Διάλυση της Credit Suisse: Μια εναλλακτική ιστορία

Οι ελβετικές αρχές τον περασμένο μήνα συγχώνευσαν την Credit Suisse με την UBS, αντί να διακινδυνεύσουν έναν οικονομικό πανικό με την κατάργησή της.

Αυτή μπορεί να ήταν η ασφαλέστερη επιλογή εκείνη την εποχή, αλλά μια διάλυση θα μπορούσε επίσης να έχει λειτουργήσει. Σε αυτή τη φανταστική εναλλακτική ιστορία, το Breakingviews φαντάζεται πώς θα μπορούσε να είχε συμβεί αυτό το σενάριο.

Τετάρτη 15 Μαρτίου: Ελβετικό υπουργείο Οικονομικών, Βέρνη

Τέλος για την Credit Suisse με τη σημερινή της μορφή. Αυτό είναι ξεκάθαρο σε όλους. Ο δανειστής χάνει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια καταθέσεων την ημέρα, το κόστος της ασφάλισης του χρέους της έναντι της χρεοκοπίας είναι στα ύψη. Ένα σωσίβιο της κεντρικής τράπεζας, που υπογράφηκε πριν από λίγα λεπτά, θα επιβιώσει μόνο μέχρι το Σαββατοκύριακο. Η υπουργός Οικονομικών της Ελβετίας Karin Keller-Sutter, ο επικεφαλής της Εθνικής Τράπεζας της Ελβετίας Thomas Jordan και ο Urban Angehrn, επικεφαλής της χρηματοοικονομικής ρυθμιστικής αρχής FINMA, συζητούν για το τι πρέπει να συμβεί στη συνέχεια.

UBS: Φαντάσματα του παρελθόντος «στοιχειώνουν» το deal με την Credit Suisse

Το πρόβλημα είναι ότι το Σχέδιο Α –για διάλυση της Credit Suisse – θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμιο πανικό. Αν και οι ρυθμιστικές αρχές έχουν σχεδιάσει συστήματα για την εκκαθάριση ή τη στήριξη μεγάλων δανειστών μετά την οικονομική κρίση του 2008, αυτά δεν είχαν δοκιμαστεί ποτέ στην πραγματική ζωή. Η FINMA επιμένει ότι ένα από τα πρώτα βήματα είναι η μετατροπή ομολόγων ύψους 64 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εκδόθηκαν από την Credit Suisse σε μετοχές, δημιουργώντας ένα απόθεμα ασφαλείας για τη χρηματοδότηση τυχόν ζημιών που προκύπτουν κατά την επακόλουθη αναδιάρθρωση. Αρκετοί σύμβουλοι προειδοποιούν ότι μπορεί να ανάψουν οι αγορές. Ορισμένοι από τους τίτλους bail-in της Credit Suisse έχουν διαπραγματευτεί κάτω από 80 σεντς για το δολάριο. Αν και αυτό προκαλεί δυσφορία, δεν υποδηλώνει ότι οι επενδυτές προεξοφλούν μια πλήρη διάλυση.

Credit Suisse: Τα διδάγματα από το κραχ του τραπεζικού κολοσσού της Ελβετίας

Το σοκ στην αγορά θα είναι ακόμη πιο ακραίο, επειδή η Credit Suisse δεν χρειάζεται προφανώς περισσότερα κεφάλαια. Η FINMA και η SNB μόλις εξέδωσαν μια δήλωση που υπογραμμίζει τη φερεγγυότητα του δανειστή. Οι κάτοχοι ομολόγων που εκδόθηκαν από αντίπαλες τράπεζες, όπως η Deutsche Bank, η UBS, η Barclaysκαι η Société Générale ενδέχεται επίσης να διεκδικήσουν κάλυψη, δημιουργώντας ενδεχομένως έναν αυτοενισχυόμενο πανικό στην αγορά, όπως αυτή που έπληξε την Credit Suisse.

Πέμπτη 16 Μαρτίου: «Συνάντηση» στο ZOOM

Η Keller-Sutter μπορεί να δει τους κινδύνους. Ωστόσο, όπως εξηγεί στον Jordan και τον Angehrn, οι εναλλακτικές φαίνονται εξίσου μη ελκυστικές. Μια επιλογή είναι η πώληση στην UBS. Όμως, ο Colm Kelleher, πρόεδρος του μεγάλου αντιπάλου της Credit Suisse, απαιτεί ένα γενναιόδωρο κρατικό backstop. Φαίνεται διεστραμμένο να βάζεις χρήματα στους φορολογούμενους ενώ αφήνεις ανέγγιχτα τα ομόλογα της Credit Suisse.

Και αν κάποια μεγάλη τράπεζα είναι προς διάλυση, αυτή είναι σίγουρα ο όμιλος με έδρα τη Ζυρίχη. Από τους 30 παγκόσμιους δανειστές που ταξινομούνται ως συστημικά σημαντικοί από το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η Credit Suisse είναι η τρίτη μικρότερη ως προς το σύνολο του ενεργητικού. Προσθέτοντας μαζί τα ίδια κεφάλαια και τα ομόλογα bail-in έχει περίπου 110 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικής ικανότητας απορρόφησης ζημιών έναντι ισολογισμού 605 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό σημαίνει ότι οι ανασφάλιστοι καταθέτες και άλλοι ανώτεροι πιστωτές θα παραμείνουν ανέγγιχτοι, ακόμη κι αν σχεδόν το ένα πέμπτο των περιουσιακών στοιχείων πέσει στον καπνό.

Οι ρυθμιστικές αρχές φοβούνται ότι θα επαναλάβουν το λάθος του 2008, όταν οι αρχές των ΗΠΑ πυροδότησαν παγκόσμιο πανικό επιτρέποντας στην Lehman Brothers να καταρρεύσει.

Μεγάλο μέρος αυτού, ωστόσο, προήλθε από την άτακτη κατάρρευση της εταιρείας της Wall Street, η οποία άφησε τους αντισυμβαλλομένους των παραγώγων μετέωρους. Το πλασματικό ποσό των συμβολαίων παραγώγων της Credit Suisse ήταν ένα τεράστιο ποσό 16,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στο τέλος του 2022 . Ωστόσο, αυτό είναι λιγότερο από το ένα τρίτο των ισοδύναμων στοιχείων για την JPMorgan και την Deutsche Bank , και περίπου το ήμισυ από αυτά που ανέφερε η ίδια η Credit Suisse το 2015. Πάνω από το 80% των παραγώγων της Credit Suisse είναι προϊόντα με επιτόκιο, τα οποία εκκαθαρίζονται όλο και περισσότερο μέσω κεντρικών αντισυμβαλλομένων, περιορίζοντας τη μετάδοση σε περίπτωση που μια επιχείρηση υποχωρήσει.

Παρασκευή 17 Μαρτίου: Γραφεία FINMA, Βέρνη

Το επόμενο πρωί ο Angehrn εξηγεί πώς θα λειτουργήσει μια διάλυση της Credit Suisse. Η FINMA θα εξαλείψει τις υπάρχουσες μετοχές και τα υβριδικά χρεόγραφα της τράπεζας και στη συνέχεια θα μετατρέψει τα ομόλογα bail-in 64 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε κοινές μετοχές. Αυτό θα καλύψει τυχόν απώλειες που προκύπτουν κατά τη διάρκεια ενός χωρισμού υπό την επίβλεψη της FINMA. Επιτρέπει επίσης στην Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας να προσφέρει στην Credit Suisse μια πιστωτική γραμμή αορίστου χρόνου, ελπίζοντας να τερματίσει την τραπεζική λειτουργία.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσει μια αναδιάρθρωση που έχει σχεδιαστεί για να διατηρήσει οποιαδήποτε βιώσιμα κομμάτια της τράπεζας και να κλείσει τα υπόλοιπα. Η ελβετική μονάδα της Credit Suisse θα διαμορφωθεί και θα λειτουργεί ως ξεχωριστή οντότητα. Η επενδυτική τράπεζα θα κλείσει. Οι αναλυτές της JPMorgan είχαν πρόσφατα υπολογίσει το κόστος για να γίνει αυτό σε περίπου 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Εν τω μεταξύ, η FINMA θα πουλήσει τη μονάδα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της Credit Suisse σε πιθανούς μνηστήρες. Το BlackRock το έχει ήδη  μυριστεί,

Αυτό εξαιρεί τη διεθνή διαχείριση πλούτου, μια κάποτε περήφανη επιχείρηση που είδε τους τελευταίους μήνες εκροές σχεδόν 160 δισ. δολαρίων. Ίσως η UBS ή η Goldman Sachs θα ενδιαφερθούν να αναλάβουν τους πελάτες και τους συμβούλους που δεν είχαν ακόμη φύγει.

Σάββατο 18 Μαρτίου: Ελβετικό υπουργείο Οικονομικών, Βέρνη

Ο υπόλοιπος κόσμος ανησυχεί. Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν, σε συνομιλίες με την Keller-Sutter, αναρωτιέται εάν η διάσωση των ομολόγων και η προσφορά ενός backstop SNB θα επιταχύνει την τραπεζική λειτουργία, αντί να την τερματίσει. Ο ομόλογός της στη Γαλλία, ο Μπρούνο Λε Μερ, είναι πιο ειλικρινής: εθνικοποιήστε τη σήμερα ή πουλήστε την στην UBS, συμβουλεύει. Δεν είναι ώρα για οικονομικά πειράματα.

Η Keller-Sutter μπορεί να καταλάβει τι εννοούν. Οι τραπεζικές μετοχές πέφτουν και οι δείκτες οικονομικής πίεσης αναβοσβήνουν πορτοκαλί. Ωστόσο, αναρωτιέται αν οι προειδοποιήσεις είναι υπερβολικές. Η Credit Suisse υποφέρει από κρίση εμπιστοσύνης που προκλήθηκε από χρόνια κακοδιαχείρισης, παρά από κατάρρευση σε όλο το σύστημα. Ελάχιστες άλλες τράπεζες εξαρτώνται τόσο από ανεπίτρεπτες καταθέσεις από πλούσιους πελάτες. Ακόμα κι αν η αξία των ομολόγων με διάσωση άλλων δανειστών εξαπλωθεί μετά από απόφαση της Credit Suisse, αυτό από μόνο του δεν θα επισπεύσει μια κρίση: οι επενδυτές δεν μπορούν να απαιτήσουν αμέσως την αποπληρωμή του μακροπρόθεσμου χρέους.

Η υπουργός Οικονομικών γνωρίζει ότι αυτή η απόφαση θα καθορίσει την καριέρα της. Θα μείνει στην ιστορία ως το πρόσωπο που ξεκίνησε τη μεγάλη τραπεζική κρίση του 2023; Ή μήπως η Ελβετία θα γίνει η πρώτη χώρα που θα δείξει ότι είναι δυνατή η διάλυση  μιας συστημικά σημαντικής τράπεζας; Η Keller-Sutter παίρνει μια βαθιά ανάσα καθώς σηκώνει το τηλέφωνο για να ενημερώσει τον Ελβετό Πρόεδρο Alain Berset: Η Credit Suisse βρίσκεται σε φάση διάλυσης.

Υστερόγραφο

Ποτέ δεν θα μάθουμε τι θα είχε συμβεί αν οι Ελβετοί πολιτικοί είχαν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Η συγχώνευση της Credit Suisse με την UBS βοήθησε αναμφίβολα να μειώσει τον πανικό και θα μπορούσε να καταλήξει να είναι μια καλή συμφωνία για τον αγοραστή. Αλλά η Ελβετία έχει δημιουργήσει έναν ακόμη μεγαλύτερο πιθανό πονοκέφαλο εάν ο διευρυμένος όμιλος, ο οποίος θα έχει ισολογισμό 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, αντιμετωπίσει ποτέ σοβαρά προβλήματα.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ελβετική τράπεζα που θα μπορούσε να αγοράσει τη διευρυμένη UBS. Και η διάσωσή της  θα προκαλούσε μεγάλο στρες. Με βάση τα στοιχεία της 31ης Μαρτίου, οι δύο τράπεζες έχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια κοινών μετοχικών κεφαλαίων Tier 1 μεταξύ τους, ή περισσότερο από το ένα δέκατο του ελβετικού ΑΕΠ. Η αναπλήρωση αυτού του αποθέματος μετοχικού κεφαλαίου σε μια κρίση θα επιβάρυνε σοβαρά το δημόσιο ταμείο. Η Ελβετία ίσως απέφυγε να δοκιμάσει το καθεστώς εξυγίανσης τραπεζών αυτή τη φορά. Την επόμενη φορά μπορεί να έχει λίγες επιλογές.

REUTERS BREAKINGVIEWS