«Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους»: Οδηγός συμμετοχής στο πρόγραμμα

Ενίσχυση για την πλήρη αναβάθμιση της κατοικίας τους, ενεργειακά, αισθητικά και λειτουργικά θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν οι νέοι που έχουν γεννηθεί μεταξύ 01/01/1984 έως και 31/12/2005, μέσω του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους», το οποίο αναμένεται να ανοίξει τις ηλεκτρονικές του πύλες για υποδοχή αιτήσεων την ερχόμενη Πέμπτη.

«Εξοικονομώ 2021»: Κατάργηση υποχρέωσης τμηματικής ολοκλήρωσης για τις αιτήσεις

Οι εκπλήξεις

Το πρόγραμμα ακολουθεί τις βασικές γραμμές των προηγούμενων προγραμμάτων εξοικονόμησης με τρία σημεία που ξεχωρίζουν. Πρώτον, στο σκέλος του «Εξοικονομώ» επιλέξιμες για επιδότηση θα είναι οι δαπάνες για παρεμβάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και έπειτα. Δεύτερον, δεκτά θα γίνονται Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που εκδόθηκαν μετά την 27η Νοεμβρίου 2017 ωστόσο η δαπάνη για την έκδοσή τους θα είναι επιλέξιμη μόνο για όσα εκδόθηκαν μετά τον Φεβρουάριο 2020. Τρίτον, για τις παρεμβάσεις του σκέλους «Ανακαινίζω»  ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίστηκε η 26 Οκτωβρίου 2022, δηλαδή η ημερομηνία προδημοσίευσης του οδηγού του προγράμματος.

Το εισόδημα

Βασικές προϋποθέσεις για την υπαγωγή των δικαιούχων στο πρόγραμμα είναι να έχουν οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για το σκέλος του «Εξοικονομώ» και έως 20.000 ευρώ για το σκέλος του «Ανακαινίζω». Για την ένταξη στο “Ανακαινίζω” είναι υποχρεωτική η ένταξη πρώτα στο «Εξοικονομώ». Στο πρόγραμμα επιτρέπεται η υποβολή μόνο μίας αίτησης ανά ωφελούμενο. Επίσης, μία αίτηση θα γίνεται δεκτή και για κάθε επιλέξιμη κατοικία. Στόχος του προγράμματος είναι η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 30% και η αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κλάσεις σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη.

Για να συμμετάσχει κάποιος στο πρόγραμμα πρέπει:

-να διαθέτει κωδικούς πρόσβασης στο TAXISnet.

-σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες «τακτοποίησης» πολεοδομικών αυθαιρεσιών στο ακίνητο, η υπαγωγή σε κάποιον νόμο νομιμοποίησης θα πρέπει να έχει προηγηθεί της υποβολής της αίτησης στο πρόγραμμα. Μεταγενέστερη δήλωση θα γίνεται δεκτή μόνο εάν υπάρχει μια απόκλιση έως 7 τ.μ. Επίσης, θα πρέπει η δήλωση για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου να βρίσκεται σε οριστική υπαγωγή.

-πριν την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα θα πρέπει να έχουν διευθετηθεί εκκρεμότητες στην εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1), στην κατάσταση μισθωμάτων ακίνητης περιουσίας (Ε2) ή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9). Και στα τρία έντυπα θα πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός παροχής ρεύματος.

– σε περίπτωση απόκτησης ακινήτου μετά τις 31/12/2021 θα πρέπει να έχει προηγηθεί η τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9.

-εάν υπάρχουν πολλοί συγκύριοι σε μια επιλέξιμη κατοικία, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα θα έχει μόνο ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν κατοικείται από τρίτο πρόσωπο, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα θα έχει ο συγκύριος με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).

-σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλιστεί η συναίνεση των συγκύριων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ρεύματος στο Ε9 τους.

– να γίνει έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) του ακινήτου και διαμόρφωση της πρότασης παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης.

Προϋποθέσεις επιλεξιμότητας δαπανών για το «Εξοικονομώ»

Εφόσον ο ενδιαφερόμενος εξασφαλίσει τις απαραίτητες συναινέσεις και έχει ελέγξει τη δυνατότητα επιλεξιμότητας της κατοικίας του, τότε θα πρέπει να εκδοθεί το πρώτο ΠΕΑ από ενεργειακό επιθεωρητή. Η δαπάνη είναι επιλέξιμη εφόσον έχει εκδοθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και έπειτα. Δεκτά γίνονται και πιστοποιητικά που εκδόθηκαν μετά την 27η Νοεμβρίου 2017 αλλά η δαπάνη τους δεν είναι επιλέξιμη.

Επιλέξιμες για επιδότηση θα είναι μόνο οι δαπάνες για παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του ΠΕΑ και σε κάθε περίπτωση δαπάνες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας) και μετά. Για τις παρεμβάσεις του σκέλους «Ανακαινίζω» ως ημερομηνία ένταξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίστηκε η 26 Οκτωβρίου 2022.

Τα στοιχεία που υποβάλλονται στην αίτηση (ΑΦΜ, εάν είναι κάτοικος εξωτερικού δηλωθέν εισόδημα, επιφάνεια ακινήτου κλπ.) θα ελέγχονται αυτόματα από τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών της ΑΑΔΕ, του ΤΕΕ και του προγράμματος. Η αίτηση στο πρόγραμμα ενέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και η ανακρίβεια στοιχείων που δηλώνονται επισύρει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.

Για την υποβολή της αίτησης και την παρακολούθηση του έργου ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να απευθυνθεί σε τεχνικό σύμβουλο (μηχανικό, μέλος του ΤΕΕ), το κόστους του οποίου καλύπτεται από το πρόγραμμα.

Ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων έχει οριστεί η ερχόμενη Πέμπτη και ως ημερομηνία λήξης η 15η Σεπτεμβρίου.

Συμμετοχή στο σκέλος «Ανακαινίζω»

Πέραν του ηλικιακού κριτηρίου θα πρέπει σωρευτικά να ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις:

– Ατομικό ή Οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 20.000 ευρώ

– Εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας – επικαρπίας τουλάχιστον σε ποσοστό 50%. Αποκλείεται η ψιλή κυριότητα.

– Συνολική αξία ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ 2022) όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος μικρότερη των 300.000 ευρώ.

– Ιδιοκατοίκηση

– Συμμετοχή στο σκέλος «Εξοικονομώ»

Κάλυψη Δαπανών

Το Πρόγραμμα καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 32.500 ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικίας. Ειδικότερα ανά υποενότητα:

Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Εξοικονομώ»: Έως 22.500 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.

Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Ανακαινίζω»: Έως 10.000 ευρώ. Μέσω του «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» καλύπτεται έως και το 30% του ποσού των επιλέξιμων παρεμβάσεων ανακαίνισης ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.

Επιλέξιμες Δαπάνες

Στο σκέλος του «Εξοικονομώ», με συνολικό προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων τα 40 εκατ. ευρώ διατίθενται αποκλειστικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά) οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης με χρήση ΑΠΕ, εφαρμογές smarthome κλπ..

Στο σκέλος του «Ανακαινίζω», ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνονται παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και πατωμάτων.

Δανεισμός, χωρίς εγγυοδοσία

Οι δικαιούχοι του σκέλους “Εξοικονομώ” που δικαιούνται την επιχορήγηση, αναλαμβάνουν την πληρωμή του υπόλοιπου ποσό είτε με ίδια κεφάλαια, είτε με δάνειο, είτε και με τα δύο. Για τους ωφελούμενους της πρώτης κατηγορίας (ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 10.000 ευρώ) παρέχεται δυνατότητα εγγυοδοσίας για την εξασφάλιση του κεφαλαίου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που θα καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και το 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης.

Δεν θα είναι επιτρεπτή η απαίτηση από την τράπεζα εμπράγματων εξασφαλίσεων ενώ η επιδότηση επιτοκίου (σταθερό στο 6,5%) θα αφορά όλη τη διάρκεια του δανείου (4, 5 ή 6 έτη).

Οι δικαιούχοι του σκέλους «Ανακαινίζω» πρέπει να εξοφλούν πλήρως τις δαπάνες για τις παρεμβάσεις ανακαίνισης και θα λαμβάνουν την επιχορήγηση αφού ολοκληρωθεί επιτυχώς ο έλεγχος των δικαιολογητικών ολοκλήρωσης. Οι δαπάνες μπορούν να εξοφληθούν με ίδια κεφάλαια, ή με δάνειο. Το ύψος του δανείου (με σταθερό επιτόκιο 4%) που μπορεί να αιτηθεί ο ωφελούμενος ανέρχεται στο 70% του επιλέξιμου προϋπολογισμού, με ανώτατο όριο τα 7.000 ευρώ. Το 50% του δανείου χρηματοδοτείται από τη Δ.ΥΠ.Α. και είναι άτοκο και το υπόλοιπο χορηγείται από την τράπεζα με επιτόκιο 8%.

Επιλέξιμες κατοικίες

Μια κατοικία, για να κριθεί επιλέξιμη, θα πρέπει να είναι μονοκατοικία ή μεμονωμένο διαμέρισμα και να:

– Υφίσταται νόμιμα.

– Μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

– Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

– Έχει καταταγεί σε κατηγορία ενεργειακής κλάσης χαμηλότερη ή ίση της Γ΄, βάση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).

Δεν έχουν δικαίωμα υποβολής κατοικίες με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» και «Εξοικονομώ 2021», όπως και κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.