Ρωσία: Το «αβέβαιο μέλλον» των επικριτών του Κρεμλίνου

Η αντιπολίτευση στη Ρωσία ήταν πάντοτε συνώνυμη του «ζην επικινδύνως» ωστόσο η κατάσταση γίνεται όλο και πιο δύσκολη τα τελευταία χρόνια, με πολιτικούς αναλυτές να λένε ότι είναι πλέον «εξαιρετικά επικίνδυνο» να αντιπαρατεθείς στο Κρεμλίνο και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

«Το να είσαι πολιτικός και τάσσεσαι ανοιχτά ενάντια στον πόλεμο και την κυριαρχία του Πούτιν στη Ρωσία είναι σχεδόν αδύνατο», είπε στο CNBC ο Anton Barbashin, Ρώσος πολιτικός αναλυτής και διευθυντής σύνταξης του διαδικτυακού περιοδικού Riddle Russia.

«Όλοι οι πολιτικοί ηγέτες της αντιπολίτευσης είτε βρίσκονται στη φυλακή είτε υπό περιοριστικά μέτρα είτε εκτός της χώρας. Δεν θα έλεγα ότι η αντιπολίτευση πέθανε. Η αντιπολίτευση είναι εντελώς παράνομη», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ρωσία: Στο πολεμικό μέτωπο και όχι στη φυλακή οι αντιφρονούντες της σύρραξης

Όπως σημειώνει το CNBC, η καταπίεση προσωπικοτήτων της πολιτικής αντιπολίτευσης στη Ρωσία δεν είναι κάτι καινούργιο. Ορισμένοι Ρώσοι επιχειρηματίες υψηλού προφίλ και πολιτικοί της αντιπολίτευσης που επικρίνουν το Κρεμλίνο και τον Πούτιν έχουν παρενοχληθεί, κρατηθεί, εξαφανιστεί ή φυλακιστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Κάποιοι κατηγορούν το ρωσικό κράτος ότι προσπαθεί να τους δηλητηριάσει, ενώ άλλοι έχουν πεθάνει υπό ύποπτες συνθήκες. Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη σε τέτοιες υποθέσεις.

Πώς παρέκαμψαν τις κυρώσεις οι Ρώσοι ολιγάρχες – Ποιοι κέρδισαν δισεκατομμύρια

Η υπόθεση Ναβάλνι

Η δίωξη προσωπικοτήτων της πολιτικής αντιπολίτευσης τράβηξε την παγκόσμια προσοχή το 2020, όταν ο υψηλού προφίλ κριτικός του Κρεμλίνου Αλεξέι Ναβάλνι δηλητηριάστηκε με νευροτοξικό παράγοντα Novichok. Το Κρεμλίνο αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στη δηλητηρίαση και ο Ναβάλνι επέζησε, για να φυλακιστεί λίγο μετά την επιστροφή του στη Ρωσία μετά από σωτήρια νοσοκομειακή περίθαλψη στη Γερμανία.

Αυτή τη στιγμή εκτίει εννέα χρόνια σε φυλακή υψίστης ασφαλείας για απάτη και περιφρόνηση του δικαστηρίου, κατηγορίες που ο ίδιος και οι σύμμαχοί του κατήγγειλαν ως πολιτικά υποκινούμενες και σχεδιάστηκαν να τον βγάλουν από τα φώτα της δημοσιότητας στη Ρωσία.

«Δυστυχώς, το ρωσικό κράτος είναι πολύ καλό σε αυτήν την πολύ μεθοδική και χωρίς φαντασία εκστρατεία καταστολών, συλλήψεων και εκφοβισμών», είπε στο CNBC ο Μαρκ Γκαλεότι, πολιτικός επιστήμονας, λέκτορας και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τη Ρωσία με έδρα το Λονδίνο.

Ο μεγαλύτερος φόβος του Κρεμλίνου, σημείωσε ο Γκαλεότι, είναι μια εξέγερση πολιτών και ανατροπή του καθεστώτος.

Ο πόλεμος χειροτερέψει την κατάσταση

Πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι η καταστολή προσωπικοτήτων της ρωσικής αντιπολίτευσης έχει γίνει πιο επείγον ζήτημα για το Κρεμλίνο με την εισβολή στην Ουκρανία.

Ο πόλεμος -με την έμφυτη δυνατότητά του να προκαλεί εγχώριες αναταραχές και διαμαρτυρίες στο εσωτερικό- είχε επίσης επιτρέψει στο καθεστώς του Πούτιν να απαλλαγεί από την «προσποίηση του πολιτικού πλουραλισμού» και να γίνει πιο ξεδιάντροπα αυταρχικό, σημείωσε ο Γκαλεότι.

Η διαδικασία να γίνει ένα μονοκομματικό κράτος ή η απολυταρχία υπό τον Πούτιν, ήταν ήδη ξεκάθαρη πριν από τον πόλεμο, σύμφωνα με τη Μαρία Κουζνέτοβα, εκπρόσωπο του OVD-Info, ένα ανεξάρτητο ρωσικό πρόγραμμα μέσων ενημέρωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα που τεκμηριώνει την πολιτική δίωξη στη χώρα.

«Ακόμη και πριν από τον πόλεμο, η κυβέρνηση προσπάθησε να κάνει τα πάντα για να εμποδίσει τους ανθρώπους να σχηματίσουν συνασπισμούς ή να δημιουργήσουν μεγάλες οργανώσεις. Στη συνέχεια, το 2021, μετά τη σύλληψη του Αλεξέι Ναβάλνι, ουσιαστικά καταστράφηκε όλη η οργανωμένη αντιπολίτευση», σημείωσε.

Μαζικές διώξεις

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, μέχρι τον Μάρτιο του 2023, η OVD-Info εκτιμά ότι το ρωσικό κράτος έχει κρατήσει σχεδόν 20.000 ανθρώπους για την «αντιπολεμική» στάση τους , με τη σκληρότερη καταστολή τον μήνα που ξεκίνησε ο πόλεμος . Έκτοτε, η Ρωσία έχει επίσης κατηγορήσει περισσότερα από 450 άτομα σε ποινικές υποθέσεις που σχετίζονται με υποτιθέμενη «αντιπολεμική δραστηριότητα», πολλοί από τους οποίους έρχονται σε αντίθεση με νέους νόμους που στοχεύουν αυτό που το κράτος θεωρεί ως διάδοση «ψευδών ειδήσεων» σχετικά με την «ειδική» του στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία και «απαξίωση» των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.

Ο αντιπολιτευόμενος πολιτικός Ilya Yashin , ο πρώην δήμαρχος Yevgeny Roizman και ο ακτιβιστής Vladimir Kara-Murza συνελήφθησαν ή φυλακίστηκαν τους τελευταίους μήνες αφού κρίθηκαν ένοχοι στα ρωσικά δικαστήρια για κατηγορίες που κυμαίνονται από τη διάδοση «ψευδών πληροφοριών» για τον πόλεμο έως την προδοσία. Οι παγκόσμιες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν καταδικάσει αυτό που θεωρούν ως «πολιτικά υποκινούμενες» πεποιθήσεις.

Δεν είναι μόνο πρόσωπα υψηλού προφίλ που πρέπει να προσέχουν τώρα, καθώς ο αριθμός των υποθέσεων κατά αμάχων αυξάνεται επίσης — ίσως η πιο διαβόητη μέχρι στιγμής είναι ο πατέρας που καταδικάστηκε σε φυλάκιση αφού η κόρη του σχεδίασε ένα αντιπολεμικό σχέδιο και ενημερώθηκε από  τον διευθυντή του σχολείου της.

Τι λέει το Κρεμλίνο

Το Κρεμλίνο επιθυμεί να τονίσει ότι στη Ρωσία υπάρχει πολιτικός πλουραλισμός. Μάλιστα ο γραμματέας Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε στο CNBC ότι «στη Ρωσία υπάρχουν πολιτικοί με διαφορετικές απόψεις και θέσεις».