Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Οι 4 απειλές στα θεμέλια τα ελληνικής οικονομίας

Τη γνωμοδότησή του επί των μακροοικονομικών προβλέψεων του Προγράμματος Σταθερότητας για την περίοδο 2024–2026 με σκοπό την έγκρισή τους, διατυπώνει σήμερα το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ), ως ανεξάρτητος δημοσιονομικός φορέας, στο πλαίσιο των διατάξεων του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δημοσιονομικά προγράμματα των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ.

Όπως τονίζει το ΕΔΣ στα συμπεράσματα της έκθεσή του, το  μακροοικονομικό σενάριο του ΠΣ 2024-2026 είναι συνεπές με εκείνο του ΠΣ 2023-2025 και τις προβλέψεις του ΚΠ 2023.

«Νάρκες» στον δρόμο για την ανάπτυξη – Τι προβλέπει το ΔΝΤ για την Ελλάδα

Το ΕΔΣ αποκαλύπτει  επίσης ότι το υπουργείο Οικονομικών ανεβάζει τον στόχο του για την ανάπτυξη στο 2,3% του ΑΕΠ για φέτος και στο 3% για το 2024 και το 2025 όταν και ο πληθωρισμός προβλέπεται να επιστρέψει στο 2% Συγκεκριμένα για τον πληθωρισμό το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι φέτος θα διαμορφωθεί σε όρους εναρμονισμένου δείκτη στο 4,5% από 9,3% πέρυσι και θα υποχωρήσει στη συνέχεια στο 2,4% το 2024 και στο 2% το 2025 και 2026.

Θετικές επιπτώσεις της επενδυτικής βαθμίδας

Τονίζει δε, ότι κύριος μοχλός της αναμενόμενης μεγέθυνσης τόσο για το 2023 όσο και την περίοδο 2024-2026, αποτελεί η αύξηση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, στην οποία θα συνεισφέρουν σημαντικά τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπρόσθετα, η πιθανή εξομάλυνση της ενεργειακής κρίσης, η αναμενόμενη αναβάθμιση της  πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τους ξένους οίκους αξιολόγησης, η ολοκλήρωση της εξυγίανσης του τραπεζικού συστήματος και η αξιοποίηση του υψηλού αποθέματος καταθέσεων, προσφέρουν θετικές προοπτικές για την επιτυχία του αυτού του μακροοικονομικού σεναρίου.

Οι αβεβαιότητες

Από την άλλη πλευρά, αβεβαιότητες που σχετίζονται με την επιμονή των πληθωριστικών πιέσεων, την ενδεχόμενη παρατεταμένη εκλογική περίοδο, τις εξωγενείς επιδράσεις προς το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα και το νέο Eυρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο διακυβέρνησης μπορεί να θέσουν προκλήσεις στην υλοποίηση του μακροοικονομικού σεναρίου του ΠΣ 2024-2026.

Αναφερόμενη στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2024-26, η Πρόεδρος του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου Αναστασία Μιαούλη δήλωσε: «Σε ένα περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας και γεωπολιτικών εξελίξεων η ελληνική οικονομία συνεχίζει τη δυναμική της ανάκαμψη με κύριο μοχλό τις επενδύσεις και τη συμβολή Του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Απαραίτητη κρίνεται η σύνεση στη δημοσιονομική πολιτική ώστε να διασφαλιστεί η αναπτυξιακή πορεία για τα επόμενα χρόνια και να συνεχιστεί η μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ»

Εκτιμήσεις για το βραχυπρόθεσμο διάστημα 2023

Όπως τονίζει το ΕΔΣ η πρόβλεψη του Υπουργείου Οικονομικών για τον ρυθμό μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ του τρέχοντος έτους βρίσκεται εντός του εύρους των προβλέψεων του ΕΔΣ (2,2% έως 3,0%) και συμβαδίζει με την πρόσφατη εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) (2,6%), καθώς και της Τράπεζας της Ελλάδος (2,2%). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΟΟΣΑ, εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι, κυρίως γιατί οι ανακοινώσεις τους έχουν γίνει πριν τη σημαντική προς τα πάνω αναθεώρηση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης Γ’ τριμήνου 2022 (4,4% από 2,1% σε ετήσια βάση), καθώς και την ισχυρή μεγέθυνση του Δ’ τριμήνου 2022 (5,2% σε ετήσια βάση) που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ στις αρχές Μαρτίου 2023.

Για το 2023 στο μακροοικονομικό σενάριο του ΠΣ 2024-2026, αναθεωρείται προς τα πάνω η πρόβλεψη για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ, σε σχέση με την Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού (Νοέμβριος 2022), σε 2,3% από 1,8%. Η αισιόδοξη αυτή αναθεώρηση δικαιολογείται εν μέρη από τη μεγάλη στατιστική επίδραση βάσης (carryover effect) του ρυθμού μεγέθυνσης του 2022, που εκτιμάται σε 1,5%. Η προς το δυσμενέστερο αναθεώρηση σε σχέση με το ΠΣ 2023 – 2025 (σε 2,3% από 4,8%) οφείλεται στον σχεδόν διπλάσιο ρυθμό μεγέθυνσης που πραγματοποίησε η ελληνική οικονομία το 2022 από αυτό που προβλεπόταν (5,9% από 3,1%).

Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό

Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό (ΕνΔΤΚ) του Υπουργείου Οικονομικών για το τρέχον έτος συγκλίνουν με τις πρόσφατες προβλέψεις του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η πρόβλεψη αυτή του 2023 αναθεωρήθηκε σε 4,5% από 5% που ήταν η εκτίμηση στο ΚΠ 2023. Η αναθεώρηση αυτή συμβαδίζει με την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που παρατηρείται το τελευταίο εξάμηνο (4,6% σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Μαρτίου 2023 από την ΕΛΣΤΑΤ). Παραμένει όμως, πάνω από την αντίστοιχη πρόβλεψη του ΠΣ 2023-2025 (1,8%), και δικαιολογείται από τη διατήρηση του δομικού πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα (6,7%, Μάρτιος 2023).

Εκτιμήσεις για το μεσοπρόθεσμο διάστημα 2024-2026

Για το 2024, οι προβλέψεις για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ εκ μέρους του ΕΔΣ (2,8%) συγκλίνουν με αυτές του μακροοικονομικού σεναρίου του τρέχοντος ΠΣ 3,0%, με δεδομένη τη sημαντική δυναμική της ανάπτυξης για το σύνολο του 2022. Έτσι, ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί σε 3% έναντι 3,5% της εκτίμησης του ΠΣ 2023-2025. Οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των άλλων διεθνών και εγχώριων φορέων βρίσκονται σε ένα διάστημα πιο συντηρητικών εκτιμήσεων σε σχέση με αυτές του τρέχοντος ΠΣ.

Βασικές παραδοχές των προβλέψεων του ΠΣ 2024-2026 για το 2024 αποτελούν η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού σε επίπεδα χαμηλότερα του 2,4%, και η θετική επίδραση του ΕΣΑΑ
στην επενδυτική δαπάνη (9,7%), η διατήρηση της δυναμικής της κατανάλωσης (2%) μετά από την μεγάλη αύξηση το 2022 (7,8%), καθώς και η μεγάλη αύξηση των εξαγωγών κατά 6,2% . Οι εξαγωγές αυξάνονται με ρυθμό μεγαλύτερο των εισαγωγών με αποτέλεσμα την ελαφρά βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών από -7,6% το 2023 σε
-7,0% το 2024.