Πώς επηρεάζει το ακτοπλοϊκό δίκτυο, γραμμή-γραμμή, η συγχώνευση Attica-ANEK

Γραμμή-γραμμή θα εξετάσει τις επιπτώσεις της συγχώνευσης Attica-ANEK η Επιτροπή Ανταγωνισμού καθώς αυτό επιτάσσει η ιδιομορφία της ακτοπλοϊκής αγοράς καθώς κάθε ακτοπλοϊκή γραμμή θεωρείται και μία ξεχωριστή αγορά, στην οποία θα εξετασθεί κατά πόσο λειτουργεί ο ανταγωνισμός.

Το ίδιο έκανε η Επιτροπή Ανταγωνισμού πριν πέντε χρόνια, τον Απρίλιο του 2018, σε μία άλλη συγχώνευση αυτή της Attica με την Hellenic Seaways. Στο πλαίσιο αυτής της λογικής η απόφαση που έλαβε τότε επεδίωκε «την απελευθέρωση «ζήτησης/ χώρου» για τη διευκόλυνση της εισόδου νέων ανταγωνιστών σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη πώληση των πλοίων SUPERFAST XII και HIGHSPEED 7, όπως επίσης και τη διατήρηση της συχνότητας των δρομολογίων και του ύψους των ναύλων στα υφιστάμενα επίπεδα».

ΑΝΕΚ: Εν αναμονή της απόφασης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού

Εξετάζοντας όμως τη σημερινή συγχώνευση και τις επιπτώσεις που αυτή έχει ανά γραμμή ο παρατηρητής  θα διαπιστώσει ότι ουσιαστικά δεν αλλάζει κάτι στο υφιστάμενη κατάσταση των μεριδίων αγοράς στο ακτοπλοϊκό δίκτυο. Στις πιο πολλές περιπτώσεις η παρουσία της ΑΝΕΚ είναι μηδαμινή ενώ στις δυο γραμμές της Κρήτης (Πειραιάς-Ηράκλειο και Πειραιάς-Χανιά) οι δυο εταιρείες λειτουργούν εμπορικά ως μία καθώς έχουν συστήσει κοινοπραξία πάνω από δέκα χρόνια τώρα και έχουν έντονο ανταγωνισμό με άλλη εταιρεία.

Ελεύθερη η δρομολόγηση πλοίων

Παράλληλα σε όλες τις γραμμές είναι ελεύθερη από την νομοθεσία η δραστηριοποίηση οποιασδήποτε άλλης εταιρείας. Στις περισσότερες εξ αυτών όπως είναι οι Ανατολικές Κυκλάδες, οι ανταγωνίστριες εταιρίες επιδιώκουν να δραστηριοποιούνται κυρίως με ταχύπλοα τους θερινούς μήνες. Σε όσες από τις υπόλοιπες δραστηριοποιείται μόνο η Attica Group όπως στα Δωδεκάνησα, ή το Βόρειο Αιγαίο, καμία άλλη εταιρεία δεν εκδήλωσε την πρόθεση να δρομολογήσει πλοίο όλα αυτά τα χρόνια, με αποτέλεσμα η Attica Group, μόνη να στηρίζει χειμώνα καλοκαίρι την ακτοπλοϊκή επικοινωνία των νησιών με τον Πειραιά.

Ειδικότερα οι δυο εταιρείες Attica και ΑΝΕΚ, εκτός των γραμμών της Αδριατικής που είναι διεθνείς γραμμές λειτουργούν υπό τη μορφή κοινοπραξίας σε δυο ακτοπλοϊκές γραμμές της Κρήτης και συγκεκριμένα στη γραμμή Πειραιάς-Ηράκλειο κα Πειραιάς- Χανιά.

Στη γραμμή του Ηρακλείου οι δυο εταιρείες πραγματοποίησαν το 2022 από κοινού, 754 δρομολόγια σε ένα σύνολο 1.598 δρομολογίων, ενώ οι Μινωικές; Γραμμές που επίσης δραστηριοποιείται την ίδια γραμμή πραγματοποίησε 844 δρομολόγια.

Τι συμβαίνει στη γραμμή Πειραιάς-Χανιά

Στη γραμμή των Χανίων οι δυο εταιρείες πραγματοποίησαν από κοινού με δυο πλοία 783 δρομολόγια σε ένα σύνολο 1542 δρομολογίων ενώ οι Μινωικές γραμμές πραγματοποίησαν 543 δρομολόγια. Επίσης δραστηριοποιήθηκαν και δυο άλλες εταιρείες με πλοία ro-ro που μετέφεραν φορτηγά κυρίως, με ένα σύνολο δρομολογίων 216 δρομολογίων.

Να σημειωθεί ότι τη γραμμή των Χανίων είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι συμβαίνει γενικότερα στην ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά. Στη συγκεκριμένη γραμμή δραστηριοποιούνταν πάντοτε η ΑΝΕΚ με δυο πλοία και κατά περιόδους επιχείρησαν να εισέλθουν τόσο η Attica Group (επί ιδιοκτησίας Περικλή Παναγόπουλου και Ανδρέα Βγενόπουλου)  όσο και οι Μινωικές Γραμμές. Τελικά μετά από ένα διάστημα αποχωρούσαν με ζημία  όπως το έπραξαν πρόσφατά και οι Μινωικές Γραμμές, γιατί  όπως λέγεται στην ακτοπλοϊκή πιάτσα τα νούμερα της κίνησης είναι τέτοια που η μία εταιρεία δεν φτάνει και οι δυο περισσεύουν.

Στη γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων η Attica είναι απούσα και δραστηριοποιούνταν η ΑΝΕΚ μέσω άγονης γραμμής με το «Πελελής» που εξυπηρετεί τη γραμμή της Κασοκαρπαθίας με 130 δρομολόγια σε ένα σύνολο πάνω από 1650  δρομολογίων τα οποία πραγματοποιούν πέντε ακόμη ακτοπλοϊκές εταιρείες.

Στις γραμμές των Ανατολικών Κυκλάδων από Πειραιά δραστηριοποιούνταν  το 2022 έξι ακτοπλοϊκές εταιρείες  που πραγματοποίησαν πάνω από 4.800 δρομολόγια εκ των οποίων η Attica Group έκανε ε τα 3.400 και άλλα 170 περίπου η ΑΝΕΚ καθώς οι υπόλοιπες εταιρείες δραστηριοποιούνται μόνο τη θερινή περίοδο με ταχύπλοα κυρίως.

Στα Δωδεκάνησα χειμώνα καλοκαίρι δραστηριοποιείται ο όμιλος Attica με 1.100 δρομολόγια σε ένα ΄σύνολο 1350 δρομολογίων, ενώ  μια μικρή παρουσία έχει και η ΑΝΕΚ με το Πρέβελης (170 δρομολόγια, άγονης γραμμής) και δύο ακόμη εταιρείες με δυο ro-ro πλοία.

Δεν πήγε κάποια εταιρεία στο Βόρειο Αιγαίο

Οι γραμμές του Βορείου Αιγαίου (Χίο-Μυτιλήνη) εξυπηρετούνται χειμώνα καλοκαίρια επίσης από την Attica ενώ ελάχιστη παρουσία μέσω άγονης γραμμής έχει μια ακόμη εταιρεία.

Να σημειωθεί εδώ ότι στην περίπτωση της εξαγοράς της Hellenic Seaways από την Attica Group το 2018 η επιτροπή Ανταγωνισμού είχε υποχρεώσει την Attica για την γραμμή του Βορέιου Αιγαίου (Χίο-Μυτιλήνη) εφόσον επιθυμούσαν τρίτοι ανταγωνιστές να μπουν στη γραμμή με συμβατικά πλοία, η ίδια να μειώσει τις προσεγγίσεις με τα δικά της για να αφήσει χώρο. Ωστόσο όλα αυτά τα χρόνια δεν εμφανίσθηκε κάποια άλλη ακτοπλοϊκή να ζητήσει να κάνει δρομολόγια στις γραμμές του Βορείου Αιγαίου.

Στην γραμμή των Σποράδων δραστηριοποιούνται τέσσερις εταιρείες και σε ένα σύνολο 2.100 δρομολογίων το 2022 η Attica Group έχει το ένα τρίτο περίπου,  ενώ τέλος στις γραμμές του Αργοσαρωνικού δραστηριοποιούνται πέντε ακτοπλοϊκές εταιρείες και πραγματοποίησαν το 2022 περίπου 17.700 δρομολόγια με τα πλοία της Attica να κάνουν τα 7.300 εξ αυτών