
Αντικείμενο έκθεσης που δημοσίευσε ο Συνήγορος του Πολίτη, αποτελεί η έμφυλη διάσταση της παρενόχλησης και ιδίως, η σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία.
Εκείνο που επιχειρείται για την χρονική περίοδο αναφοράς 2011-2022, είναι:
α) η ανάδειξη των τάσεων που εμφανίζουν οι σχετικές καταγγελίες και η διερεύνησή τους β) η παρουσίαση και ανάδειξη της επιρροής που ασκούν οι νομοθετικές εξελίξεις σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο γ) η αποτύπωση της εμπειρίας της Αρχής από την πρακτική εφαρμογή της οικείας νομοθεσίας κατά την εξέταση των υποθέσεων και δ) η σκιαγράφηση των συμπερασμάτων αυτής της πολύχρονης εμπειρίας.
Συρεγγέλα: «Καταπολεμούμε τον σεξισμό στην εργασία
Αριθμός αναφορών
Το διάστημα 2011 – 2022, ο Συνήγορος δέχτηκε 270 αναφορές για παρενόχληση στην εργασία. Η διερεύνηση κατέστη δυνατή σε 253 από αυτές, ενώ οι 17 αρχειοθετήθηκαν χωρίς να εξεταστούν για τυπικούς λόγους.
Για τον λόγο αυτό, οι 17 αυτές αναφορές δεν συμπεριλαμβάνονται στις επόμενες μετρήσεις.
Από το έτος 2011 έως το 2016, ο αριθμός των αναφορών κυμαίνεται κατά μέσο όρο στις 17 περίπου αναφορές ετησίως. Από το 2017 όμως, διαφαίνεται μια αυξητική τάση, η οποία τα έτη 2018 και 2019 φτάνει τις 28 και 27 αναφορές αντίστοιχα.
Η αύξηση αυτή συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση του κινήματος #MeToo στις ΗΠΑ στα τέλη του 2017 και θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδεθεί με τη δημοσιότητα και τη δυναμική που προσέδωσε το κίνημα αυτό στο φαινόμενο και στην ανάγκη καταγγελίας του.
Το προφίλ των «καταγγελλόντων» και των «καταγγελλόμενων»
Πρόσφατες έρευνες τόσο διεθνώς, όσο και στη χώρα μας, δείχνουν ότι οι γυναίκες αποτελούν κατά κόρον τα «θύματα» παρενόχλησης λόγω φύλου και ιδίως σεξουαλικής παρενόχλησης, ότι οι άντρες είναι πολύ πιθανότερο να δεχθούν παρενόχληση από άτομα του ίδιου φύλου, ότι τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα είναι πολύ πιθανότερο να δεχθούν σεξουαλική ή άλλη μορφή παρενόχλησης από άτομα του ίδιου ή όχι φύλου.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι περισσότερες Ελληνίδες (65%), έχουν δεχτεί κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης, αλλά επίσης ότι η εργασία αποτελεί τον κατεξοχήν χώρο εκδήλωσης μιας τέτοιας συμπεριφοράς (58% των ερωτώμενων).
Οι διαπιστώσεις αυτές επιβεβαιώνονται σε μεγάλο βαθμό στις αναφορές που έχει δεχθεί ο Συνήγορος του Πολίτη.
Σημαντική παράμετρο στο προφίλ των «καταγγελόντων» και των «καταγγελλόμενων» αποτελεί η θέση στο πλαίσιο της επαγγελματικής ιεραρχίας.
Στην πλειονότητα των αναφορών (198 περιπτώσεις) ο καταγγελλόμενος για παρενόχληση είναι ιεραρχικά ανώτερος, σε πολύ μικρότερο βαθμό (53 περιπτώσεις) ομόβαθμος/συνάδελφος, ενώ σε ελάχιστες περιπτώσεις (μόλις 2) υφιστάμενος.
Το προφίλ των επαγγελματικών χώρων και η κυριαρχία του ιδιωτικού τομέα
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που αναδεικνύεται από την ανάλυση των σχετικών καταγγελιών στον Συνήγορο του Πολίτη, αφορά στο προφίλ των επαγγελματικών χώρων, όπου διαδραματίζονται τα περιστατικά παρενόχλησης.
Από το σύνολο των 253 καταγγελιών, 195 περιπτώσεις αφορούν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή μεμονωμένους εργοδότες, ενώ σημαντικά μικρότερος είναι ο αριθμός που αφορά καταγγελίες στον δημόσιο τομέα (58 περιπτώσεις).
Διαφοροποιήσεις μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων
Το εύρημα αυτό προκαλεί, κατ’ αρχήν, εντύπωση καθώς η παραδοσιακή σύνδεση του Συνηγόρου με τον έλεγχο νομιμότητας δημοσίων φορέων και υπηρεσιών, θα εμφάνιζε αυξημένη την πιθανότητα να συμβαίνει το αντίθετο. Εξηγείται ωστόσο, αν ληφθεί υπόψη ότι η ισχύουσα νομοθεσία, προβλέπει ρητά ειδική υποχρέωση των αρμόδιων Τμημάτων Επιθεώρησης Εργασίας να διαβιβάζουν τις συναφείς καταγγελίες στον Συνήγορο.
Ο αυξημένος αριθμός ανακλήσεων
Οι κυρίαρχες αντιλήψεις κατανομής ρόλων συνδέονται όχι μόνο με τον διαφορετικό κοινωνικό ρόλο, αλλά και με τη διαφορετική «σεξουαλική ηθική» που αναμένεται να χαρακτηρίζει τα δύο φύλα. Υπό το πρίσμα αυτό, το γεγονός ότι τα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης παραμένουν στο σκοτάδι μπορεί να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα του φόβου ή της αυτοενοχοποίησης των θυμάτων.
Ο φόβος αφορά καταρχάς, και ανάλογα με την περίπτωση, τα εργασιακά ή και τα δικαστικά αντίποινα και την ταλαιπωρία που απειλούνται ή δρομολογούνται με την υποβολή της καταγγελίας για παρενόχληση.
Η αυτοενοχοποίηση και η περαιτέρω θυματοποίηση των εργαζόμενων που παρενοχλήθηκαν συχνά συνδέεται και με τον φόβο για τον ηθικό τους στιγματισμό στο πλαίσιο μιας κυρίαρχης αντίληψης που αποδίδει πολύ συχνά τη σεξουαλική παρενόχληση στη «σεξουαλικά απρεπή» συμπεριφορά του θύματος (και ειδικά των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων).
Εκβαση των καταγγελιών
Η παρουσίαση των δεδομένων από τις υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης που εξετάστηστηκαν από τον Συνήγορο το διάστημα 2011-2022 ολοκληρώνεται με την ποσοτική καταγραφή της έκβασης των σχετικών αναφορών, τα ποιοτικά στοιχεία της οποίας θα αναλυθούν εκτενώς στα επόμενα κεφάλαια.
Σε σύνολο 25322 αναφορών, πλήρως ολοκληρώθηκε η διερεύνση σε 100 περιπτώσεις 23 εκ των οποίων 29 του δημοσίου και 71 του ιδιωτικού τομέα, ενώ σε 4 υποθέσεις εκκρεμεί η έκδοση τελικού πορίσματος. Από τις 100 υποθέσεις, σε 21 (9 δημοσίου και 12 ιδιωτικού τομέα) δεν αποδείχτηκε η συνδρομή της καταγγελλόμενης συμπεριφοράς ή/και ο καταγγέλλων αντέκρουσε με επαρκή αποδεικτικά μέσα τους ισχυρισμούς του φερόμενου θύματος.


Latest News

Τα πρώτα σύννεφα κοινωνικής δυσαρέσκειας για τον Τραμπ - Τι δείχνει δημοσκόπηση του NBC
Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση, το 54%, αποδοκίμασε τους χειρισμούς του Τραμπ στην οικονομία,

ΗΠΑ: Φονικοί ανεμοστρόβιλοι σαρώνουν τις νότιες και μεσοδυτικές πολιτείες
Καταστροφικοί ανεμοστρόβιλοι και τις καταιγίδες πλήττουν αρκετές νοτιοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ.

Βόρεια Μακεδονία: Στην Ελλάδα 18 εγκαυματίες από την τραγωδία σε νυχτερινό κέντρο
Τη νοσηλεία όλων των εγκαυματιών από τη Βόρεια Μακεδονία που ζητήθηκε από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής προστασίας ανέλαβε η Ελλάδα

Παραιτήθηκε ο Αρίστος Δοξιάδης
Την παραίτησή του από τη θέση του υφυπουργού Έρευνας και Καινοτομίας του υπουργείου Ανάπτυξης ανακοίνωσε με ανάρτησή του ο Αρίστος Δοξιάδης

Η Ουκρανία χάνει τη μεγαλύτερη πόλη που είχε καταλάβει στο έδαφος της Ρωσίας
Στη Σούτζα του Κουρσκ διεξήχθη μια από τις πιο σκληρές μάχες στον πόλεμο μεταξύ Ρωράις - Ουκρανίας που διαρκεί περισσότερο από τρία χρόνια

Ραγδαία μεταβολή του καιρού, «βουτιά» υδραργύρου – Πότε θα χιονίσει στην Αττική
Από τους 30 βαθμούς ο υδράργυρος θα κατρακυλήσει κάτω από τους 5 βαθμούς Κελσίου σε πολλές περιοχές της χώρας – Πότε αλλάζει ο καιρός

Ο Ερντογάν ζητά από Τραμπ F-16, F-35 και τερματισμό των κυρώσεων στην Τουρκία
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μίλησε τηλεφωνικά με τον Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία, την Συρία και τις επιδιώξεις της Άγκυρας

Βαλκάνια, ξανά μια «τέλεια πυριτιδαποθήκη»;
Από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη Σερβία, έως τη Ρουμανία, στα Βαλκάνια δημιουργείται ένα εκρηκτικό μείγμα πολιτικής αστάθειας και έξαρσης του εθνικισμού

Αντίστροφη μέτρηση για τη θερινή ώρα - Πότε γυρνάμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά
Την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου η θερινή ώρα διαδέχεται τη χειμερινή «κλέβοντας» λίγη από τη βραδινή μας ξεκούραση

Τραγωδία στη Βόρεια Μακεδονία: Δεκάδες νεκροί και τραυματίες από φωτιά σε νυκτερινό κέντρο
Οι αρχές της Βόρειας Μακεδονίας κατέθεσε αίτημα για να μεταφερθούν τραυματίες από την πόλη Κότσανη σε νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης