Ενεργειακά φυτά: Ασφυκτικός κλοιός για τον ηλίανθο – Σταμάτησαν τις σπορές οι αγρότες

Στάση αναμονής κρατούν οι παραγωγοί των ενεργειακών φυτών και κυρίως του ηλίανθου, οι οποίοι αν και τώρα θα έπρεπε να βρίσκονται στα χωράφια για την σπορά, αυτή την κρίσιμη χρονική στιγμή, σταμάτησαν την καλλιέργεια.

Αιτία, η χαμηλή τιμή που ανακοινώθηκε από τις βιομηχανίες των 35 λεπτών/στρέμμα, η οποία καθιστά την καλλιέργεια ασύμφορη. Η αντίστοιχη τιμή που έλαβαν για την περσινή παραγωγή κυμάνθηκε στα 50 λεπτά/στρέμμα. «Η απώλεια 15 λεπτών/στρέμμα σημαίνει θάνατος για τον παραγωγό και την καλλιέργεια», λένε χαρακτηριστικά οι αγρότες.

Ενεργειακά φυτά: Σε μαρασμό οδηγούνται οι καλλιέργειες – Σε αδιέξοδο οι παραγωγοί

Από την μία τα ακριβά αγροτικά εφόδια και οι πρώτες ύλες, που εκτόξευσαν το κόστος παραγωγής των καλλιέργειών σε δυσθεώρητα ύψη, αλλά και η χαμηλή τιμή που προσφέρεται από τα διυλιστήρια στις επιχειρήσεις βιοντίζελ, η οποία επηρεάζει και την τιμή προς τους παραγωγούς, έχουν δημιουργήσει έναν ασφυκτικό κλοιό, οδηγώντας τους καλλιεργητές μακριά από τα χωράφια τους.

Τα τελευταία χρόνια σπέρνονται περίπου 1 με 1,2 εκατ. στρέμματα ηλίανθου από την Ορεστιάδα μέχρι και τη Λάρισα, με το αγροτικό εισόδημα από τις ενεργειακές καλλιέργειες να αγγίζει τα 100.000.000 ευρώ. Ειδικά στο νομό Έβρου, η καλλιέργεια ηλίανθου καταλαμβάνει περίπου 300.000-350.000 στρέμματα ετησίως, (σχεδόν το 50% της καλλιέργειας πανελλαδικά), αποτελώντας τη βασική επιλογή καλλιέργειας για τους παραγωγούς.

Ασύμφορη πλέον η καλλιέργεια

Σήμερα το κόστος για τον παραγωγό για την καλλιέργεια του ποτιστικού ηλίανθου ανέρχεται σε περίπου 120 ευρώ/στρέμμα και του ξερικού ηλίανθου ανέρχεται περίπου 80 ευρώ/στρέμμα, αποτέλεσμα των ιδιαίτερα υψηλών τιμών στις πρώτες ύλες.

Με μια μέση απόδοση για τον ποτιστικό ηλίανθο στα 350 κιλά/στρέμμα σημαίνει ότι με τις σημερινές τιμές που προσφέρονται για συμβάσεις στα 350-370 ευρώ/τόνο η καλλιέργεια του ηλίανθου κρίνεται ασύμφορη αφού δεν φθάνει ούτε καν για να καλύψει το κόστος της παραγωγής. Και αυτό γιατί τα έσοδα για τον παραγωγό αντιστοιχούν σε 130 ευρώ/στρέμμα, ενώ για τον ξερικό ηλίανθο με μια μέση απόδοση στα I90 κιλά/στρέμμα, τα έσοδα ανέρχονται σε περίπου 70 ευρώ/στρέμμα.

«Τα έξοδα για μας τρέχουν. Αυτή την στιγμή είναι ζήτημα αν έχουν σπαρθεί τα μισά στρέμματα λόγω της χαμηλής τιμής των 350 ευρώ/στρέμμα», λέει στον ΟΤ ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση» κ. Λάμπης Κουμπρίδης.

Για να διατηρηθεί η καλλιέργεια του ενεργειακού ηλίανθου βιώσιμη, ώστε να καλύπτεται το κόστος και να αποφέρει έσοδα προς τον παραγωγό, όπως μας εξηγεί, θα πρέπει οι τιμές να είναι τουλάχιστον στα 450 ευρώ/τόνο. «Αυτό που ζητάμε είναι μια καλή τιμή για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε την καλλιέργεια. Αν δεν υπάρχει τιμή τότε γιατί να σπείρουμε και να παράγουμε;», τονίζει ο κ. Κουμπρίδης.

Σταμάτησαν οι σπορές

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει με την σειρά του και ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Αγροτικού Συλλόγου Καλλιεργητών Ενεργειακών Φυτών κ. Στέργιος Λίτος, επισημαίνοντας στον ΟΤ ότι εάν δεν δοθεί άμεσα λύση στα σοβαρά προβλήματα τότε τα καλλιεργήσιμα στρέμματα θα μειωθούν κατά πολύ.

Άλλωστε, η τιμή που προσφέρεται από τις εταιρείες προς τους παραγωγούς για τον ενεργειακό ηλίανθο επηρεάζεται άμεσα από την τιμή που προσφέρουν τα διυλιστήρια.

«Τα 35 λεπτά/κιλό καθιστούν την καλλιέργεια ασύμφορη. Αυτή την εποχή θα έπρεπε να σπέρνουμε, όμως όλα έχουν σταματήσει. Αυτό που ζητάμε είναι να γίνει η κατανομή, να υπογραφούν τα συμβόλαια και από τις εταιρείες προς την μεταποίηση και από την μεταποίηση προς τους αγρότες και να έχουμε μία σταθερότητα, όπως έχουμε τα τελευταία 15 χρόνια», σημειώνει ο κ. Λίττος.

Τραγικές συνέπειες

Ήδη ο ΑΣ Ορεστιάδας, έχει αποστείλει επιστολή προς τον πρωθυπουργό, με την οποία περιγράφει την κατάσταση που βιώνουν οι παραγωγοί, ζητώντας την στήριξη της καλλιέργειας του ηλίανθου.

Σε αυτή επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, ότι ο ηλίανθος, είναι μια καλλιέργεια που δεν επιδέχεται συνδεδεμένη ενίσχυση, οπότε ο παραγωγός δεν έχει να περιμένει να ενισχυθεί επιπρόσθετα από κάπου, καλλιεργείται από περισσότερες από 40.000 οικογένειες στη χώρα, αποτελεί από τις ελάχιστες διεξόδους για τους παραγωγούς, ιδιαίτερα στην περιοχή του Έβρου, βοηθά στην παραγωγικότητα αφού αξιοποιείται κυρίως σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας, με χαμηλές εισροές φυτοπροστατευτικών προϊόντων και λιπασμάτων, γεγονός που συντελεί στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και παράλληλα αποτελεί και εξαίρετο μελισσοκομικό φυτό.

Ιδιαίτερα στην περιοχή του βορείου Έβρου, «με το οριστικό κλείσιμο του εργοστασίου ζάχαρης, με την απαξίωση δυναμικών καλλιεργειών όπως το σκόρδο και το σπαράγγι, με ανύπαρκτες εναλλακτικές εργασίας, με την απειλή του δημογραφικού σε μια περιοχή ιδιαίτερης σημασίας, όπου φυλάμε Θερμοπύλες, αν απαξιωθεί και η καλλιέργεια του ηλίανθου, τότε φοβόμαστε ότι οι συνέπειες θα είναι τραγικές για την περιοχή μας».

Αβέβαιη η απορρόφηση της παραγωγής

Στο παρά πέντε, λίγο πριν κλείσει οριστικά το παράθυρο σποράς για τον ηλίανθο,  ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων Βιοντίζελ Ελλάδος (ΣΒΙΒΕ), προειδοποιεί για την άσχημη τροπή που μπορεί να πάρει η κατάσταση μιας και ακόμη παραμένει ανοικτό παραμένει το θέμα της κατανομής της παραγωγής βιοντίζελ, δεν έχουν μπει υπογραφές στα συμβόλαια με τις επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να είναι αβέβαιη η απορρόφηση της παραγωγής των αγροτών.

Η αδυναμία «κλεισίματος» των σχετικών συμφωνιών, οφείλεται, όπως έχει επισημαίνει ο ΣΒΙΒΕ, στη «συνειδητή ή ασυνείδητη άρνηση του ΥΠΕΝ να εφαρμόσει το νόμο», που έχει οδηγήσει το σύνολο σχεδόν των παραγωγών βιοντίζελ να μην μπορούν να συνάψουν συμβάσεις με τους Έλληνες αγρότες.

Μάλιστα, όπως υπογραμμίζει ο ΣΒΙΒΕ, παρά τις δεσμεύσεις των υπουργών Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης ώστε να τηρηθούν όσο ο νόμος προβλέπει, δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη μέχρι σήμερα «με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε ολοταχώς σε καταστροφή της καλλιέργειας των ενεργειακών φυτών στη χώρα μας και την απώλεια ενός σημαντικού εισοδήματος 25.000 αγροτικών οικογενειών, με μοναδικούς επωφελούμενους από τη συγκεκριμένη εξέλιξη τους εισαγωγείς ποσοτήτων από τρίτες χώρες και αυτούς που δεν τηρούν όσα προβλέπει η νομοθεσία με την ανοχή των υπουργείων».