Mπιρόλ: Στρέψτε την προσοχή σας στις επενδυτικές τάσεις της καθαρής ενέργειας

Να στρέψουν την προσοχή τους στις επενδυτικές τάσεις του τομέα της καθαρής ενέργειας καλεί ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ το αγγλικό αρκτικόλεξο), Φατίχ Μπιρόλ, σύμφωνα με συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Time. Η ΙΕΑ είναι ο σημαντικότερος συλλέκτης και επεξεργαστής ενεργειακών δεδομένων στον κόσμο και το έργο της χρησιμοποιείται για την ενημέρωση των πολιτικών και των επενδυτικών αποφάσεων σε όλο τον κόσμο.

Στις 25 Μαΐου δημοσίευσε μια νέα έκθεση για τις ενεργειακές επενδύσεις, σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ότι φέτος θα επενδυθούν περισσότερα από 1,7 τρισ. δολάρια σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, δηλαδή σχεδόν 25% αύξηση σε σχέση με τα τελευταία δύο χρόνια. Και, κατά την εκτίμηση του Μπιρόλ, οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές που δεν θα το προσέξουν θα μείνουν πίσω.

IEA: Πάνω από 1 τρισ. δολάρια οι επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα το 2023 – Απειλείται ο στόχος για μηδενικές εκπομπές

Οι κακές περιβαλλοντικές επιδόσεις της ενεργειακής βιομηχανίας

Μόλις πριν από δύο χρόνια, η ΙΕΑ ζητούσε να αυξηθεί δραματικά η χρηματοδότηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και προειδοποίησε ότι ο κόσμος δεν μπορεί να αντέξει επενδύσεις σε νέες προμήθειες ορυκτών καυσίμων. Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπιρόλ ότι είναι «απογοητευμένος» από την χλιαρή αντίδραση της ενεργειακής βιομηχανίας. «Όταν μιλούν, αναγνωρίζουν τη σημασία της κλιματικής αλλαγής», είπε. «Αλλά όταν κοιτάς τους αριθμούς, υπάρχει ένα μεγάλο κενό».

Για να αντιμετωπίσει αυτό το κενό, ο Μπιρόλ χρησιμοποιεί τώρα τη θέση του για να καλέσει τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να δεσμευτούν σε στόχους βάσει δεδομένων ενόψει της επικείμενης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, γνωστής ως COP28, που θα πραγματοποιηθεί στο Ντουμπάι τον Νοέμβριο του 2023. «Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου πρέπει να αναλάβουν κάποιες δεσμεύσεις προκειμένου να τις πάρουν στα σοβαρά», εξηγεί.

Ο εκτελεστικός διευθυντής της ΙΕΑ είναι οικονομολόγος και ως εκ τούτου μελατάει τους αριθμούς και σε αυτούς βασίζει την ανάλυση του. Πέρυσι, οι εταιρείες πραγματοποίησαν έσοδα ύψους 4 τρισ. δολαρίων, μια τεράστια αύξηση σε σχέση με τα αντίστοιχα κέρδη προ πανδημίας. Αυτά τα κεφάλαια θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για να χρηματοδότήσουν την ενεργειακή μετάβαση, αλλά αντ’ αυτού οι εταιρείες τα διοχέτευσαν σε μεγάλο βαθμό σε μερίσματα, επαναγορές μετοχών και αποπληρωμή χρέους.

Πού πρέπει να στοχεύσουν

Στο αυτό το πλαίσιο προσδιόρισε δύο συγκεκριμένες στοχεύσεις  που πρέπει να έχουν οι ενεργειακές εταιρείες για να ευθυγραμμιστούν με το στόχο των μηδενικών ρύπων. Πρώτον, οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου πρέπει να δεσμευτούν να μειώσουν τις εκπομπές από τις δραστηριότητές τους και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους – τις λεγόμενες εκπομπές Scope 1 και Scope 2 – κατά 60% έως το 2030. Σύμφωνα με ανάλυση της ΙΕΑ  σχεδόν το 15% των παγκόσμιων εκπομπών προέρχεται από την επιχείρηση εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου από το έδαφος και τη μεταφορά του στους καταναλωτές.

Δεύτερον οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων πρέπει να δεσμευτούν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας. Πέρυσι, οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου διοχέτευσαν περίπου το 5% των δαπανών τους σε τομείς εκτός της παραδοσιακής τους δραστηριότητας προμήθειας ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με ανάλυση της ΙΕΑ. Αυτό το χαμηλό ποσοστό δεν σημαίνει μόνο ότι λιγότερα κεφάλαια εισρέουν σε καθαρές τεχνολογίες, αλλά και ότι οι εταιρείες δεν αξιοποιούν πλήρως την τεχνογνωσία τους με τρόπο που θα μπορούσε να ωφελήσει τη μετάβαση. «Διαθέτουν τεράστια μηχανική εμπειρία, γνωρίζουν πώς να εκτελούν μεγάλα, πολύπλοκα έργα», εξηγεί. «Αν μπορέσουμε να τους βάλουμε στο κόλπο, μπορούν πραγματικά να μας βοηθήσουν να επιτύχουμε τους στόχους μας».

Ο Μπιρόλ υποστηρίζει ότι η ΙΕΑ πιέζει επί του παρόντος «πολύ έντονα» τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να αναλάβουν αυτές τις δεσμεύσεις εγκαίρως για την COP28. «Υπάρχουν άνθρωποι που λένε ότι οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν έχουν θέση στο τραπέζι της συνάντησης COP», λέει. «Νομίζω ότι πρέπει να οικοδομήσουμε έναν μεγάλο συνασπισμό κυβερνήσεων, ενεργειακής βιομηχανίας, κοινωνίας των πολιτών και επενδυτών που πιστεύουν ειλικρινά στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής».