Αναδυόμενοι Επαγγελματικοί Κλάδοι: Ποια επαγγέλματα θα ανατρέψουν την αγορά εργασίας

Κάποιες από τις πιο σημαντικές ερωτήσεις που θα κάνουμε στον εαυτό μας είναι το «τι θέλω να κάνω ως επάγγελμα», «τι ονειρεύομαι για τον εαυτό μου» και φυσικά, «πως μπορώ να προετοιμαστώ για το μέλλον». Για την πλέον ορθολογική επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας, χρειάζεται η σωστή προετοιμασία και ο κατάλληλος προσανατολισμός. Εδώ υπεισέρχεται ο θεσμός του επαγγελματικού προσανατολισμού, που ως έννοια έχει καθιερωθεί στη χώρα μας ως «το σύνολο των διαδικασιών και ενεργειών που προσανατολίζουν ένα άτομο σε ορισμένα επαγγέλματα και το προετοιμάζουν για τη μελλοντική επαγγελματική του σταδιοδρομία» (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π, 2017).

Αφού αποκτήσουμε τον αναγκαίο βαθμό αυτογνωσίας, κερδίσουμε το «γνώθι σαυτόν» και πριν αποφασίσουμε το είδος των σπουδών και της καριέρας που θα ακολουθήσουμε, οφείλουμε να αναζητήσουμε πληροφορίες για τις προοπτικές που έχουν στο μέλλον τα διάφορα επαγγέλματα στη χώρα μας. Δεδομένων των εξελίξεων της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης αλλά πιο συγκεκριμένα, των διεθνών και τοπικών τάσεων που επηρεάζουν το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης επαγγελμάτων, εξετάζουμε παρακάτω τρεις αναδυόμενους κλάδους μέσα στους οποίους οι νέοι θα βρουν άμεση αποκατάσταση σήμερα αλλά και το πως αυτά τα επαγγέλματα θα εξελιχθούν στο σύντομο μέλλον.

Κλάδος Κατασκευών/Μηχανολογία – Τεχνικός Ηλεκτρικών Αυτοκινήτων:

Η δημοφιλία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων (οχήματα EV) στην χώρα μας είναι πλέον δεδομένη αλλά και ο συνδυασμός κρατικών κινήτρων μέσω επιδομάτων για την μείωση ρύπανσης καθιστά τον κλάδο αυτό ανερχόμενο και πολλά υποσχόμενο. Οι πωλήσεις EV οχημάτων έχουν δει αύξηση κατά 75% από το 2019, ενώ ήδη στο πρώτο τρίμηνο του 2023 έχουν πουληθεί 668 ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Παράλληλα, η επέλαση των δημοσίων φορτιστών έχουν παρουσιάσει σημαντική αύξηση από 58 το 2019 σε δίκτυο των 2000 φορτιστών σήμερα. Όπως κάθε  φυσική εξέλιξη ενός ανερχόμενου χώρου, η άνοδος του κλάδου κατασκευών και μηχανολογίας απαιτεί την εξειδίκευση τεχνιτών οι οποίοι θα συντηρούν και θα επισκευάζουν αυτά τα νέα είδη αυτοκινήτων.

Η πολυσύνθετη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας επηρεάζεται αντίστοιχα και από κοινωνικές εξελίξεις. Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη έφερε μέτρα στήριξης των πληγέντων και φαίνεται πως θα ανατρέψει τον κλάδο των μεταφορών. Νέα έμφαση θα δοθεί στην αναβάθμιση του σιδηροδρόμου, στα μέτρα ασφαλείας των συγκοινωνιών αλλά και στις άδειες ασκήσεως των επαγγελμάτων μηχανικών ηλεκτρικών οχημάτων. Ειδικότερα, στο άρθρο 92 του νόμου η παρ. 11 του άρθρου 62 του ν. 4710/2020 (Α’ 142) αναφέρονται τα εξής επαγγέλματα με βασικό σκοπό τη συντήρηση και την επισκευή “οχημάτων υψηλής τάσης”:

• Μηχανοτεχνίτης

• Ηλεκτροτεχνίτης

• Διπλωματούχος Μηχανικός Οχημάτων

• Τεχνολόγος Μηχανικός Οχημάτων

Κλάδος Πληροφορικής – Ειδικοί στην Κυβερνοασφάλεια (Cyber Security Experts):

Η ορμητική διείσδυση της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης και πιο συγκεκριμένα της τεχνητής νοημοσύνης σηματοδοτεί την είσοδο στην εποχή της αυτοματοποιημενης οικονομίας, και μιας εποχής νέων ήπιων δεξιοτήτων. Οι εξελίξεις αυτές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διάρθρωση της απασχόλησης. Ορισμένα επαγγέλματα, αυτά που είναι κυρίως σε ανειδίκευτο χώρο και αφορούν χειρονακτικές εργασίες ρουτίνας, θα δεχτούν μεγάλη πίεση και θα συρρικνωθούν, ενώ οι εξειδικευμένες υψηλών δεξιοτήτων θέσεις στον χώρο του IT θα δουν αυξημένη ζήτηση.

Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων και η ισχυρή εξάρτηση από ψηφιακά συστήματα καθιστούν την κυβερνοασφάλεια ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της εποχής μας. Η ζήτηση για ειδικούς στον τομέα αυτό θα αυξηθεί κατακόρυφα την επόμενη δεκαετία. Αυτοί οι επαγγελματίες είναι αναγκαίοι για την προστασία των ψηφιακών υποδομών, των επιχειρήσεων, των οργανισμών και των ατομικών χρηστών από την αυξανόμενη απειλή των κυβερνοεπιθέσεων. Καθώς οι τεχνολογίες εξελίσσονται και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση ξεδιπλώνεται, οι κυβερνοεγκληματίες αναπτύσσουν παράλληλα πιο πολύπλοκες και εξελιγμένες μεθόδους επίθεσης. Γι’αυτό το λόγο αρκετοί εκπαιδευτικοί φορείς και επιχειρήσεις έχουν επεκτείνει το εύρος επιμόρφωσης του προσωπικού τους προσφέροντας κατάρτιση για τη  περαιτέρω οχύρωση στην κυβερνοασφάλειά τους. Η εστίαση θα μετατοπιστεί προς την ανάπτυξη προληπτικών μέτρων και τη δημιουργία ασφαλέστερων ψηφιακών περιβαλλόντων, καθώς και στην εκπαίδευση του ανθρώπινου παράγοντα στην αντιμετώπιση κυβερνοαπειλών.

Κάποια σχετιζόμενα επαγγέλματα με τον κλάδο της πληροφορικής που βλέπουν ήδη αυξανόμενη ζήτηση:

• Δικηγόροι με εξειδίκευση στην Προστασία των Δεδομένων

• Αναλυτές Μεγάλων Δεδομένων (Large Language Models & Massive Big Data)

• Ειδικοί στην Κυβερνοασφάλεια

• Ειδικοί στην Generative A.I.

Κλάδος Ιατρικής & Τεχνολογίας – Τεχνικοί Νανοτεχνολογίας

Παρότι η χρήση νανοσωματιδίων είναι γνωστή από την αρχαιότητα, η νανοτεχνολογία σήμερα έχει εξελιχθεί σε μία επιστήμη που εμπνέει φουτουριστική φαντασία. Η νανοτεχνολογία εφαρμόζεται στην ιατρική με απίστευτα αποτελέσματα, στο διάστημα για προστασία των διαστημικών σταθμών, στη πληροφορική όπου ενισχύει νέες γενιές υπολογιστών αλλά και στο ευρύ εμπόριο για απλή καταναλωτική χρήση από το κοινό. Η πραγματική πρόκληση είναι η αξιόπιστη χρήση αυτών των τεχνικών για την κατασκευή λειτουργικών συσκευών νανοκλίμακας. Οι φυσικές ιδιότητες της ύλης, όπως το σημείο τήξης, η ηλεκτρική αγωγιμότητα και η χημική αντιδραστικότητα, διαφοροποιούνται πολύ στη νανοκλίμακα. Ως εκ τούτου, η συρρίκνωση μιας συσκευής μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή της. Αν καταφέρουμε να κατακτήσουμε αυτή την τεχνολογία, ωστόσο, θα έχουμε την ευκαιρία να βελτιώσουμε όχι μόνο τα ηλεκτρονικά είδη και προιόντα αλλά και κάθε είδους τομείς της σύγχρονης ζωής.

Επαγγέλματα με άμεση ζήτηση στον χώρο της νανοτεχνολογίας:

• Nanotexturing τεχνίτες με εξειδίκευση στα ηλιακά πάνελ

• Μηχανικοί με εξειδίκευση στους νανο-σένσορες

• Ειδικοί βιο-νανοτεχνολογίας (παρακολούθηση ποιότητας υγείας)

Συνοψίζοντας, οι αναδυόμενοι κλάδοι που βασίζονται σε συγκεκριμένες επιστήμες και μεθόδους θα ανατρέψουν άμεσα τον τρόπο που δουλεύουμε στην Ελλάδα. Αυτοί οι κλάδοι περιλαμβάνουν ειδικούς στα ηλεκτρονικά οχήματα (από αυτοκίνητα μέχρι και τραίνα), τεχνικοί στην πληροφορική της κυβερνοασφάλειας, επιστήμονες μεγάλων δεδομένων, ειδικούς τεχνητής νοημοσύνης και άτομα με εξειδίκευση στη νανοτεχνολογία. Η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η υποστήριξη αυτών των επαγγελμάτων θα αποτελέσουν το κλειδί για την ανάπτυξη της χώρας και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της στην παγκόσμια σκηνή.

Ο Κώστας Κατσανέβας είναι διευθύνων σύμβουλος της Career Gate