Παγκόσμια οικονομία: Οι 3 τάσεις που αναδιαμορφώνουν το επενδυτικό τοπίο και οι νέες προκλήσεις

Προκλήσεις και ευκαιρίες για τους επενδυτές φέρνουν οι ανατροπές στο διεθνές οικονομικό στερέωμα, όπου η αποπαγκοσμιοποίηση, η απανθρακοποίηση και οι ανατροπές στο δημογραφικό δημιουργούν ένα τοπίο που συνδυάζει στοιχεία τόσο από το μέλλον όσο και από το παρελθόν.

Γιατί η αποπαγκοσμιοποίηση πυροδοτεί τον πληθωρισμό

Αλλαγή ισορροπίας

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Barron’s, ένα στοιχείο που οι επενδυτές πρέπει πλέον να θεωρούν δεδομένο είναι ότι ο υψηλότερος πληθωρισμός και η αυστηρότερη νομισματική πολιτική θα διαρκέσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Και αυτό δεν αφορά μόνο τα επιτόκια, καθώς οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν πιθανώς κάνει ήδη αρκετά για να μειώσουν τον πληθωρισμό από τα υψηλά του 2022, αλλά συνολικά την  αντίληψη για την ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και πληθωρισμού.

Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, οι κεντρικές τράπεζες επενέβαιναν για να στηρίξουν την πραγματική οικονομία και τις αγορές με το πρώτο σημάδι κάθε ύφεσης. Τα επιτόκια μειώθηκαν σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ και η ποσοτική χαλάρωση ύψους τρισεκατομμυρίων δολαρίων θεωρήθηκε απαραίτητη για την καταπολέμηση του κινδύνου αποπληθωρισμού.

Όμως τώρα, οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν ενεργά να επιβραδύνουν την ανάπτυξη για να μειώσουν τον πληθωρισμό – ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι προκαλούν ύφεση.

Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις κλιμακώνονται λόγω της επίδρασης των τριών παραγόντων που  αναφέρθηκαν αρχικά (αποπαγκοσμιοποίηση, απανθρακοποίηση και δημογραφικό), η νομισματική πολιτική θα μπορούσε να παραμείνει αυστηρότερη και πιο περιοριστική από ό,τι πριν την πανδημία του κορωνοϊού, αν οι κεντρικές τράπεζες παραμείνουν σταθερές στον στόχο τους να διατηρούν σταθερές τις τιμές.

Δημογραφικό και αποπαγκοσμιοποίηση

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Barron’s, στο μέτωπο του δημογραφικού, οι συνεχιζόμενες ελλείψεις εργαζομένων θα μπορούσαν να ωθήσουν το κόστος εργασίας σε υψηλότερα επίπεδα. Από την έναρξη της πανδημίας, το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό έχει μειωθεί τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες οικονομίες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Τον Δεκέμβριο του 2022, υπήρχαν 11 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ υπήρχαν μόνο 5,7 εκατομμύρια άνεργοι. Τα βασικά οικονομικά υπαγορεύουν ότι όπου η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, οι τιμές, ή στην προκειμένη περίπτωση οι μισθοί, πρέπει να αυξάνονται.

Έπειτα, η αποπαγκοσμιοποίηση προσθέτει μακροπρόθεσμες πληθωριστικές πιέσεις. Η πανδημία ενέτεινε περαιτέρω την ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ της Δύσης και της Κίνας, καθώς τα εκτεταμένα μπλοκαρίσματα στην κινεζική αλυσίδα εφοδιασμού επιδείνωσαν τον πληθωρισμό και ανέδειξαν την υπερβολική εξάρτηση από τις εισαγωγές. Η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας αποκάλυψε παρόμοιες εξαρτήσεις, ιδίως όσον αφορά την ενέργεια και τη γεωργία στην Ευρώπη.

Μια νέα τάξη πραγμάτων

Έτσι λοιπόν, μια νέα τάξη πραγμάτων αναπτύσσεται, με τις εταιρείες να διαφοροποιούν την παραγωγή τους μεταφέροντάς την πιο κοντά στην έδρα τους.

Αυτό σημαίνει ότι μία από τις μεγάλες αποπληθωριστικές δυνάμεις των τελευταίων δεκαετιών, η ανάπτυξη της παραγωγής χαμηλού κόστους στην Κίνα, μπορεί να έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της. Η παγκοσμιοποίηση μπορεί ακόμη να διαδραματίσει ρόλο στη μείωση του κόστους καθώς η παραγωγή μεταφέρεται σε νέες χώρες, αλλά τα εύκολα κέρδη -το μέρισμα της παγκοσμιοποίησης- μπορεί να έχουν τελειώσει καθώς οι επιχειρήσεις δίνουν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην ασφάλεια του εφοδιασμού.

Τέλος, η απανθρακοποίηση είναι επίσης πιθανό να έχει σημαντικό πληθωριστικό αντίκτυπο. Και αυτό γιατί, αν και το κόστος παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ μειώνεται σταδιακά, η διαδικασία πλήρους εγκατάλειψης του άνθρακα θα διατηρήσει υψηλά τις τιμές της ενέργειας για πολλά ακόμη χρόνια.

Νέες προκλήσεις

Για τους επενδυτές, τα παραπάνω σημαίνουν αλλαγές στις αποτιμήσεις των περιουσιακών στοιχείων αλλά και πρόσθετη μεταβλητότητα. Από τη λογική της διάσωσης των περιουσιακών στοιχείων που κινδυνεύουν, θα πρέπει να περάσουν στην προσπάθεια ανατίμησης των περιουσιακών τους στοιχείων ώστε να είναι ανταγωνιστικά στην απόδοση μετρητών.

Οι μαζικές επενδυτικές τάσεις θα χρειαστεί να δώσουν τη θέση τους στην προσεκτική ανάλυση των οικονομικών στοιχείων των εταιρειών, σε μια διαδικασία αντίστροφη από αυτή που είχε επικρατήσει την τελευταία δεκαετία.

Και οι αλλαγές δεν σταματούν εδώ: Η θεωρούμενη ως σταθερή συσχέτιση μεταξύ ομολόγων και μετοχών (όταν οι τιμές των ομολόγων αυξάνονταν, οι μετοχές έπεφταν και το αντίστροφο), διαψεύδεται πλέον από την κίνηση της αγοράς: Το 2022 τα ομόλογα κινήθηκαν παράλληλα με τις μετοχές τόσο προς τα πάνω όσο και προς τα κάτω. Έτσι, η ελκυστικότητα των ομολόγων είναι πλέον η απόδοσή τους.

Στην περίπτωση των μετοχών, μπορεί να απαιτείται μια νέα εστίαση στις αποτιμήσεις και όχι στην κερδοσκοπική ανάπτυξη – καθώς και μια νέα γεωγραφική κατανομή των επενδύσεων, σε έναν κόσμο που η αμερικανική κυριαρχία είναι απίθανο να διατηρηθεί.

Τέλος το business as usual

Ο τρόπος με τον οποίο οι επενδυτές βλέπουν τα εμπορεύματα έχει επίσης αλλάξει σημαντικά, καθώς οι επενδυτές στρέφονται ξανά προς τις πρώτες ύλες ως αντιστάθμισμα στον πληθωρισμό και τις γεωπολιτικές εντάσεις. Η τάση απεξάρτησης από τον άνθρακα είναι επίσης πιθανό να οδηγήσει σε πρόσθετη ζήτηση για μέταλλα στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, και απομάκρυνση κεφαλαίων από τα ορυκτά καύσιμα.

Συνολικά, με φόντο τις αλλαγές που φέρνουν αποπαγκοσμιοποίηση, απανθρακοποίηση και δημογραφικό, οι επενδυτές καλούνται να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να αναλύουν τους νέους κινδύνους και να αποτιμούν με νέο τρόπο τα περιουσιακά στοιχεία.