έχει τροφοδοτηθεί όχι μόνο από το λιώσιμο των παγετώνων στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική, αλλά και από την επέκταση του όγκου των ωκεανών λόγω της θερμότητας. Ο WMO σημειώνει ότι η υπερθέρμανση των ωκεανών ήταν «ιδιαίτερα υψηλή τις τελευταίες δύο δεκαετίες».

Θανατηφόρες συνέπειες

Η έκθεση εξετάζει τις πολλές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων, οι οποίες έχουν προκαλέσει όλεθρο στις ζωές των πιο ευάλωτων σε όλο τον κόσμο . Πέντε συνεχόμενα χρόνια ξηρασίας στην Ανατολική Αφρική, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως οι ένοπλες συγκρούσεις, έχουν φέρει καταστροφική επισιτιστική ανασφάλεια σε 20 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την περιοχή.

Οι εκτεταμένες πλημμύρες στο Πακιστάν που προκλήθηκαν από έντονες βροχοπτώσεις τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του περασμένου έτους σκότωσαν περισσότερους από 1.700 ανθρώπους, ενώ περίπου 33 εκατομμύρια επλήγησαν. Ο WMO υπογραμμίζει ότι οι συνολικές ζημιές και οικονομικές απώλειες εκτιμήθηκαν σε 30 δισεκατομμύρια δολάρια και ότι μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, περίπου 8 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν εκτοπιστεί εσωτερικά από τις πλημμύρες.

Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι, εκτός από το γεγονός ότι μετακινούνται πολλά άτομα, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα επικίνδυνα κλιματικά και τα καιρικά φαινόμενα «επιδείνωσαν τις συνθήκες» για πολλά από τα 95 εκατομμύρια άτομα που ήδη ζουν σε εκτοπισμό .

Απειλή για τα οικοσυστήματα

Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ένα άλλο σημείο το οποίο τονίζεται στην έκθεση, η οποία υπογραμμίζει μια αλλαγή στα επαναλαμβανόμενα γεγονότα στη φύση, «όπως όταν ανθίζουν τα δέντρα ή τα πουλιά μεταναστεύουν». Η ανθοφορία των κερασιών στην Ιαπωνία παρακολουθείται από τον ένατο αιώνα και το 2021 η ημερομηνία του γεγονότος ήταν η παλαιότερη που καταγράφηκε εδώ και 1.200 χρόνια .

Ως αποτέλεσμα τέτοιων αλλαγών, ολόκληρα οικοσυστήματα μπορεί να ανατραπούν . Ο WMO σημειώνει ότι οι ανοιξιάτικες αφίξεις περισσότερων από εκατό ευρωπαϊκών ειδών μεταναστευτικών πτηνών εδώ και πέντε δεκαετίες «δείχνουν αυξανόμενα επίπεδα αναντιστοιχίας με άλλα ανοιξιάτικα γεγονότα», όπως τη στιγμή που τα δέντρα παράγουν φύλλα και τα έντομα πετάνε, τα οποία είναι σημαντικά για την επιβίωση των πτηνών.

Η έκθεση αναφέρει ότι αυτές οι αναντιστοιχίες «είναι πιθανό να συνέβαλαν στη μείωση του πληθυσμού σε ορισμένα είδη μεταναστευτικών πτηνών , ιδιαίτερα σε αυτά που διαχειμάζουν στην υποσαχάρια Αφρική», και στη συνεχιζόμενη καταστροφή της βιοποικιλότητας.