Πλήθος σημαντικών επαφών, ομιλιών και εμπορικών συμφωνιών -με φόντο την καινοτομία- χαρακτήρισαν την τρίτη ημέρα της έκθεσης Beyond 2023. Ο ΟΤ ήταν εκεί καλύπτοντας όλες τις σημαντικές εξελίξεις. Συνεντεύξεις με τους ανθρώπους της αγοράς, με επιχειρηματίες, στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, startupers και όλους εκείνους που διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο στο χώρο της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών.
Το στοίχημα πέτυχε
Στα συμπεράσματα από τις τρεις ημέρες Beyond 2023 αναφέρθηκε ο συν-διοργανωτής της έκθεσης, Μιχάλης Στάγκος, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά πως «το στοίχημα πέτυχε».
Όπως τόνισε ο κ. Στάγκος στον Οικονομικό Ταχυδρόμο: «είχαμε κυβερνητική εκπροσώπηση, χωρίς να έχουμε, οπότε θεωρώ ότι πετύχαμε και ταυτόχρονα όλοι οι ξένοι εταίροι έμειναν ευχαριστημένοι».
«Στόχος μας ήταν να παρουσιάσουμε τις νέες τάσεις, δεύτερον να δικτυώσουμε και τρίτον -πολύ σημαντικό- να γίνουν δουλειές. Φαίνεται ότι κάτι βγαίνει. Υπάρχει δίψα και πείνα για να μεγαλώσει αυτή η ιστορία», τόνισε.
Σε ό,τι αφορά τις συμφωνίες που έγιναν στο περιθώριο της έκθεσης, αρχικά ο κ. Στάγκος σημείωσε πως είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα. Ωστόσο, ο ίδιος μίλησε για 4-5-6 deals που αφορούν επενδύσεις σε startups στον τομέα του digitalization. «Βέβαια, πρέπει να συμφωνήσουν αλλά θεωρώ ότι θα βγει λευκός καπνός, υπάρχουν και άλλες ζυμώσεις και σε βάθος χρόνου μπορεί να προχωρήσουν», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο «στο διαβαλκανικό κομμάτι των συνομιλιών θα βγει χάρτα και συμφωνήθηκαν κάποιες δράσεις».
Σε ερώτηση για το αν επιτυγχάνεται ο στόχος για να καταστεί η Θεσσαλονίκη τεχνολογικό hub, o συν-διοργανωτής της Beyond είπε: «Θα ήθελα παραπάνω και πιο ουσιαστικά, δεν γίνεται οι μεγάλες επιχειρήσεις που δεν ανήκουν σε τεχνολογικό κομμάτι να μην είναι εδώ. Είχαμε την καρδιά της καινοτομίας. Δεν ήταν καλό να μην είναι σημαντικοί παίκτες της βορείου Ελλάδας. Αυτό είναι το στοίχημα της επόμενης ημέρας».
Οι προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης
Για τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης, ο κ. Στάγκος ανέφερε ότι «θέλει πλαίσιο, το είπαμε και στο διυπουργικό κομμάτι και η μεγάλη πρόκληση είναι να γίνει αυτό στους ρυθμούς ανάπτυξης της τεχνολογίας. Να γίνει αρκετά γρήγορα».
Τέλος, σημείωσε πως η νέα έκθεση Beyond έχει προγραμματιστεί για τις 22 Μαΐου 2024. «Ο πήχης θα πρέπει να είναι πολλαπλός, να ενισχύσουμε την έκθεση να έχουμε πιο ισχυρή και ουσιαστική κυβερνητική εκπροσώπηση. Να στοχεύσουμε στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και το Κατάρ. Να είναι παρόντες και το στοίχημα της διεθνοποίησης να προχωρήσει. Επίσης θέλουμε ισχυρές startups εταιρείες – πρότυπα να βρίσκονται εδώ».
«Ο δρόμος είναι μακρύς, αλλά τα πράγματα προχωράνε αυτό είναι σίγουρο», κατέληξε.
Οι «επιχειρηματικοί άγγελοι» προσφέρουν στην κοινωνία
Στο ενδιαφέρον ξένων επενδυτών, οι οποίοι ψάχνουν πάντα καλές ιδέες και γνωρίζουν τη δυναμική των Ελλήνων επιχειρηματιών, αναφέρθηκε ο Παναγιώτης Κετικίδης, πρόεδρος Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας και συν-ιδρυτής του Ελληνικού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων.
Μιλώντας στο πάνελ του ΟΤ, κατά την τρίτη ημέρα της έκθεσης Beyond 2023, ο κ. Κετικίδης μίλησε για τη διαφορά, σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις, τονίζοντας πως ένας Επιχειρηματικός Αγγελος, «βάζει λεφτά από την τσέπη του, τον κουμπαρά του» και -όπως είπε- «9 στις 10 φορές χάνουμε τα λεφτά μας».
«Βέβαια, εμείς θέλουμε να δώσουμε από τον κουμπαρά μας πίσω στην κοινωνία και να είμαστε μέρος της λύσης», επεσήμανε.
Εκπαιδεύουμε επενδυτές
Σύμφωνα με τον κ. Κετικίδη βασικός στόχος είναι «να εκπαιδεύσουμε επενδυτές, να βάζουν το χέρι στην τσέπη τους και να το δίνουν πίσω στην κοινωνία».
Σε ερώτηση για το τι κάνει ακριβώς ένας Επιχειρηματικός Αγγελος, ο ίδιος έκανε λόγο για τρεις παράγοντες. Όπως είπε «Πρώτον, παρέχουμε το know how, την τεχνογνωσία, επενδύουμε σε αυτό που ξέρουμε και είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Δεύτερον, είναι η δικτύωση και τρίτον τα χρήματα, αυτό που ονομάζουμε εμείς έξυπνα χρήματα».
«Όταν χτίσεις ένα ισχυρό πλαίσιο καινοτομίας πρέπει να φέρεις ανθρώπους να το δουν. Στην Ελλάδα, έχουμε τρομερά ταλέντα, αλλά δεν έχουμε αρκετούς Αγγέλους για να στηρίξουμε το σύστημα. Βέβαια, ήταν πρωτόγνωρο το κλίμα κατά τη διάρκεια της έκθεσης. Πραγματικά οι ξένοι εντυπωσιάστηκαν πάρα πολύ».
Τέλος, ο κ. Κετικίδης μίλησε για τις επιχειρήσεις που στοχεύουν οι Άγγελοι, τονίζοντας πως «είναι υψηλού κινδύνου το ρίσκο. Εμείς δεν μπορούμε να πάμε σε deep tech. Πάμε σε τεχνολογία, σε ΑΙ. Πάμε εκεί που γίνεται trend».
Διαλογική τεχνητή νοημοσύνη και δημιουργία περιεχομένου
Από την πλευρά του Ο καθηγητής και ερευνητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Κώστας Καρπούζης, φιλοξενήθηκε από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο και ανέλυσε την έννοια της διαλογικής τεχνητής νοημοσύνης και τη δημιουργία περιεχομένου.
Ο κ. Καρπούζης ξεκαθάρισε ότι η διαφορά συστημάτων σαν το ChatGTP είναι ότι «πλέον μιλάμε για συστήματα που έχουν εφοδιαστεί με μεγάλο όγκο δεδομένων, άρα πλέον φτιάχνεται κείμενο για κάθε είδος περιεχομένου, σαν να μας απαντάει άνθρωπος». Όπως διευκρίνισε ο κ. Καρπούζης ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να μιμηθεί το στιλ ανθρώπων αλλά σαν μηχανή που είναι δεν έχει συναίσθημα.
Στο ερώτημα αν θα χαθούν θέσεις εργασίας, διευκρίνισε ότι «αν χάσω τη δουλειά μου, θα τη χάσω από συνάδελφο που θα εκμεταλλευθεί μία μηχανή».
Αναφερόμενος στο ζήτημα αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ξεχωρίσει τα fake news, η απάντηση του κ. Καρπούζη ήταν ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει καθώς οτιδήποτε υπάρχει ήδη στο Διαδίκτυο, άρα και τα fake news, το σύστημα θα τα «πάρει» σαν πληροφορία.
Σύμφωνα με τον ερευνητή του Παντείου Πανεπιστημίου, η μηχανή δεν μπορεί να κάνει διασταύρωση στοιχείων, για αυτό το λόγο υπάρχουν πλέον τα plug in που τους δίνουν τις πιο πρόσφατες πληροφορίες. Μελλοντικά, όπως είπε, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούν να κάνουν αξιολόγηση κάποιων στοιχείων.
Στο ερώτημα αν υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας, υπενθύμισε ότι ανάλογη συζήτηση γινόταν πριν αρκετά χρόνια με την ευρεία χρήση του Photoshop. Όπως είπε δεν πρέπει να υπάρχει φόβος, το θέμα είναι πώς θα αξιοποιηθούν τα νέα εργαλεία.
Σημείωσε ακόμη ότι οι φοιτητές θα πρέπει να ξέρουν τόσο τις δυνατότητες όσο και τους περιορισμούς αυτών των τεχνολογιών ενώ υπάρχει και το θέμα ότι και η τεχνητή νοημοσύνη έχει στερεότυπα γιατί έχει εκπαιδευτεί με δεδομένα που υπάρχουν στο διαδίκτυο
Στο θέμα της διασύνδεσης εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, ο κ. Καρπούζης είπε ότι η αλληλεπίδραση είναι πολυεπίπεδη. Όπως ανέφερε, από το σχολείο μπορεί να υπάρξει μια πιο προσωποποιημένη εκπαίδευση ανάλογα με την κλίση που έχει κάποιο παιδί ώστε να του δίνεται η πληροφορία με ανάλογο τρόπο. «Αυτή η εκπαίδευση πρέπει να παρέχεται ακόμη και μαζί με την τυπική γραφή και ανάγνωση», είπε χαρακτηριστικά, ωστόσο τόνισε ότι ανάλογα εφόδια θα πρέπει να έχουν και οι δάσκαλοι.
Ο κ. Καρπούζης σημείωσε ότι το 50% των ικανοτήτων που προκύπτουν είναι να ξέρεις τα εργαλεία που υπάρχουν, τις δυνατότητές τους και τους περιορισμούς τους. «Κάθε είδους εργασία μπορεί να επιταχυνθεί με τις νέες τεχνολογίες», είπε ενώ συμπλήρωσε ότι στο πλαίσιο της προσωποποιημένης εκπαίδευσης θα μπορούν να βοηθηθούν και παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.
Στο επίκεντρο της τεχνολογίας η Ελλάδα
Μήνυμα πως η Ελλάδα γίνεται ένα τεχνολογικό hub, ανεβαίνοντας διαρκώς σε υψηλότερο βάθρο, έστειλε η Αντα Λυμπεροπούλου CEO της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων.
Όπως είπε η κ. Λυμπεροπούλου, συμβαίνουν «εκπληκτικά τεχνολογικά επιτεύγματα στη χώρα, εμβληματικές επιτυχίες», κατί το οποίο -σλυμφωνα με την ίδια «δημιουργεί κύμα πρόσθετων επενδύσεων».
«Η Ελλάδα είναι στο επίκεντρο και πρέπει να δουλέψουμε αυτή την επιτυχία», πρόσθεσε.
Ανταγωνιστικά προγράμματα
Αναφερόμενη στον ρόλο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, η κ. Λυμπεροπούλου τόνισε ότι «στόχος είναι να δημιουργούμε ανταγωνιστικά προγράμματα για επενδύσεις σε funds. H τεχνολογία είναι πολύ βασικός πυλώνας. Προσπαθούμε να ανοίξουμε την αλυσίδα αξίας. Να προσελκύσουμε και άλλους φορείς από το εξωτερικό».
Όπως τόνισε η ίδια «στόχος να διατηρήσουμε την τεχνολογικά καινοτομία στην Ευρώπη. Εμείς δεχόμαστε αιτήσεις από VC funds τα οποία θα επενδύσουν σε επιχειρήσεις στην Ελλάδα και ακολουθούμε μια αυστηρή διαδικασία ελέγχου».
Τέλος, ανέφερε -μεταξύ άλλων- ότι στο τέλος της ημέρας δεν μπορεί να υπάρχει διαχειριστής, αν δεν έχει πείσει ιδιώτες επενδυτές να βάλουν άλλα τόσα χρήματα. «Πρέπει να τηρούνται οι κανόνες επενδύσεων σε επιχειρήσεις. Τα κίνητρα, τα κριτήρια για την επιλογή της τελικής επιχείρησης, πρέπει να είναι δικά τους. Εμείς δεν έχουμε λόγο για το όνομα, αλλά ξέρουμε την κατηγορία π.χ deep tech, τρόφιμα«. Και μετά -όπως επανέλαβε- θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι κανόνες.
Η συμβολή των επιχειρηματικών «αγγέλων» στην καινοτομία
Για την συμβολή των επιχειρηματικών «αγγέλων» στην καινοτομία και την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων μίλησαν, η Marcia Dawood, πρόεδρος της Business Angels Association, και ο Marcel Dridje, EBAN Board member
Σύμφωνα με την κ. Dawood, όλες οι επιχειρήσεις αρχικά ξεκινούν με την δραστηριότητά τους με λίγα χρήματα και όσο προχωρούν συνήθως προκύπτει η ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης. Σε εκείνο το σημείο εμφανίζονται οι Business Angels, είπε.
Για την ελληνική αγορά, η κ. Dawood είπε ότι υπάρχει καινοτομία, με πολλές εταιρείες να ξεκινούν, να εξελίσσονται και στη συνέχεια να κάνουν το επόμενο βήμα στο εξωτερικό. Όπως τόνισε, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για επενδύσεις ενώ και πολλοί «επιχειρηματικοί άγγελοι» στοχεύουν την Ελλάδα.
Η κ. Dawood υπενθύμισε ότι οι business angels δεν δίνουν απλά χρήματα. Αντίθετα στηρίζουν τις νεοφυείς επιχειρήσεις με εξειδίκευση, γνωριμίες και την εμπειρία τους ώστε να χτίσουν την πελατειακή τους βάση.
Από την πλευρά του ο κ. Dridje τόνισε ότι οι «επιχειρηματικοί άγγελοι» δεν επενδύουν απλά χρήματα αλλά δημιουργούν ένα κοινό ταξίδι με τους νέους επιχειρηματίες. Συμπλήρωσε μάλιστα ότι όσο αναπτύσσεται ο θεσμός των angels τόσο θα αυξάνονται και οι θέσεις εργασίας.
Αναφερόμενος στην οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, είπε ότι «όλοι μιλούν για την “ελληνική κρίση”, εγώ βλέπω ότι έχει επέλθει κανονικότητα».
Σύμφωνα με τον κ. Dridje η Ελλάδα μπορεί να γίνει ένα tech hub καθώς διαθέτει το DNA της καινοτομίας και βρίσκεται σε γεωγραφικό σταυροδρόμι.
Τέλος, επισήμανε ότι του έκανε εντύπωση η πολιτική που ακολουθείται στην Ελλάδα, «εξεπλάγην ευχάριστα για τις προσπάθειες που γίνονται για να επιστρέψουν μυαλά πίσω αλλά και για να δοθεί ώθηση στις νεοφυείς επιχειρήσεις», είπε χαρακτηριστικά.
Ραγδαία η εξέλιξη των ελληνικών startups
Στη ραγδαία -όπως τη χαρακτήρισε- εξέλιξη των startups στη χώρα μας στάθηκε ο Jacoppo Losso Γενικός Διευθυντής της ΕΒΑΝ, τονίζοντας πως οι «επενδυτικοί άγγελοι», μπορούν να βρουν πολλές ευκαιρίες.
Κατά την τοποθέτησή του στο πάνελ του ΟΤ, υπογράμμισε με έμφαση ότι «στην Ελλάδα έχετε εκπληκτικά ταλέντα, αλλά και επιχειρηματίες και παράλληλα δυνατή κοινότητα Angels».
«Βέβαια, υπάρχει χώρος για περαιτέρω εξέλιξη και αύξηση και της επενδυτικής κοινότητας».
Ερωτηθείς για τις startups που είδε κατά τη διάρκεια της έκθεσης, ο κ. Losso ανέφερε πως είδε αρκετές και «όσες είδα ήταν πολύ ενδιαφέρουσες».
Για το πώς αναγνωρίζει μια καλή ιδέα όταν την βλέπει, ο ίδιος τόνισε ότι επικεντρώνεται «στην ομάδα και στον επιχειρηματία. Να είναι αρκετά φιλόδοξος, να θέλει πραγματικά να αλλάξει τον κόσμο, να είναι ανθεκτικός και να μπορεί να ανταπεξέλθει».
«Αυτό που θέλω είναι έναν εξαιρετικό ιδρυτή και δυνατό επιχειρηματία», πρόσθεσε.
Όπως είπε, «η καινοτομία είναι πάντα το ζητούμενο. Οι επενδυτές παρέχουν κάτι πολύ περισσότερο από τα χρήματαα. Γιατί στηρίζουν ολιστικά τους επιχειρηματίες, βοηθούν στη δικτύωση και παρέχουν στρατηγικές συβουλές. Μετά την οικογένεια και τους φίλους είναι οι Αγγελοι, οι πιο σημαντικοί».
Οι αναπτυξιακές προοπτικές στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια
Η κ. Roberta Randerath, Σύμβουλος του Agora Strategy Group φιλοξενήθηκε από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο και μίλησε για τις αναπτυξιακές προοπτικές στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια.
Σύμφωνα με την κ. Randerath η εξέλιξη της οικονομικής κρίσης και ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν δύο στοιχεία που «τόνισαν» την γεωπολιτική και οικονομική σημασία της Ελλάδας. Όπως είπε, αναβαθμίζεται συνολικά ο ρόλος των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου ενώ τόνισε το πόσο σημαντικό έργο είναι ο αγωγός East Med.
«Γενικά είμαι αισιόδοξη για την πορεία της περιοχής», είπε η κ. Randerath ενώ υπενθύμισε ότι πολλά θα εξαρτηθούν για την πορεία των πραγμάτων από τις εκλογές σε Τουρκία (φέτος) και Ηνωμένες Πολιτείες (το 2024).
«Δεν ανησυχούμε για τα ελληνοτουρκικά αλλά πάντα παρακολουθούμε τις εξελίξεις», είπε χαρακτηριστικά ενώ σημείωση ότι η Ελλάδα έχει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης σε επίπεδο ενέργειας και πράσινης ανάπτυξης. «Η χώρα θα μπορούσε να καταστεί κόμβος πράσινης τεχνολογίας», είπε τόνισε ότι και στον τομέα των υπηρεσιών υπάρχουν πλεονεκτήματα για την Ελλάδα.
Στο ερώτημα τι θα πρέπει να αλλάξει ώστε η Ελλάδα να καταστεί ακόμη πιο φιλική στις ξένες επενδύσεις, η κ. Randerath είπε ότι θα πρέπει να γίνει πιο φιλικό το φορολογικό σύστημα και να προχωρήσουν μια σειρά αλλαγών στο σύστημα δικαιοσύνης. Συμπλήρωσε επίσης ότι «πάντα ο γεωπολιτικός παράγοντας είναι σημαντικός για την προσέλκυση επενδύσεων».
Σε ερώτημα για τις προβλέψεις της σχετικά με τις ελληνικές εκλογές είπε «μάλλον θα έχετε την ίδια κυβέρνηση» και ότι ο κ. Μητσοτάκης «χρειάζεται μια ισχυρή εντολή, μια ισχυρή κυβέρνηση για να αναπτυχθεί περαιτέρω η οικονομία».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο είπε ότι η εστίαση είναι στην εσωτερική συνεργασία και στις διαδικασίες ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων.
Η οπτική ίνα και το 5G δεν είναι το Αγιο Δισκοπότηρο
Για την ανάγκη διασυνδέσεων και την εξέλιξη των δικτύων έκανε λόγο ο Παντελής Τράκας, Senior Product Manager Networks Systems, Intracom Telecom, σημειώνοντας πως γίνεται μια πολύ καλή προσπάθεια από παρόχους και από το κράτος.
Μιλώντας για τις οπτικές ίνες, στο πάνελ του ΟΤ στην έκθεση Beyond 2023, ο κ. Τράκας ανέφερε πως το ανάγλυφο της Ελλάδας δυσχεραίνει την επέκταση, όπως και οι απομακρυσμένες περιοχές. «Ο πάροχος που θέλει να βάλει την οπτική, θέλει να βγάλει τα λεφτά του. Πρέπει να υπάρχουν και αρκετοί συνδρομητές για να προχωρήσει το επιχειρηματικό πλάνο».
«Οταν υπάρχουν λίγοι συνδρομητές, μπορούμε να προχωρήσουμε σε άλλες λύσεις ή ασύρματα δίκτυα», σημείωσε.
Παράλληλα, ο κ. Τράκας αναφέρθηκε και στη γραφειοκρατεία στην Ελλάδα. «Είναι δύσκολο το πλαίσιο στη χώρα και γι αυτό καθυστερεί. Το όλο σύστημα είναι δύσκολο. Σε άλλες χώρες τα πράγματα προχωρούν πολύ πιο γρήγορα ακόμη και για τα ασύρματα δίκτυα», είπε.
Σε ερώτηση για το αν μπορεί να καλυφθεί ολόκληρη η χώρα από τις οπτικές ίνες, ο κ. Τράκας επεσήμανε πως «ίσως μετά από αρκετά χρόνια, αλλά δεν χρειάζεται να πάει παντού η οπτική ίνα».
«Μπορούν να προχωρήσουν λύσεις ειδικού σκοπού, μπορεί με τις ίδιες συχνότητες να δώσουμε υψηλή ταχύτητα στον συνδρομητή χωρίς οπτική ίνα, υπάρχουν τρόποι. Δεν είναι το Αγιο Δισκοπότηρο η ίνα και το 5G. Χρειάζεται συνδιασμός τεχνολογιών», τόνισε χαρακτηριστικά.
Τέλος, τόνισε πως «στην Ελλάδα είμαστε σε καλό δρόμο στο γρήγορο ίντερνετ, ωστόσο -όπως είπε- η χώρα μας είναι πολύ πίσω στα δίκτυα υπερυψηλής ταχύτητας, πάνω από τα 200Mbps».
Τι θα φέρει το 6G στις ζωές μας
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την είσοδο του 6G στις ζωές μας, με τον Μιχάλη Ματθαίου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Queen’s, να παραθέτει τις δύο καινοτομίες της νέας τεχνολογίας.
Μιλώντας στο πάνελ του ΟΤ, στο περιθώριο της έκθεσης Beyond 2023, ο κ. Ματθαίου ανέφερε αρχικά πως η Βρετανία από πρωταγωνιστής έγινε ακόλουθος των εξελίξεων και ειδικά στο 5G έμεινε πίσω και τώρα προσπαθεί να μπει εκ νέου στην κούρσα».
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο καθηγητής του Queen’s University τόνισε πως η χώρα μας έχει κάνει σημαντικά άλματα στην τεχνολογική διείσδυση, ωστόσο «δεν υπάρχει συνέργεια στα πανεπιστήμια και είναι δύσκολο να μετατρέψουν τη θεωρητική έρευνα σε πράξη, αυτό είναι πολύ πιο εύκολο στη Βρετανία».
Αναφερόμενος στα δίκτυα, σημείωσε πως κάθε γενιά έχει μια περίοδο επώασης 10 ετών, «για να βγει το 6G το 2030 πρέπει τώρα να ξεκινήσουμε την έρευνα, κάτι που απαιτεί δυνατά χρηματαδοτικά εργαλεία και συνέργειες, ενώ υπάρχει έντονος ανταγωνισμός».
Σε ό,τι αφορά τις διαφορές 5G και 6G, ο κ. Ματθαίου τόνισε πως είναι δύο οι βασικές καινοτομίες: «θα μετατοπιστούμε σε υψηλότερες συχνότητες, θα μιλάμε για πολύ πιο γρήγορες ταχύτητες. Αλλά μειώνεται η ραδιοκάλυψη. Και δεύτερον θα έχουμε την εισβολή τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που εγείρει ζητήματα βιοηθικής και θα πρέπει να γίνουν συζητήσεις».
«Θα δούμε υπερέξυπνες πόλεις, αλλαγές στις μεταφορές, στα πλοία, στην τηλεϊατρική, μια σύζευξη βιολογικού και ψηφιακού κόσμου. Θα μπορούμε να επικοινωνούμε από απόσταση με ολογράμματα, ενώ το 2030 το κινητό τηλέφωνο θα θεωρείται παρωχημένο. Αλλά πρέπει να πούμε ότι θέλει έλεγχο η τεχνητή νοημοσύνη και πρέπει να ανοίξει το πλαίσιο για τα όρια».
Ενεργειακή διαχείριση κτηρίων και έξυπνοι φορτιστές
Για την ενεργειακή διαχείριση κτηρίων και την ανάπτυξη έξυπνων οικιακών φορτιστών μίλησε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, στο πλαίσιο της Beyond 2023, o Βασίλης Καλαβρουζιώτης, Head of Energy Solutions της Eunice Energy Group.
Όπως είπε ο κ. Καλαβρουζιώτης η Eunice Energy είναι ένας τεχνολογικός όμιλος με εξειδίκευση στην ενέργεια και τις Ανανεώσιμες Πηγές. «Τα προϊόντα μας έχουν να κάνουν με διαχείριση ενέργειας σε κτήρια και με την ηλεκτροκίνηση όπου κατασκευάζουμε τους πρώτους έξυπνους φορτιστές», είπε ο κ. Καλαβρουζιώτης για να συμπληρώσει ότι «είμαστε 100% ελληνικός όμιλος και επιμένουμε “ελληνικά”».
Ο κ. Καλαβρουζιώτης αναφέρθηκε στο project της Τήλου σχετικά με την αποθήκευση ενέργειας, που έχει καταστήσει το νησί πλήρως αυτόνομο. Όπως είπε «μπορούμε να κάνουμε ενεργειακά αυτόνομα και ανεξάρτητα νοικοκυριά και επιχειρήσεις». Επιπλέον, σημείωσε ότι η εταιρεία έχει αναπτύξει το δικό της λογισμικό ο οποίο κάνει την διαχείριση της ενέργειας με βάση τα στοιχεία που προσφέρουν οι έξυπνες οικιακές συσκευές.
«Οι οικιακές μπαταρίες πλέον είναι πολύ μικρές σε όγκο, μικρότερες και από την εξωτερική μονάδα ενός air condition», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον κ. Καλαβρουζιώτη η εταιρεία δουλεύει ήδη σε νέες λύσεις ολοκληρωμένης παροχής ενέργειας (φόρτιση αυτοκινήτου κλπ).
Η εταιρεία δραστηριοποιείται επίσης στο δίκτυο φόρτισης οχημάτων με την κατασκευή των πρώτων ελληνικών φορτιστών στις εγκαταστάσεις στην Μάνδρα Αττικής. Όπως είπε οι φορτιστές που αναπτύσσει η εταιρεία μπορούν να παραμετροποιηθούν σε τεχνικά χαρακτηριστικά ανάλογα με τις επιθυμίες του πελάτη. Οι συγκεκριμένοι φορτιστές είναι και πιο ανθεκτικοί στον χρόνο λόγω του modular σχεδιασμού οπότε σε περίπτωση βλάβης αντικαθίσταται ένα μόνο εξάρτημα και όχι όλος ο σταθμός φόρτισης.
Επιπλέον, οι σταθμοί φόρτισης είναι ανθεκτικοί σε δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες και ειδικά σε παράκτια περιβάλλοντα (έχουν γίνει δοκιμές σε διάφορα νησιά Τήλος, Αστυπάλαια κλπ).
Στο ερώτημα αν υπάρχει ζήτηση για οικιακούς φορτιστές, ο κ. Καλαβρουζιώτης είπε ότι «όσο αυξάνονται τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ανάλογα αυξάνονται και οι φορτιστές».
Στο ερώτημα αν αντέχει το δίκτυο ηλεκτροδότησης, η απάντηση ήταν «όχι» και για το λόγο αυτό χρειάζονται επενδύσεις για να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές. Επιπλέον τόνισε την ανάγκη να συνεχιστούν οι επενδύσεις σε επίπεδο ΑΠΕ ενώ σημείωσε ότι «οι μπαταρίες προσφέρουν χαρακτηριστικά σταθεροποίησης στο δίκτυο».
Τέλος επιβεβαίωσε ότι η Eunice Energy Group θα συμμετάσχει στη διαγωνιστική διαδικασία για το νέο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αιγύπτου.
Η έρευνα και καινοτομία στην Ελλάδα
Τα ερευνητικά αποτελέσματα πρέπει να έχουν ανταπόδοση στην κοινωνία και την οικονομία, ανέφερε ο γ.γ. Καινοτομίας Αθανάσιος Κυριαζής, μιλώντας στο πάνελ του ΟΤ.
Όπως είπε η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας υπάγεται στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και στόχος είναι να τονωθεί η ανάπτυξη της καινοτομίας στην Ελλάδα.
«Στόχος μας είναι τα ερευνητικά αποτελέσματα ότι θα πρέπει να έχουν ανταπόδοση στην κοινωνία και την οικονομία, να μετουσιωθούν και να γίνουν επιχειρηματικές δράσεις. Προχωρήσαμε πολύ πιο γρήγορα από ότι πίστευε κανείς», πρόσθεσε.
749 startups στο μητρώο
Σε ό,τι αφορά τις startups, ο κ. Κυριαζής τόνισε χαρακτηριστικά πως «δεν ξέραμε τι γίνεται με τον χώρο αυτό, αλλά το 2020 ξεκινήσαμε με το νομικό πλαίσιο, φτιάξαμε μια πλατφόρμα, δημιουργήσαμε τον τρόπο αξιολόγησης των εταιρειών για να χαρακτηρίζονται startups. Στο elevate Greece, έχουμε 749 startups εταιρείες στο μητρώο. Μάλιστα, χρηματοδοτήθηκαν με 60 εκατ. ευρώ αυτές που είχαν πληγεί από τον κορωνοϊό από το ΕΣΠΑ.
«Ιδέες υπάρχουν πολλές στην Ελλάδα. Το Ανθρώπινο ερευνητικό δυναμικό είναι περιζήτητο στο εξωτερικό και θέλουμε να φέρουμε τους Ελληνες που έφυγαν προς τα έξω», επεσήμανε και πρόσθεσε πως «η Ελλάδα δαπανά το 1,51 % του ΑΕΠ στην έρευνα και η προοπτική είναι τα επόμενα τρία χρόνια να πάμε στο 1,80%».
«Στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας θέλουμε να ενισχύσουμε τις ιδιωτικές επενδύσεις», κατέληξε.
Η καινοτομία στον αγροτικό τομέα
Η κ. Elvira Domingo, της EIT Food, στο πλαίσιο της Beyond 2023, μίλησε με τον Οικονομικό Ταχυδρόμο για τις νέες προκλήσεις στον αγροτικό τομέα και τις λύσεις που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες.
Η EIT Food είναι κοινότητα επιτάχυνσης της καινοτομίας στον αγροτικό και διατροφικό τομέα που στόχο έχει να φέρει νέα νέα προϊόντα ταχύτερα στην αγορά, σύμφωνα με την κ. Domingo. Όπως σημείωσε, υπάρχει συνεργασία με πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ελλάδα για την ανάπτυξη προγραμμάτων ενώ υπάρχουν και εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω των οποίων έρχονται κοντά όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς.
Σύμφωνα με την κ. Domingo η πανδημία του Covid ουσιαστικά έδωσε ώθηση στον αγροτικό και διατροφικό τομέα ώστε να υιοθετήσει ταχύτερα νέες τεχνολογίες, τόσο από τους αγρότες όσο και από τις startup του χώρου, ενώ τόνισε ότι «πλέον υπάρχουν πολλές διαδικτυακές συναντήσεις και είναι πολύ πιο άμεση η επικοινωνία».
Για την Ελλάδα, η κ. Domingo τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη της βιώσιμης γεωργίας, βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και μετάβαση σε βιώσιμες μεθόδους και τεχνικές καλλιέργειας. «Ακόμη και στη μεταποίηση και επεξεργασία τροφίμων υπάρχει προοπτική καινοτομίας και ανάπτυξης», συμπλήρωσε.
Όπως είπε «όλα αποτελούν προκλήσεις και πρέπει να τις μετατρέψουμε σε ευκαιρίες».
Σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, είπε, ότι παρά τις δυσκολίες αποδείχθηκε η ανθεκτικότητα του τομέα, με τους αγρότες να συνεχίζουν να παράγουν τα προϊόντα τους. Παρόλα αυτά τόνισε την ανάγκη για περισσότερα βιολογικά προϊόντα και καλύτερη διαχείριση της παραγωγής.
Για το μέλλον των τροφίμων, είπε ότι θα πρέπει μελλοντικά θα πρέπει να αναπτυχθούν τρόφιμα που θα καλύπτουν τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών, θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια στην παραγωγή αλλά και ασφάλεια τροφίμων, ειδικά μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Πώς η τεχνολογία υποστηρίζει την φαρμακοβιομηχανία
Καίριες απαντήσεις στο πώς η τεχνολογία υποστηρίζει την φαρμακοβιομηχανία και την επιστήμη, έδωσε Ηλίας Κοντούδης Επικεφαλής Μarket Access στον Τομέα Φαρμάκων της Bayer, μιλώντας στον Οικονομικό Ταχυδρόμο.
Στο πλαίσιο της τρίτης ημέρας της έκθεσης Beyond 2023, ο κ. Κοντούδης επεσήμανε πως η τεχνολογία θα επηρεάσει εν γένει την υγεία, ενώ αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα που προσφέρει η χρήση των ψηφιακών διδύμων (digital twins) από την Bayer. «Πλέον ζούμε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και η φαρμακοβιομηχανία δεν αποτελεί εξαίρεση από αυτό».
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Κοντούδης αναφέρθηκε στους ψηφιακούς διδύμους των ασθενών, σημειώνοντας πως μπορούμε να προσομοιώσουμε τα κλινικά τους αποτελέσματα. «Πλέον, αντί να έχουμε μια ομάδα ασθενών η οποία λαμβάνει το placebo μπορούμε να έχουμε τους digital twins και οι άνθρωποι αυτοί να λαμβάνουν τη θεραπεία που θα πρέπει. Στις κλινικές δοκιμές είναι δύο γραμμές. Η θεραπεία και η 2η γραμμή το placebo. Όταν έχουμε τους digital twins δεν χάνουμε το λεγόμενο κόστος ευκαιρίας. Είναι κάτι που εφαρμόζεται ήδη».
«Μπορούμε μέσω ΑΙ να δούμε πώς θα εξελιχθεί μια νόσος κ.λπ.», σημείωσε και πρόσθεσε πως «επιτυγχάνουμε γρήγορη ανάλυση αποτελεσμάτων με την τεχνητή νοημοσύνη και παροχή προτάσεων. Ετσι, περιορίζεται και ο κίνδυνος των Burnout»
Σε ερώτηση για το χάπι του μέλλοντος, ο κ. Κοντούδης έφερε ως παράδειγμα της τεχνολογίας την υποδόρια θεραπεία για τον HIV, όπου παρέχεται σταδιακά θεραπεία 6 μηνών, ενώ άλλο παράδειγμα είναι στον Διαβήτη .
Τέλος, σημείωσε πως και για την ψυχική υγεία υπάρχουν ψηφιακές εφαρμογές που στοχεύουν την κατάθλιψη, την παχυσαρκία, το burnout. «Βοηθούν τους ασθενείς με διάφορα προγράμματα να τα καταπολεμήσουν. Στην Ελλάδα δεν έχουμε το πλαίσιο για αυτές τις εφαρμογές», κατέληξε.
Οι βάσεις των νέων τάσεων στην τεχνολογία
Τις βάσεις των νέων τάσεων της τεχνολογίας περιέγραψε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο ο Αλέξανδρος Μήνας, Pr Director Technology της Accenture.
Όπως είπε ο κ.Μήνας η Accenture απασχολεί αυτή τη στιγμή 1300 στελέχη στην Ελλάδα ενώ οι 200 από αυτούς βρίσκονται στο Τεχνολογικό Κέντρο της εταιρείας στην Θεσσαλονίκη. Σκοπός του Κέντρου είναι η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και ειδικότερα cloud εφαρμογές και υπηρεσίες.
Σε ερώτηση για τις σύγχρονες τεχνολογικές τάσεις, ο κ. Μήνας αναφέρθηκε στην ετήσια σχετική έκθεση της εταιρείας που εκδίδεται τα τελευταία 23 χρόνια, ενώ ξεχώρισε αυτό που αποκαλούμε «γενετική AI», δηλαδή τα θεμελιώδη μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης τα οποία, όπως είπε «θα αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων».
Παράλληλα, επισήμανε ότι υπάρχουν πολλές δυνατότητες από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά υπάρχουν και περιορισμοί ηθικοί, νομικοί, ρυθμιστικοί.
Σχετικά με τις ελληνικές επιχειρήσεις, ο κ. Μήνας είπε ότι την τελευταία 5ετία έχει επέλθει ταχύτατος ψηφιακός μετασχηματισμός, σε επιχειρήσεις και σε δημόσιο τομέα. «Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν μείνει πίσω», είπε χαρακτηριστικά. Επιπλέον, τόνισε ότι πλέον μπαίνουν τα θεμέλια για τον επόμενο μετασχηματισμό, δηλαδή την μετάβαση στο phygital, δηλαδή στην σύμπλευση φυσικού και ψηφιακού.
Τέλος, στο ερώτημα για το να υπάρχουν οι προοπτικές η Ελλάδα να καταστεί κόμβος τεχνολογίας, είπε ότι υπάρχουν δύο σαφή πλεονεκτήματα: η γεωγραφική θέση και ο μεγάλος αριθμός ταλέντων.
Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει ριζικά την αγορά εργασίας
Στο πώς επηρεάζει η τεχνητή νοημοσύνη την αγορά εργασίας αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- ο ιδρυτής της 100MENTORS, Γιώργος Νικολετάκης.
Μιλώντας στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, στο περιθώριο της έκθεσης Beyond 2023, ο κ. Νικολετάκης τόνισε χαρακτηριστικά με μία λέξη πως το ΑΙ αλλάζει την αγορά εργασίας «ριζικά». Στη συνέχεια, πρόσθεσε όμως πως δεν πρέπει ούτε να εξιδανικεύουμε, ούτε να φοβηθούμε την τεχνητή νοημοσύνη.
Όπως είπε, θα υπάρχουν κίνδυνοι «αν δεν υπάρξει σαφές νομικό πλαίσιο -που δεν υπάρχει- για να θέσει ορισμένες προδιαγραφές. Το 70% των εργαζομένων το χρησιμοποιούν το ΑΙ χωρίς να υπάρχει συστηματική προσέγγιση».
«Πρέπει να υπάρχει πλαίσιο και συγκεκριμένο πεδίο ελευθερίας σε σχέση με το δικό του background ο καθένας», πρόσθεσε.
Παράλληλα, επανέλαβε πως «όπως κάθε μεγάλη τεχνολογία και στην τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να θέσεις τους κανόνες. Στην Ευρώπη έχουμε το πρώτο ΑΙ-act, έχουν γραφτεί κάποιες οδηγίες και περιμένουμε μέχρι να ολοκληρωθεί πρακτικά το πλαίσιο».
Δεν είμαστε ουραγός
Σε ερώτηση για το αν η Ελλάδα συμβαδίζει με τις άλλες χώρες στην τεχνολογική εποχή, ο κ. Νικολετάκης σημείωσε χαρακτηριστικά πως «είναι day 0 για τον καθένα. Δεν θέλουμε να περιμένουμε να εισάγουμε νέες τεχνολογίες. Δεν πρέπει να χάσουμε τον βηματισμό μας. Υπάρχει φοβερή διάθεση από τον δημοσίο τομέα. Δεν ειμαστε ουραγός αλλά αν δεν κινηθούμε υπεύθυνα μπορεί να γίνουμε», επεσήμανε.
Τέλος, αναφορικά με την 100MENTORS, ο κ. Νικολετάκης τόνισε πως το κύριο εργαλείο, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σωστής καθοδήγησης, είναι η τέχνη του να κάνεις τις σωστές ερωτήσεις. «Την πλατφόρμα σήμερα χρησιμοποιούν χιλιάδες κοινότητες, σχολεία/πανεπιστήμια».
«Οι mentees μετά την εγγραφή τους, καταγράφουν το υπόβαθρο και τα ενδιαφέροντά τους, και συνδέονται αλγοριθμικά με μέντορες που ταιριάζουν στο προφίλ τους ή δραστηριοποιούνται στον κλάδο που θέλουν να εξερευνήσουν», σημείωσε.
Η τεχνολογία σύμμαχος της ελληνικής επιχειρηματικής εξωστρέφειας
Για την καινοτομία και την εξωστρέφεια της ελληνικής επιχειρηματικότητας συζήτησαν με τον Οικονομικό Ταχυδρόμο, o Παύλος Ευθυμίου, πρόεδρος ΕΕΝΕ, και ο Ορέστης Ομράν, Partner DLA Piper.
Όπως είπε ο πρόεδρος της ΕΕΝΕ (Ελληνική Ένωση Επιχειρηματιών), Παύλος Ευθυμίου, η Ένωση συμμετέχει στην έκθεση με 8 επιχειρήσεις-μέλη, ενώ διατηρεί έναν αριθμό 220 μελών. Στόχος της ΕΕΝΕ παραμένει η εξωστρέφεια, «να κατακτήσουμε μεγάλες διεθνείς αγορές», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Ομράν από την πλευρά του είπε ότι σαν χώρα έχουμε μακρά εξαγωγική παράδοση ενώ αυξάνονται οι δυνατότητες εξωστρέφειας και λόγω της τεχνολογίας και της εξέλιξής της.
Συμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΕΝΕ, ορισμένοι τομείς έχουν ακόμη δρόμο μπροστά τους σε επίπεδο χρήσης των νέων τεχνολογιών ενώ όπως παρατήρησε «γενικά η επιχειρηματικότητα ακολούθησε το κράτος στην ψηφιοποίηση λόγω Covid». Επισήμανε επιπλέον ότι η διασύνδεση επιχειρήσεων με την καινοτομία και την τεχνολογία θα δώσει ώθηση στην επιχειρηματική δραστηριότητα. «Στόχος είναι η οριζόντια διασύνδεση και η εξωστρέφεια», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ο Ορέστης Ομράν επισήμανε την πολυδιάσπαση του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμους, δηλαδή την ύπαρξη πολλών μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Σημείωσε επίσης ότι συλλογικά θα πρέπει να εκφραστούν ανάγκες και απαιτήσεις ώστε να υπάρξουν κίνητρα από το κράτος.
Ο Παύλος Ευθυμίου είπε ότι η Ελλάδα προσφέρεται για να σκεφτούμε «πράσινα και βιώσιμα», ενώ σχετικά με το είπε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη συνεννόηση για να υπάρξουν οικονομίες κλίμακας ενώ έδωσε έμφαση στην προαγωγή του ESG.
Από την δική του πλευρά ο κ. Ομράν είπε ότι απαιτείται ρύθμιση και εποπτεία της ρύθμισης στο κομμάτι του ESG και της εταιρικής διακυβέρνησης. Ανέφερε χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Βρετανίας που για την ίδρυση μίας επιχείρησης θα πρέπει να υπάρχει συμμόρφωση με τους κανόνες ESG. Τέλος, σημείωσε ότι αλλάζει σταδιακά και το οικογενειακό ύφος εταιρικής διακυβέρνησης και στην Ελλάδα.