Φυσικό αέριο: Η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί με υπερπληθώρα τερματικών σταθμών LNG

Αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να βρεθεί με πανάκριβες εγκαταστάσεις που θα «σκουριάζουν» αχρησιμοποίητες βρίσκεται η Ευρώπη, σε περίπτωση που υλοποιηθούν τα σχέδια κατασκευής πολλών τερματικών σταθμών LNG σε όλη την ακτογραμμή της γηραιάς ηπείρου.

LNG: Υποχωρεί η Ρωσία – Οι ΗΠΑ στους κερδισμένους, ενδιαφέρον για Ανατολική Μεσόγειο

Η Ευρώπη έσπευσε να στραφεί στο υγροποιημένο φυσικό αέριο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στα τέλη Φεβρουαρίου του 2022. Όμως, 15 μήνες μετά, φαίνεται πως… το παράκανε: Όπως αναφέρει το Bloomberg, σε περίπτωση υλοποίησης των σχεδίων η συνολική χωρητικότητα θα έχει ξεπεράσει σημαντικά τη ζήτηση για LNG μετά το 2030, οπότε και αναμένεται η διείσδυση των ΑΠΕ να έχει εκτοξευθεί. Κάτι τέτοιο θα καθιστούσε υποδομές αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ άχρηστες.

«Ορισμένες από τις επενδύσεις σε υποδομές εισαγωγής LNG έγιναν από τις αγορές με βάση την υπόθεση ότι πάντα θα υπάρχει ζήτηση κάπου στην Ευρώπη», δήλωσε ο Ogan Kose, διευθύνων σύμβουλος της Accenture Plc που ειδικεύεται στο φυσικό αέριο. Ωστόσο, όπως σημειώνει, αν κάθε χώρα στοχεύει να έχει τη δική της ικανότητα εισαγωγής υγροποιημένου αερίου, και με δεδομένο ότι οι αγορές δεν πρόκειται να λειτουργήσουν συνεργατικά, η Ευρώπη αναμένεται να βρεθεί φορτωμένη με υποδομές τεράστιου κόστους που δεν θα αποδίδουν.

Νέοι τερματικοί σταθμοί

Προς το παρόν, όσο η ενεργειακή κρίση παραμένει στο επίκεντρο, εξακολουθούν να εμφανίζονται νέοι τερματικοί σταθμοί σε πολλές χώρες. Η Ιταλία πλησιάζει στην έναρξη λειτουργίας της τέταρτης εγκατάστασής της. Η Γερμανία πιέζει για την ανάπτυξη του τέταρτου πλωτού τερματικού σταθμού της, στα ανοικτά του νησιού Ruegen της Βαλτικής. Άλλα έργα σχεδιάζονται σε χώρες όπως η Εσθονία αλλά και η Ελλάδα.

Φυσικό αέριο: Το 2024 οι αποφάσεις για γεωτρήσεις στην Ελλάδα

Ωστόσο, οι εκτιμήσεις για τη ζήτηση υγροποιημένου φυσικού αερίου ποικίλλουν. Η S&P Global Commodity Insights αναμένει ότι οι αγορές του υγροποιημένου αερίου θα κορυφωθούν το 2028-29, προτού χαλαρώσουν την επόμενη δεκαετία, αν και σε επίπεδα που θα μπορούσαν να είναι ακόμη υψηλότερα από το 2022. Ορισμένοι άλλοι παρατηρητές του κλάδου βλέπουν βαθύτερη πτώση της κατανάλωσης στη δεκαετία του 2030.

Εν τω μεταξύ, η ικανότητα εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη μπορεί να αυξηθεί κατά περίπου 50% μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ενεργειακών Οικονομικών και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης. Και ένα ποσοστό της τάξης του 25% θα μπορούσε να αποδειχθεί περιττό κάποια στιγμή.

Η Ευρώπη «πλημμυρίζει» με φυσικό αέριο

Η Ευρώπη επέζησε της κρίσης τον περασμένο χειμώνα χωρίς σημαντικές διαταραχές στον εφοδιασμό λόγω του ασυνήθιστα ήπιου καιρού, της χαμηλότερης κατανάλωσης ενέργειας και της εισροής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα, τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι τώρα πολύ υψηλότερα από τα κανονικά για την εποχή του έτους.

Παρόλα αυτά, τα πλοία μεταφέρουν επίπεδα ρεκόρ υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς ελλοχεύουν κίνδυνοι για τον επόμενο χειμώνα. Τις ημέρες αιχμής, οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις λειτουργούν με πλήρη δυναμικότητα, αφήνοντας τα δεξαμενόπλοια LNG να παραμένουν στη θάλασσα περιμένοντας να εκφορτώσουν τα φορτία τους.

Προς το παρόν, σύμφωνα με το Bloomberg, η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από το να κατασκευάσει νέες υποδομές για να αντιμετωπίσει την τρέχουσα ζήτηση υγροποιημένου φυσικού αερίου. Οι τερματικοί σταθμοί δεν έχουν κατασκευαστεί για να λειτουργούν σε πλήρη δυναμικότητα όλο το χρόνο, και είναι σύνηθες να έχουν ετήσιο μέσο ποσοστό χρήσης 50%-70% ή και λιγότερο.

Η περιοχή θα μπορούσε να προσθέσει άλλους δύο έως τέσσερις πλωτούς τερματικούς σταθμούς πέραν αυτών που ήδη σχεδιάζονται, δήλωσε ο Thomas Thorkildsen, εμπορικός διευθυντής της Hoegh LNG, η οποία παρείχε στη Γερμανία δύο τέτοιες μονάδες για 10 χρόνια.

«Βλέπουμε έντονο ενδιαφέρον για περισσότερη χωρητικότητα σε αρκετές χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης», δήλωσε σε συνέντευξή του. «Ωστόσο, υπάρχουν αντίθετες απόψεις και πρέπει να ολοκληρωθούν οι πολιτικές διαδικασίες και οι αποφάσεις προτού αναληφθούν δεσμεύσεις».

Ανησυχία

Ωστόσο, υπάρχει ανησυχία αναφορικά με το ενδεχόμενο χαμηλής ζήτησης μακροπρόθεσμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να μειώσει τη χρήση φυσικού αερίου κατά σχεδόν 45% έως το 2030, καθώς κινείται προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με ένα σενάριο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας.

Βεβαίως, η χωρητικότητα σε ορισμένους από τους υφιστάμενους τερματικούς σταθμούς της Ευρώπης είναι δεσμευμένη μέχρι το 2045 ή ακόμη και το 2050, σύμφωνα με την Elengy SA, η οποία διαχειρίζεται τρεις χερσαίους τερματικούς σταθμούς στη Γαλλία και είχε μέσο ποσοστό χρήσης στο ποσοστό ρεκόρ του 95% πέρυσι.

Η ΕΕ, σύμφωνα με το οικονομικό πρακτορείο, βλέπει την πρόσθετη δυναμικότητα ως ρυθμιστικό παράγοντα για την παροχή ενεργειακής ασφάλειας. Επιπλέον, οι πλωτές μονάδες αποθήκευσης μπορούν να λειτουργήσουν ως μεταφορείς LNG, εάν η ζήτηση για χωρητικότητα μειωθεί. Μπορούν επίσης να μεταφερθούν σε άλλες τοποθεσίες, όπως οι αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας. Ορισμένοι νέοι τερματικοί σταθμοί θα μπορούσαν να μετατραπούν για τη χρήση άλλων προϊόντων, όπως αμμωνία ή υδρογόνο.

Η Ευρώπη θα εξακολουθεί να χρειάζεται LNG ακόμη και μετά το 2030, δήλωσε η Esther Ang, επικεφαλής του LNG στην ελβετική εταιρεία εμπορίας MET International AG. Περισσότερα εξαγωγικά έργα – από τις ΗΠΑ έως το Κατάρ – θα προσφέρουν μεγαλύτερες ποσότητες, πλημμυρίζοντας τις αγορές.

«Υπάρχουν περισσότερα έργα LNG στον κόσμο τώρα από ό,τι στο παρελθόν», δήλωσε η ίδια σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Άμστερνταμ. «Θα υπάρξουν στιγμές που αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θα χρειαστούν οπωσδήποτε, και στιγμές με δυνητικά χαμηλότερη ζήτηση – αλλά το θέμα είναι να διαχειριστούμε αυτό το ρίσκο».