Υπεύθυνες κυβερνήσεις με λογικές πολιτικές

Από χρόνια, πριν χρεοκοπήσουμε επίσημα, είχα προτείνει μια βασική ρύθμιση που θα εξασφάλιζε την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της χώρας. Είχα τονίσει δηλαδή την ανάγκη οι δημόσιες δαπάνες να μην αυξάνονται ποτέ περισσότερο από το ποσοστό ανάπτυξης της χώρας. Η άποψή μου είχε από κάποιους κατηγορηθεί σαν βαθιά νεοφιλελεύθερη κι από πολλούς άλλους είχε αγνοηθεί. Τώρα όμως διαβάζω πως πρόκειται να τεθεί ενώπιον της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του γερμανού καγκελάριου κ. Σολτς. Πέραν της ικανοποίησής μου πως τέτοιες προτάσεις προέρχονται πλέον από την ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά (πού είναι οι ακραίες νεοφιλελεύθερες, υποτίθεται, εκδοχές τους;) είναι δεδομένο πως οι αντιλήψεις αυτές θα γίνουν τελικά δεκτές. Δύσκολα η Ευρώπη στις ημέρες μας απορρίπτει γερμανικές σκέψεις – πολύ περισσότερο προτάσεις.

Το ζήτημα της ισόρροπης παρουσίας δαπανών και οικονομικής ανάπτυξης έχει θεμελιώδη σημασία για την αποφυγή πρωτογενών ελλειμμάτων και για τη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας μιας χώρας. Για χρόνια, πριν χρεοκοπήσουμε, τόνιζα πως η χώρα βάδιζε σε αδιέξοδο διότι πραγματοποιούσε όλο και μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες – για να παραμένουν οι ψηφοφόροι ικανοποιημένοι – τις οποίες πάσχιζε να χρηματοδοτήσει με δανεισμό από το εξωτερικό. Αυτό αναπόφευκτα θα οδηγούσε σε αδιέξοδο. Κάτι που τελικά πραγματοποιήθηκε.

Η ειρωνεία είναι πως τη χρεοκοπία της χώρας, που στην πράξη ήταν χρεοκοπία του δημόσιου τομέα και του κράτους, προσπάθησαν όλοι – Αριστερά, κρατιστές της Δεξιάς και λαϊκιστές – να τη φορτώσουν στην ιδιωτική οικονομία και στον… νεοφιλελευθερισμό. Για να βγάλουν στην πράξη τον δημόσιο τομέα ιδεολογικά αλώβητο και τον λαό, όπως πάντα, δικαιωμένο. Ομως η χρεοκοπία προήλθε από το γεγονός πως ζούσαμε πολύ πάνω από τις δυνατότητές μας και πως απολαμβάναμε έναν πλούτο που δεν είχαμε ποτέ δημιουργήσει. Πάνω από το 70% των δαπανών του Δημοσίου, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ του Μαΐου 2010, πήγαινε σε μισθούς του δημόσιου τομέα και σε συντάξεις. Ενα περίπου 15% εξυπηρετούσε παλαιότερα χρέη και μόνο το υπόλοιπο ήταν δαπάνες κυβερνητικές. Οσο λοιπόν μεγάλη κι αν ήταν η διαφθορά και η κακοδιαχείριση δεν έφθανε για να προκαλέσει την κρίση. Η χρεοκοπία σαφώς προήλθε από τα χρήματα που το κράτος μοίραζε στους πολίτες και τα οποία δεν είχε ποτέ κερδίσει.

Και τώρα τελευταία το ελληνικό Δημόσιο έχει αρχίσει μια παρόμοια πορεία δαπανών. Που δεν έχει στοιχίσει ακόμη λόγω κάποιων ευτυχών συγκυριών. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν θα κληθεί και πάλι να της πληρώσει στο μέλλον. Μια ισορροπία λοιπόν κρατικών δαπανών με την αναπτυξιακή πορεία της χώρας αποτελεί σίγουρα έναν αποφασιστικό μηχανισμό συγκράτησης της σχετικής πορείας καταστροφής. Μια άλλη απαραίτητη μεταρρύθμιση είναι η απαγόρευση επιβολής νέων φόρων, ή αύξησης των υπαρχόντων, αν δεν συνοδεύονται από αντίστοιχες νέες παροχές ή ισόποση αύξηση των παλαιών. Δεν θα πρέπει δηλαδή τα φορολογικά έσοδα να επιβάλλεται να αυξηθούν με βάση τις ανάγκες του κράτους και μόνο. Αλλά στη λογική του επιπέδου των υπηρεσιών που αυτό προσφέρει στους πολίτες του. Κριτήριο δηλαδή δεν πρέπει να είναι οι ανάγκες των υπηρεσιών και το εισόδημα των υπαλλήλων τους. Αλλά η εξυπηρέτηση των πολιτών και η φροντίδα για την ικανοποίησή τους!!

Θα γίνει ποτέ αυτό; Οταν αποκτήσουμε υπεύθυνες κυβερνήσεις που θα προωθούν λογικές πολιτικές, τέτοιες ισορροπίες θα μπορούν να εξασφαλισθούν.