Τράπεζες: Οι καταρρεύσεις προκαλούν τριγμούς στον κλάδο – Ποιες προοπτικές βλέπουν οι αναλυτές

Προς μια «νέα παγκόσμια τάξη» οδεύουν οι τράπεζες διεθνώς. Η εκτίμηση αυτή διατυπώνεται από την επενδυτική εταιρεία KBW, και αναφέρεται σε πιθανή τραπεζική αναταραχή μετά τις πτωχεύσεις της First Republic Bank, της Silicon Valley Bank και της Signature Bank. Η κάθε μία ξεχωριστά, αυτές οι τράπεζες δεν ήταν αρκετά μεγάλες για να προκαλέσουν ανατροπές στον τραπεζικό κλάδο. Μαζί όμως, η κατάρρευσή τους βοηθά στην αναμόρφωσή του.

Επενδυτές, ρυθμιστικές αρχές και εταιρείες επανεκτιμούν τις ροές καταθέσεων, τα βιβλία δανείων και τους ισολογισμούς που λυγίζουν από τα υψηλότερα επιτόκια. Ορισμένες εταιρείες επωφελούνται από αυτή την κατάσταση, όπως η JPMorgan Chase, η First Citizens BancShares και η New York Community Bancorp, οι οποίες κατάφεραν να πάρουν στην κατοχή τους καταθέσεις και περιουσιακά στοιχεία των χρεοκοπημένων τραπεζών με σημαντικές εκπτώσεις.

Τραπεζική κρίση: Γιατί οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν κινδυνεύουν

Ωστόσο, και άλλες περιφερειακές τράπεζες όπως η PacWest, συνεχίζουν να χάνουν καταθέσεις, που την περασμένη εβδομάδα άγγιξε το 9,5%.

Οι επόμενοι 12 μήνες θα είναι δύσκολοι. Πιεσμένες από τις αυξήσεις των επιτοκίων της Fed, οι τράπεζες έχουν τεράστιες απώλειες σε «ασφαλείς» τίτλους όπως τα Treasuries και αποσύρονται από τα δάνεια. Μια άλλη ανησυχία είναι οι απώλειες σε εμπορικά ακίνητα. Εάν η οικονομία πέσει σε ύφεση, οι εκτιμήσεις για τα κέρδη θα μειωθούν καθώς οι τράπεζες ανασυγκροτούν κεφάλαια και αποθεματικά, ενώ ο ρυθμός αύξησης των δανείων θα μειώνεται.

Οι ομοσπονδιακοί και κρατικοί επόπτες ερευνούν τις αστοχίες — συμπεριλαμβανομένης της δικής τους — και προσπαθούν να καλύψουν τις όποιες «τρύπες». Οι μεγάλες τράπεζες αντιμετωπίζουν υψηλότερες ασφαλιστικές επιβαρύνσεις από την Federal Deposit Insurance Corp., αφού η FDIC ξόδεψε 15,8 δισεκατομμύρια δολάρια για τη διάσωση των ανασφάλιστων καταθετών των τραπεζών που κατέρρευαν. Το FDIC σχεδιάζει τώρα να επιβάλει ειδική χρέωση σε ανασφάλιστες καταθέσεις άνω των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο να συγκεντρώσει σχεδόν 16 δισεκατομμύρια δολάρια από το επόμενο έτος. Οι μεγάλες τράπεζες με περιουσιακά στοιχεία άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων αναμένεται να πληρώσουν το 95% του κόστους.

«Τελικά, οι αγορές θα επουλωθούν και η εμπιστοσύνη θα αποκατασταθεί», εκτιμά ο Κρίστοφερ ΜακΓκράτι, επικεφαλής της αμερικανικής τραπεζικής έρευνας της KBW. Αλλά θα χρειαστεί χρόνος για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Οι αποτιμήσεις φαίνονται ελκυστικές, λέει, αλλά υπάρχουν πιο σημαντικά ζητήματα, όπως οι οικονομικές προοπτικές.

Το νέο τραπεζικό τοπίο

Στο νέο τραπεζικό τοπίο το οποίο διαμορφώνεται αργά αργά, σχηματίζονται τα πρώτα περιγράμματα. Το ένα είναι ότι η JPMorgan και μερικές άλλες μεγάλες εταιρείες θα πρέπει να επωφεληθούν. Τράπεζες με περιουσιακά στοιχεία άνω των 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων έχουν από καιρό τηρήσει αυστηρότερους κανόνες προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων και κεφαλαιακές απαιτήσεις από εκείνες μιας κατηγορίας που βρίσκεται ακριβώς κάτω. Αυτό ουσιαστικά απομάκρυνε από τη ζώνη κινδύνου τα χαρτοφυλάκια τίτλων και περιουσιακών στοιχείων των τραπεζικών κολοσσών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αντέξουν την πίεση των υψηλότερων επιτοκίων καλύτερα από τις μικρότερες τράπεζες που κλήθηκαν να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο από τα αυξημένα επιτόκια.

Οι τάσεις των καταθέσεων δείχνουν ότι οι γίγαντες επωφελούνται από την πορεία του κλάδου προς την ασφάλεια. Η JPMorgan ανέφερε αύξηση 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις καταθέσεις τον Μάρτιο, πριν από την εξαγορά της First Republic στις αρχές Μαΐου. Οι καταθέσεις της αυξήθηκαν κατά 2% το πρώτο τρίμηνο στα 2,38 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ωστόσο, η JPMorgan, όπως και άλλες τράπεζες, έχει χάσει καταθέσεις για μεγάλο μέρος του περασμένου έτους, εν μέρει επειδή δεν πληρώνει τόσο τόκους σε λογαριασμούς επιταγών και ταμιευτηρίου όσο τα κεφάλαια της χρηματαγοράς. Οι καταθέσεις της JPMorgan μειώθηκαν κατά σχεδόν 200 δισεκατομμύρια δολάρια από το πρώτο τρίμηνο του 2022. Αυτό ήταν μια αργή μείωση σε όλο τον κλάδο καθώς η Fed αύξησε το επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων από περίπου μηδέν τοις εκατό σε περίπου 5%.

«Από ένα τόσο πολύ υψηλό επίπεδο, ο τραπεζικός χώρος δεν έχει δει ποτέ τέτοιες εκροές καταθέσεων, είτε σε απόλυτους αριθμούς δολαρίων είτε σε ποσοστό, από ό,τι έγινε τον περασμένο χρόνο», ανέφεραν σε σημείωμα αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας Hovde Group. Οι μεγάλες τράπεζες έχουν πολλά μαξιλάρια ενεργητικού, σημείωσαν οι αναλυτές. Αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε εάν οι μικρές τράπεζες έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα ή εάν οι μετοχές τους έχουν φτάσει στο κάτω μέρος.

Το πλήθος των χρεοκοπιών τραπεζών εγείρει μια άλλη ανησυχία: οι τράπεζες έχουν περίπου 2,2 τρισεκατομμύρια δολάρια μη πραγματοποιηθείσες ζημίες – οι ζημίες που προκύπτουν από την μεταβολή της τιμής πώλησης ενός στοιχείου του Ισολογισμού, σε σχέση με το κόστος απόκτησης του και αυτές γίνονται πραγματοποιηθείσες (πραγματικές) μόνο όταν ρευστοποιηθούν- σε τίτλους, σύμφωνα με τον καθηγητή οικονομικών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, Amit Seru. Περίπου το 10% των τραπεζών έχει μεγαλύτερες μη πραγματοποιηθείσες ζημίες από τη Silicon Valley Bank, εκτιμά. Οι περισσότερες από αυτές τις ζημίες είναι σε ομόλογα και στεγαστικά δάνεια που καλύπτονται από πρακτορεία που έχασαν την αξία τους καθώς τα επιτόκια αυξάνονταν.

Ένα πρόβλημα που δεν θα εξαφανιστεί σύντομα είναι τα εμπορικά ακίνητα. Οι τράπεζες υποχωρούν απότομα στα δάνεια για ακίνητα εν μέσω εκτεταμένης πτώσης των τιμών και αδυναμίας στα ακίνητα γραφείων. Η National Association of Realtors επισημαίνει ένα υψηλό ποσοστό κενών θέσεων γραφείου 12,9% σε σύγκριση με το 12% του προηγούμενου έτους.

Οι προβλέψεις για τα εμπορικά ακίνητα

Ενα πρόβλημα που δεν θα εξαφανιστεί σύντομα αφορά στα εμπορικά ακίνητα. Οι τράπεζες αποσύροναι απότομα από τα δάνεια για ακίνητα εν μέσω εκτεταμένης πτώσης των τιμών και εξασθένισης της ζήτησης για ακίνητα γραφείων. Η National Association of Realtors επισημαίνει ένα υψηλό ποσοστό κενών θέσεων γραφείου 12,9% σε σύγκριση με το 12% του προηγούμενου έτους.

Οι τράπεζες κατέχουν περίπου 2,2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ανεξόφλητο χρέος εμπορικών ακινήτων, ανέφερε η Fed σε πρόσφατη έκθεση. Περισσότερο από το 70% αφορούν τράπεζες που έχουν περιουσιακά στοιχεία λιγότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια — μεγάλοι παίκτες σε τοπικές επιχειρήσεις, αυτοκίνητα και δάνεια κατασκευών. Εάν αυτές οι περιφερειακές τράπεζες συνεχίσουν να περιορίζουν την πίστωση, θα είχε ως συνέπεια την επιβράδυνση της οικονομίας σχεδόν όσο μία ή δύο ακόμη αυξήσεις των επιτοκίων κατά ένα τρίμηνο, όπως εκτιμούν οι αναλυτές.