Μίρα Μουράτι: Από την κομμουνιστική Αλβανία στην κορυφή της τεχνητής νοημοσύνης

Από την Αλβανία του τελευταίου Κομμουνιστή ηγέτη, του Ραμίζ Αλία, και την εποχή της μετανάστευσης χιλιάδων ανθρώπων στο εξωτερικό βρέθηκε στον Καναδά και αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα της ψηφιακής τεχνολογίας. Ο λόγος για τη Μίρα Μουράτι, την 35χρονη Chief Technology Officer (CTO) της OpenAI και «εγκέφαλο» του ChatGPT.

Η Μουράτι γεννήθηκε τον Δεκέμβρη του 1988 στον Αυλώνα, μία περιοχή που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο της Αλβανίας στα σύνορα με την Ελλάδα και στα 16 της χρόνια αναγκάστηκε να μετακομίσει στη Βόρεια Αμερική για μια καλύτερη ζωή.

Η πορεία της

Η ίδια εντάχθηκε αρχικά στο Pearson United World College of the Pacific, ενώ το 2012 αποφοίτησε από το Dartmouth College, ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε τα πρώτα της βήματα στην Goldman Sachs το 2011 ως ειδικευόμενη, ενώ για τρία χρόνια εργάστηκε στην Tesla του Ίλκον Μασκ ως επικεφαλής του περιζήτητου Model X.

Το 2018 έκανε το μεγάλο βήμα και μπήκε στην οικογένεια της OpenAI, για να γίνει στη συνέχεια Chief Technology Officer της εταιρείας και να σχεδιάσει το ChatGPT.

Ευχή ή κατάρα η τεχνητή νοημοσύνη για την ανθρωπότητα; Αυτά είναι τα υπέρ και τα κατά

Πρόσφατα, η ίδια η Μουράτι εξέφρασε τις ανησυχίες της για το ενδεχόμενο η τεχνητή νοημοσύνη να πέσει σε λάθος χέρια. «Μπορεί να γίνει κατάχρηση της τεχνητής νοημοσύνης ή να χρησιμοποιηθεί από κακούς. Επομένως, υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πώς ρυθμίζεται η χρήση αυτής της τεχνολογίας παγκοσμίως. Πώς ρυθμίζεται η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης με τρόπο που να ευθυγραμμίζεται με τις ανθρώπινες αξίες;» είπε στο περιοδικό Time.

Όπως ανέφερε σε συνέντευξή της, «τίποτα δεν ήταν εύκολο στη ζωή της», ενώ -όπως είπε- κλήθηκε να αντιμετωπίσει μία πολύ μεγάλη και έντονη αμφισβήτηση, κυρίως από ανθρώπους του αντίθετου φύλου, που έκριναν τη δουλειά και τις ικανότητές της με λάθος κριτήρια.

«Κάποιες θέσεις εργασίας θα χαθούν»

Η Μουράτι συζητα ευθέως τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης ενώ σε κάνει να νιώθεις ότι όλα θα πάνε καλά. «Όπως και με άλλες επαναστάσεις που περάσαμε, θα υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας, ενώ κάποιες άλλες θα χαθούν…αλλά είμαι αισιόδοξη» είπε σχετικά με τον αντίκτυπο της AI.

Για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου 3μήνου, το ChatGPT ξεπέρασε το Bitcoin μεταξύ δημοφιλών όρων αναζήτησης, σύμφωνα με το Google Trends. Όλη αυτή η προσοχή σημαίνει ότι η ιδιωτική startup με έδρα το Σαν Φρανσίσκο -με 375 υπαλλήλους και ελάχιστα έσοδα- έχει πλέον μια αποτίμηση περίπου 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σε ερώτηση για το αν νιώθει ότι έχει ένα λαμπρό παιδί, η 35χρονη αναφέρει: «Δεν περιμέναμε αυτό το επίπεδο ενθουσιασμού δείχνοντας το παιδί μας στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, είχαμε ακόμη και κάποιο τρόμο. Είμαι περίεργη να δω τις περιοχές όπου θα αρχίσει να δημιουργεί χρησιμότητα για τους ανθρώπους και όχι μόνο καινοτομία και καθαρή περιέργεια».

The creator of ChatGPT thinks AI should be regulated https://t.co/PRoSJA9dmU

— TIME (@TIME) February 9, 2023

Η συνέντευξη της Μουράτι στο Time

Πραγματικά πρωτοποριακές τεχνολογίες λύνουν ένα πρόβλημα. Τι πρόβλημα επιλύει το ChatGPT;

«Αυτήν τη στιγμή, βρίσκεται στο στάδιο της ανασκόπησης της έρευνας, επομένως δεν θέλω να μιλήσω με μεγάλη σιγουριά για τα προβλήματα που επιλύει. Αλλά νομίζω ότι μπορούμε να δούμε ότι έχει τη δυνατότητα να φέρει πραγματικά την επανάσταση στον τρόπο που μαθαίνουμε. Οι άνθρωποι βρίσκονται σε τάξεις, ας πούμε, 30 ατόμων. Ο καθένας έχει διαφορετικό υπόβαθρο, διαφορετικούς τρόπους μάθησης και όλοι λαμβάνουν βασικά το ίδιο πρόγραμμα σπουδών. Με εργαλεία όπως το ChatGPT, μπορείτε να συνομιλείτε ατελείωτα με ένα μοντέλο για να κατανοήσετε μια έννοια με τρόπο που να ανταποκρίνεται στο επίπεδο κατανόησής σας. Έχει τεράστιες δυνατότητες να μας βοηθήσει με την εξατομικευμένη εκπαίδευση».

Όμως ορισμένα σχολεία απαγορεύουν το ChatGPT. Σας εκπλήσσει αυτό;

«Όταν αναπτύσσουμε αυτές τις τεχνολογίες, πιέζουμε πραγματικά προς τη γενική νοημοσύνη, τις γενικές δυνατότητες με υψηλή αξιοπιστία—και το κάνουμε με ασφάλεια. Αλλά όταν το ανοίξετε σε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα με διαφορετικό υπόβαθρο και τεχνογνωσία, σίγουρα θα εκπλαγείτε, τόσο στο θετικό όσο και στο αρνητικό μέτωπο».

Ένας αυξανόμενος αριθμός ηγετών στον τομέα προειδοποιεί για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης. Έχετε κάποιους ενδοιασμούς για την τεχνολογία;

Αυτή είναι μια μοναδική στιγμή στο χρόνο όπου έχουμε εικόνα στο πώς διαμορφώνει την κοινωνία. Και πάει αμφίδρομα: η τεχνολογία μας διαμορφώνει και τη διαμορφώνουμε εμείς. Υπάρχουν πολλά δύσκολα προβλήματα να καταλάβουμε. Υπάρχουν επίσης ένα σωρό ερωτήματα σχετικά με τον κοινωνικό αντίκτυπο και υπάρχουν πολλά ηθικά και φιλοσοφικά ερωτήματα που πρέπει να εξετάσουμε. Και είναι σημαντικό να υπάρχουν διαφορετικές φωνές, από φιλόσοφους και κοινωνικούς επιστήμονες μέχρι καλλιτέχνες και απλούς ανθρώπους».

Ποιο είναι το βασικό ηθικό ή φιλοσοφικό ερώτημα που δεν έχει ακόμα απαντηθεί;

«Μπορεί να γίνει κατάχρηση στην [AI] ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κακούς. Επομένως, υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο κυβερνάτε η χρήση αυτής της τεχνολογίας παγκοσμίως. Να δοθεί απάντηση στο πώς θα κυβερνάται η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης με τρόπο που να ευθυγραμμίζεται με τις ανθρώπινες αξίες».

Πιστεύετε ότι αυτά τα ερωτήματα πρέπει να αφεθούν σε εταιρείες όπως η δική σας ή πρέπει οι κυβερνήσεις να εμπλακούν στη δημιουργία κανονισμών;

«Είναι σημαντικό για το OpenAI και εταιρείες σαν τη δική μας να το φέρουν αυτό στη συνείδηση του κοινού με τρόπο ελεγχόμενο και υπεύθυνο. Αλλά είμαστε μια μικρή ομάδα ανθρώπων και χρειαζόμαστε έναν περισσότερη συμβολή σε αυτό το σύστημα που να υπερβαίνει τις τεχνολογίες — σίγουρα ρυθμιστικές αρχές και κυβερνήσεις».

Υπάρχει πάντα ο φόβος ότι η κυβερνητική συμμετοχή μπορεί να επιβραδύνει την καινοτομία.

«Είναι πολύ σημαντικό για όλους να αρχίσουν να συμμετέχουν, δεδομένου του αντίκτυπου που πρόκειται να έχουν αυτές οι τεχνολογίες».

Ποιο τραγούδι, βιβλίο και ταινία μπορεί να μας δώσει εικόνα για το ποια είσαι και τι σε εμπνέει;

• Τραγούδι: Το Paranoid Android από τους Radiohead
• Βιβλίο: Το Duino Elegiies, μια συλλογή ποιημάτων του Rainer Maria Rilke. Το έλαβα πρόσφατα ως δώρο και βρήκα το βάθος και την ομορφιά των ποιημάτων πολύ εμπνευσμένα.
• Ταινία: H «2001: A Space Odyssey» συνεχίζει να εξάπτει τη φαντασία μου με τις εικόνες και τη μουσική της.