Μέλισσες: Πώς συμβάλλουν στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας

Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τους επικονιαστές. Εάν οι μέλισσες αφανιστούν, οι 71 από τις 100 πιο σημαντικές  καλλιέργειες παγκοσμίως, που επικονιάζονται από τις μέλισσες, θα αρχίσουν να εξαφανίζονται.

Έχει αναγνωριστεί η σημασία των επικονιαστών στη γεωργία ως κρίσιμου μέσου για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ και την καταπολέμηση των απωλειών της βιοποικιλότητας.

Μέλισσες: Νέα στοιχεία για την εκτίμηση των κινδύνων από τα φυτοφάρμακα

Στην ΕΕ ένα στα τρία είδη μελισσών, πεταλούδων και συρφίδων σημειώνει μείωση, ενώ το 80% των ειδών καλλιεργειών και άγριων ανθοφόρων φυτών εξαρτώνται από την επικονίαση. Οι μισές γεωργικές εκτάσεις στην ΕΕ διατρέχουν ήδη τον κίνδυνο να εμφανίσουν έλλειμμα επικονίασης. Η απειλή για την μη ύπαρξη επικονιαστών αποτελεί απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και τη ζωή στον πλανήτη.

Οι μέλισσες διατηρούνται σε όλη την ΕΕ, επικονιάζουν ένα ευρύ φάσμα καλλιεργειών, σε θερμότερα και ψυχρότερα κλίματα και είναι σε θέση να επιβιώσουν σε ψυχρότερα κλίματα ξεχειμωνιάζοντας στις κυψέλες τους, εξαντλώντας τα αποθέματα μελιού.

Ήδη, η Κομισιόν ανταποκρινόμενη στην Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών (ECI) «Σώστε τις μέλισσες και τους αγρότες» δήλωσε ότι προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι οι προτάσεις, που βρίσκονται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση, για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων και την αποκατάσταση της φύσης θα εγκριθούν και στη συνέχεια θα εφαρμοστούν έγκαιρα.

Τα στοιχεία

Στα τελευταία στοιχεία της Eurostat, εξετάζεται ο αριθμός των κυψελών που βρίσκονται στις εκμεταλλεύσεις της ΕΕ.

Σύμφωνα με αυτά, το 2020, υπήρχαν 8,1 εκατομμύρια κυψέλες σε εκμεταλλεύσεις της ΕΕ. Τα στοιχεία αυτά, αφορούν ένα μέρος από τον πραγματικό αριθμό όλων των κυψελών στην ΕΕ, καθώς η αγροτική απογραφή καταγράφει μόνο τα μελίσσια σε αγροκτήματα. Μάλιστα, σε ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, τα μελίσσια δεν θεωρούνται μέρος των εκμεταλλεύσεων.

Σε εθνικό επίπεδο, η Ρουμανία είχε 1,5 εκατομμύριο μελίσσια σε εκμεταλλεύσεις, περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ. Στην Ιταλία και την Ελλάδα καταγράφηκαν 1 εκατομμύριο μελίσσια σε αγροκτήματα, με την Ισπανία (0,9 εκατομμύρια μελίσσια), τη Βουλγαρία (0,9 εκατομμύρια) και την Πορτογαλία (0,7 εκατομμύρια) να έχουν την επόμενη υψηλότερη.

Ο υψηλότερος αριθμός κυψελών σε αγροκτήματα σε οποιαδήποτε περιοχή βρέθηκε στην ισπανική περιοχή της Εξτρεμαδούρα (300.220) και ακολουθεί η πορτογαλική περιφέρεια Norte (257.040). Η ρουμανική περιφέρεια Nord-Vest (250.510) κατέγραψε τον τρίτο μεγαλύτερο αριθμό.

«Σώστε τις μέλισσες, σώστε τους αγρότες»

Με γνώμονα την προστασία των μελισσών και της ανθρώπινης υγείας, η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών κάλεσε την Κομισιόν να προτείνει νομικές πράξεις για τη σταδιακή κατάργηση των συνθετικών φυτοφαρμάκων έως το 2035, την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και τη στήριξη των αγροτών στο στάδιο της μετάβασης.

Σε αυτές περιλαμβάνονται η σταδιακή μείωση των συνθετικών φυτοφαρμάκων στη γεωργία της ΕΕ κατά 80% έως το 2030, με πρώτα τα πλέον επικίνδυνα, με στόχο να επιτευχθεί η πλήρης κατάργησή τους έως το 2035, καθώς και η αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων στις αγροτικές περιοχές ώστε η γεωργία να καταστεί καταλύτης για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας.