Παγκόσμια οικονομία: Η μεταβλητότητα ήρθε για να μείνει – Εκτιμήσεις για 10 χρόνια αναταραχής

Σε νέα κανονικότητα τείνει να μετατραπεί η μεταβλητότητα στο οικονομικό στερέωμα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς ομολόγων, καθώς διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε πλανητικό επίπεδο, όπως η προϊούσα αποπαγκοσμιοποίηση αλλά και η γενικευμένη έλλειψη εργατικών χεριών στον δυτικό κόσμο, θα μεταφράζονται διαρκώς σε πληθωριστικές πιέσεις, παρά τις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να περιορίσουν την εκρηκτική άνοδο των τιμών με αυξήσεις επιτοκίων.

Ομόλογα: Ανάρπαστα από τους επενδυτές – Περίπου 1 τρισ. αναμένεται ότι θα εισρεύσουν τα επόμενα χρόνια

Ως εκ τούτου, τιτάνες της αγοράς ομολόγων όπως οι BlackRock, PIMCO και Vanguard Group προειδοποιούν – σύμφωνα με το Bloomberg – ότι οι πρόσφατες βίαιες διακυμάνσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων είναι μόνο η αρχή της νέας αυτής εποχής μεταβλητότητας «που ήρθε για να μείνει έως ότου οι κεντρικές τράπεζες τιθασεύσουν τον πληθωρισμό». Η αναταραχή στην αγορά ομολόγων των ΗΠΑ βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο από την παγκόσμια κρίση του 2008, με τον κίνδυνο χρεοκοπίας των ΗΠΑ και τη γενικευμένη τραπεζική αναταραχή των τελευταίων μηνών να προστίθενται στη βίαιη κίνηση των επιτοκίων την τελευταία διετία, στον απόηχο του σοκ που προκάλεσε στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα η πανδημία του κορωνοϊού.

Fed, πληθωρισμός και επιτόκια στο επίκεντρο

Η εκ θεμελίων αλλαγή πολιτικής της Fed, από μια μακρά περίοδο κατά την οποίαν αγόραζε χρέους ύψους πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων – αθροιστικά από το 2009, σε μια νέα εποχή που προτεραιότητα είναι η καταπολέμηση του πληθωρισμού, δημιουργεί ένα νέο πεδίο που περισσότερο μοιάζει με κινούμενη άμμο, καθώς οι αγορές γίνονται ασταθείς και χρειάζεται διαρκής εκτίμηση των ευκαιριών, των κινδύνων και των προοπτικών. Άλλωστε, πλέον οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα ακόμη πιο δύσκολο καθήκον: Να ελιχθούν ανάμεσα στις συμπληγάδες πέτρες της ασθενέστερης ανάπτυξης και του επίμονου πληθωρισμού, καθώς – παρά τις απανωτές αυξήσεις επιτοκίων και το αποτέλεσμά τους στην αγορά που μόλις εσχάτως γίνεται ορατό – οι τιμές εξακολουθούν να δέχονται πιέσεις.

Όλα λοιπόν περιστρέφονται – και πάλι – γύρω από τη Fed, τα επιτόκια και τον πληθωρισμό: Γύρω, δηλαδή, από το αν η διαφαινόμενη οικονομική επιβράδυνση θα οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων από την αμερικανική κεντρική τράπεζα, ή εάν – αντιθέτως – θα απαιτηθεί νέος κύκλος σύσφιξης αν ο πληθωρισμός εξακολουθήσει να κινείται πάνω από τον στόχο του 2%. Όπως σημειώνει το Bloomberg, ο προσδιορισμός της μακροπρόθεσμης πορείας του πληθωρισμού θα είναι ζωτικής σημασίας για τους επενδυτές προκειμένου να λύσουν αυτόν τον γρίφο – που πάντως δεν φαίνεται ότι θα επιλυθεί σύντομα: Αναλυτές κάνουν λόγο ακόμα και για μια δεκαετία υψηλότερης μεταβλητότητας των επιτοκίων.

Εξισορρόπηση ή αναταραχή;

Όσον αφορά τις κινήσεις των επενδυτών, το «τοπίο στην ομίχλη» που διαμορφώνεται αναφορικά με την πορεία των επιτοκίων ευνοεί τους ενεργούς διαχειριστές, οι οποίοι είχαν δει το μερίδιό τους στην αγορά να μειώνεται την περίοδο που η μακρά περίοδος μέτριας ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού αδρανοποιούσε τις διακυμάνσεις και επιβράβευε τους επενδυτές που ακολουθούσαν μια παθητική προσέγγιση. Ήδη, οι ενεργητικοί παίκτες εμφανίζονται ενισχυμένοι, καθώς στα χέρια τους περνά η διαχείριση κολισσιαίων κεφαλαίων.

Υπάρχουν βεβαίως και οι φωνές που θεωρούν ότι η μεταβλητότητα που επικρατεί θα είναι προσωρινή, και σύντομα θα επέλθει μια εξισορρόπηση αντίστοιχη με την προ πανδημίας περίοδο. Πρόσφατα, όπως σημειώνει το οικονομικό πρακτορείο, ο πρόεδρος της Fed Νέας Υόρκης δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως το ξέσπασμα της πανδημίας έχει τερματίσει οριστικά την εποχή των πολύ χαμηλών επιτοκίων που επικρατούσε πριν από την κρίση.

Όμως οι διαχειριστές της Pimco εξετάζουν ως βασικό σενάριο μια μακρά περίοδο – ακόμα και δεκαετία – υψηλότερης μεταβλητότητας. «Είναι πιθανό να επιστρέψουμε σε έναν κόσμο χαμηλών επιτοκίων-χαμηλού πληθωρισμού, αλλά μετά τη στάθμιση όλων των πιθανοτήτων αποδίδουμε ισχυρότερες πιθανότητες για υψηλότερη μεταβλητότητα την επόμενη δεκαετία», αναφέρει αναλυτής της αμερικανικής εταιρείας διαχείρισης επενδύσεων.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και αναλυτές της BlackRock, που θεωρούν ότι στις τιμές ασκούνται δομικές πιέσεις όπως η γήρανση του πληθυσμού και η κατάρρευση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού. «Είτε [οι κεντρικές τράπεζες] σταθεροποιούν τον πληθωρισμό και τον επαναφέρουν γρήγορα στο στόχο, δημιουργώντας μια ουσιαστική ύφεση, είτε ανέχεστε περισσότερο πληθωρισμό για να αποφύγετε τη ζημιά», περιέγραψε το δίλημμα πολιτικής.

Το μήνυμα προς την αγορά

Πάντως, οι προοπτικές ολοκλήρωσης του παρόντος κύκλου σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, με την αγορά να εκτιμά ότι η Fed θα προχωρήσει στις πρώτες μειώσεις επιτοκίων ως το τέλος του τρέχοντος έτους, συμβάλλουν στην συγκράτηση του δολαρίου και, ως εκ τούτου, στην ενίσχυση των προοπτικών για τις μετοχές. Όμως – και πάλι – αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προς τους επενδυτές, τονίζοντας ότι η αγορά «είναι απίθανο να λάβει τις μειώσεις των επιτοκίων που αναμένει, εκτός αν υπάρξει σοβαρή οικονομική ύφεση ή κάποιο γεωπολιτικό σοκ».

«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αγορά επιτοκίων απλώς κάνει πινγκ-πονγκ μπρος-πίσω και η αγορά μετοχών είναι απλώς στο περιθώριο, παρακολουθώντας το μπρος-πίσω σαν σε έναν αγώνα τένις», δήλωσε αναλυτής της Simplify Asset Management.