Gatik: Η άγνωστη ινδική εταιρεία που μεταφέρει εκατ. βαρέλια ρωσικού πετρελαίου

Από τα γραφεία ενός εμπορικού κέντρου, του Neptune Magnet Mall στη Βομβάη, ένας γίγαντας της διεθνούς ναυτιλίας έχει αναδυθεί τους τελευταίους 18 μήνες, φαινομενικά από το πουθενά.

Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, η εταιρεία έχει αγοράσει περισσότερα πετρελαιοφόρα από οποιονδήποτε άλλο, μετατρέποντας τον εαυτό της από μια άγνωστη ινδική ναυτιλιακή επιχείρηση σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο.

Η Gatik Ship Management κατείχε μόνο δύο δεξαμενόπλοια το 2021. Μέχρι τον Απρίλιο, είχε αποκτήσει στόλο 58 πλοίων με εκτιμώμενη συνολική αξία 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της VesselsValue.

Ωστόσο, η προέλευση και η ιδιοκτησία της επιχείρησης είναι ένα μυστήριο, ενώ τα εταιρικά της αρχεία είναι ελάχιστα. Ο όμιλος εγγράφηκε ως εξαγωγέας στην Ινδία στις 31 Μαρτίου του τρέχοντος έτους, αλλά δεν εμφανίζεται στο επίσημο εταιρικό μητρώο της Ινδίας.

Υπό διάλυση ο στόλος τάνκερ της Βενεζουέλας – Κινδυνεύουν να βυθιστούν

Μια σημαντική ένδειξη είναι ότι η Gatik μοιράζεται την ίδια διεύθυνση στη Βομβάη με την εταιρεία Buena Vista Shipping, μια άλλη ελάχιστα γνωστή επιχείρηση που πριν από δύο χρόνια ανέφερε περιουσιακά στοιχεία αξίας μόλις 100.000 δολαρίων.

Η σχέση με τη Rosneft

Ποιος πραγματικά κατέχει την Buena Vista Shipping και ποιος χρηματοδότησε την ταχεία επέκταση του στόλου της Gatik; Ναυλομεσίτες, αναλυτές και έμποροι υποπτεύονται ότι υπάρχει σχέση με τον μεγαλύτερο πελάτη της: τον ρωσικό πετρελαϊκό γίγαντα Rosneft.

Ο νεοαποκτηθείς στόλος της Gatik έχει χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για τη μεταφορά πετρελαίου από τη Ρωσία, κυρίως σε λιμάνια της Ινδίας. Μια ανάλυση των Financial Times δείχνει ότι ο ινδικός όμιλος έχει αποστείλει τουλάχιστον 83 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού αργού και προϊόντων πετρελαίου – αρκετά για να καλύψει τη συνολική ζήτηση πετρελαίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για περισσότερους από δύο μήνες. Πάνω από το μισό από αυτό προέρχεται από τη Rosneft. «Ήταν αναπόφευκτο μετά τις κυρώσεις της Δύσης οι ρωσικές εταιρείες πετρελαίου να θέλουν να μπουν στη ναυτιλία και νομίζω ότι η Gatik είναι το απόλυτο παράδειγμα αυτού που συμβαίνει», δήλωσε ο Viktor Katona, επικεφαλής ανάλυσης στην Kpler.

Η VesselsValue, η οποία παρακολουθεί τις πωλήσεις δεξαμενόπλοιων, υπολογίζει ότι η Gatik έχει αποκτήσει τουλάχιστον 56 πλοία από τον Μάρτιο του 2022, συμπεριλαμβανομένων 13 πλοίων μόνο τον Δεκέμβριο, όταν ξεκίνησε το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο.

Οι αγορές τοποθετούν τον Gatik μεταξύ των μεγαλύτερων ιδιοκτητών δεξαμενόπλοιων στον κόσμο, σύμφωνα με τον ναυλομεστικό οίκο. Μέχρι τα τέλη Μαρτίου, τουλάχιστον 35 από τα πλοία της Gatik κατείχαν δυτική ασφάλιση – προϋπόθεση της οποίας είναι η τήρηση του ανώτατου ορίου τιμών της G7 στις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου που επιβλήθηκε από τον περασμένο Δεκέμβριο.

Μέχρι τις αρχές Απριλίου, ωστόσο, κανένα από τα πλοία της Gatik δεν είχε ασφάλιση από τους αναγνωρισμένους μεγάλους παρόχους. Τα γερασμένα πλοία του αυξανόμενου στόλου της Gatik είχαν προηγουμένως μεταφέρει αργό πετρέλαιο σε όλο τον κόσμο, ενώ μόλις εξαγοράστηκαν από τον ινδικό όμιλο, άρχισαν να επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στη διαδρομή Ρωσίας-Ινδίας.
Με αυτόν τον τρόπο, το Gatik, που σημαίνει «ταχύτητα» στα σανσκριτικά, συνέβαλε στη διευκόλυνση μιας από τις πιο σημαντικές αλλαγές στις ροές πετρελαίου εδώ και δεκαετίες. Πριν από τον πόλεμο της Ουκρανίας, η Ρωσία παρείχε λιγότερο από το 1% του αργού πετρελαίου της Ινδίας. Τώρα αντιπροσωπεύει περίπου το 30%.

Η ακριβής φύση της σχέσης μεταξύ της Gatik και της Rosneft είναι ασαφής. Ινδοί αξιωματούχοι είπαν στους FT ότι συναλλάσσονται απευθείας με τη Rosneft — και όχι μέσω κάποιου μεσάζοντα.

Πριν τον πόλεμο, η Rosneft δεν είχε δικό της στόλο, βασιζόμενη στους αγοραστές για τη μεταφορά του πετρελαίου της. Έκανε μια σύντομη προσπάθεια ναυπήγησης δεξαμενόπλοιων το 2014 με τον Ρώσο κατασκευαστή Zveda, αλλά το έργο σημείωσε μικρή πρόοδο, εν μέρει επειδή η Rosneft δεν πίστευε ποτέ ότι η Δύση θα διακινδύνευε να διαταράξει τις παγκόσμιες ροές πετρελαίου εμποδίζοντας την πρόσβαση της Ρωσίας στη ναυτιλία. Αλλά οι κυρώσεις και οι περιορισμοί σήμαιναν ότι η Rosneft και άλλοι Ρώσοι παραγωγοί δεν χρειάζονταν μόνο να βρουν νέους πελάτες αλλά και πλοία για τη μεταφορά του πετρελαίου. Καθώς οι τιμές που πληρώνονταν για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου αυξάνονταν, ένας παγκόσμιος «αόρατος στόλος» αδιαφανούς ιδιοκτησίας που ήταν πρόθυμα να διακινδυνεύσουν κυρώσεις μεγάλωσε για να εξυπηρετήσει αυτήν την κερδοφόρα νέα αγορά.

Όλα τα πλοία της Gatik εκτός από δύο είναι νηολογημένα σε εταιρείες με ένα πλοίο η κάθε μία, νηολογημένες στις Νήσους Μάρσαλ και η ιδιοκτησία αυτών των εταιρειών δεν είναι δημόσια. Είτε από σύμπτωση είτε όχι, ένα από τα πλοία του στόλου της Gatik ονομάζεται Buena Vista.