Κίνα: Ο δρόμος προς την ανάπτυξη ξανά

Project Syndicate

Σύμφωνα με το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής της Κίνας, η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 4,5% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αν και αυτό δεν ταιριάζει σχεδόν καθόλου με την ισχυρή ανάπτυξη της περιόδου πριν από την πανδημία, ξεπέρασε τις προσδοκίες της αγοράς. Και με τις σωστές πολιτικές η Κίνα μπορεί να τα πάει ακόμα καλύτερα. Υπάρχει αρκετή απαισιοδοξία για τις οικονομικές προοπτικές της Κίνας στις μέρες μας, με πολλούς να προειδοποιούν – όχι χωρίς λόγο – ότι η Κίνα έχει εισέλθει σε μια περίοδο αποπληθωρισμού. Το πρώτο τρίμηνο του 2023 ο δείκτης τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) της Κίνας αυξήθηκε μόνο κατά 1,3% σε ετήσια βάση – από 1,8% το προηγούμενο τρίμηνο. Πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο δείκτης τιμών παραγωγού της Κίνας (PPI) μειώθηκε κατά 2,5% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο – τον έκτο συνεχόμενο μήνα πτώσης. Οπως έμαθε η Κίνα όταν εφάρμοσε πακέτο στήριξης 4 τρισεκατομμυρίων CN¥ (578 δισεκατομμύρια δολάρια) κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008, οι μεγάλες δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των χρεών της τοπικής κυβέρνησης, υπονομεύοντας τελικά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Ωστόσο, αντί να αποθαρρύνει τις κρατικές επενδύσεις σε υποδομές, αυτή η εμπειρία θα πρέπει να παρακινήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να συμμετάσχουν σε πιο προσεκτικό σχεδιασμό που να αποφεύγει τη δημιουργία πρόσθετων «λευκών ελεφάντων». Θα πρέπει επίσης να ωθήσει τις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση χρηματοδοτεί τις επενδύσεις της.

Οι Αρχές της Κίνας ήταν ιστορικά πολύ απρόθυμες να παρουσιάσουν δημοσιονομικά ελλείμματα. Ως αποτέλεσμα, η συντριπτική πλειονότητα της χρηματοδότησης για προηγούμενες επενδύσεις υποδομής έχει αντληθεί από τις τοπικές κυβερνήσεις στις κεφαλαιαγορές με υψηλά επιτόκια. Οι δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης αντιπροσώπευαν ίσως λιγότερο από το 1% των συνολικών επενδύσεων σε υποδομές το 2021. Δεν είναι παράξενο που οι τοπικές κυβερνήσεις επιβαρύνονται από το χρέος.

Για τον επόμενο γύρο επενδύσεων σε υποδομές, η κεντρική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεισφέρει σημαντικά μεγαλύτερο μερίδιο χρηματοδότησης. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να παρέμβει για να βοηθήσει τις τοπικές κυβερνήσεις να επιλύσουν τα προβλήματα χρέους τους. Αυτό θα απαιτήσει από την κεντρική κυβέρνηση τόσο να αυξήσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα (ως ποσοστό του ΑΕΠ) όσο και να πουλήσει περισσότερα κρατικά ομόλογα στο κοινό το 2023.

Εκτός αν υπάρξει γεγονός «μαύρου κύκνου», η Κίνα μπορεί να επιτύχει αύξηση του ΑΕΠ 6% φέτος, τερματίζοντας έτσι μια 12ετή επιβράδυνση. Αυτό όμως δεν θα συμβεί από μόνο του. Οι προσεκτικά σχεδιασμένες και συνετά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις σε υποδομές, που υποστηρίζονται από επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, είναι απαραίτητες.

Ο Yongding Yu είναι πρώην πρόεδρος του China Society of World Economics και διευθυντής του Institute of World Economics and Politics στην κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών. Εχει διατελέσει μέλος της επιτροπής χάραξης πολιτικής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας (2004-2006).