Ιαπωνία: Γιατί ξεφτίζει το θαύμα της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου

Η Ιαπωνία αποδεικνύεται ένα εξαιρετικά γόνιμο έδαφος για εξαγορές στο χρηματιστήριο. Σε μια περίοδο όπου το γιεν υποχωρεί, οι καταναλωτικές αγορές γνωρίζουν άνθιση, το χρηματιστήριο «πετάει» και το σούσι είναι… φθηνό, ή τέλος πάντων προσιτό, η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου φαίνεται να είναι, ίσως, το μόνο μέρος στον κόσμο αυτή τη στιγμή όπου μπορεί κάποιος να αποκτήσει εντελώς… δωρεάν έναν πακόσμιο βιομηχανικό κολοσσό αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων!

Όπως όλα τα καλά, αυτή η μέχρι τώρα υποθετική δωρεάν απόκτηση των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων απαιτεί κάποιες προϋποθέσεις. Για αρχή, για να είσαι ο τυχερός αγοραστής πρέπει να είσαι η Toyota Motor — η παγκόσμια κορυφαία αυτοκινητοβιομηχανία, η μεγαλύτερη εταιρεία της Ιαπωνίας και η ενσάρκωση της πραγματικότητας ότι, ενώ η μεταρρύθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης γίνεται ταχύτατα, σίγουρα δεν συμβαίνει παντού.

Ημιαγωγοί: Εντείνεται η κόντρα Κίνας και Ιαπωνίας για τις εξαγωγές τσιπ

Και δεύτερον, πρέπει να είσαι εισηγμένος σε μια χρηματιστηριακή αγορά που έχει, για δεκαετίες, ανεκτεί το αυτονόητο προβληματικό φαινόμενο των «διασταυρούμενων συμμετοχών- cross-holdings», δηλαδή την αλληλο-απόκτηση μετοχικών μεριδίων μεταξύ εισηγμένων εταιρειών. Ενώ παραδοσιακά θεωρούνται ως σύμβολα επιχειρηματικής φιλίας μεταξύ εταιρειών, αυτά τα μερίδια έχουν λειτουργήσει ως εμπόδια ενάντια σε πιεστικούς μετόχους και ως απρεπές «μαξιλάρι εφησυχασμού» για κακή διαχείριση.

Την προηγούμενη εβδομάδα, διαχειριστές κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν στο Τόκιο έλαβαν μέρος σε ένα πείραμα σκέψης. Ας πάρουμε την Toyota Industries — τον μεγαλύτερο κατασκευαστή περονοφόρων ανυψωτικών οχημάτων στον κόσμο και σημαντικός παγκόσμιος παίκτης σε κλωστοϋφαντικές μηχανές. Είναι επίσης, μέσω των «μαγικών» cross-holdings, ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης μετοχών της Toyota Motor στον ιδιωτικό τομέα. Το μερίδιο 7,31% της Toyota Industries στη μητρική (της οποίας η τιμή της μετοχής έχει περίπου διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία) ανέρχεται σήμερα σε 16,4 δισ. δολάρια, ή περίπου το 85 % της συνολικής αγοραίας αξίας της Toyota Industries.

Τα cross-holdings

Τι συμβαίνει ωστόσο με τα cross-holdings; Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία μια εισηγμένη εταιρεία κατέχει μετοχές σε άλλη εισηγμένη εταιρεία. Έτσι, τεχνικά, οι εισηγμένες εταιρείες κατέχουν τίτλους που εκδόθηκαν από άλλες εισηγμένες εταιρείες.

Δηλαδή, η Toyota Motor, σε συνεργασία με τις εξ ολοκλήρου θυγατρικές της, κατέχει περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των μετοχών ελεύθερης διακίνησης στην Toyota Industries.

Και εδώ είναι το κόλπο. Η Toyota Motor θα μπορούσε, θεωρητικά, να κάνει μια προσφορά εξαγοράς των δύο τρίτων των μετοχών της Toyota Industries που δεν κατέχει ήδη με γενναιόδωρη προσαύξηση (premium) 30% σε σχέση με την τρέχουσα τιμή αγοράς. Η ιαπωνική κυβέρνηση, που μέχρι τώρα δεν έχει πετύχει την ποθητή βιομηχανική ενοποίηση, προσπάθησε να ενθαρρύνει αυτού του είδους τις συμφωνίες για το σύνολο των μετοχών, προστατεύοντας τις από τον φόρο κεφαλαιουχικών κερδών.

Εάν η υποθετική προσφορά ήταν επιτυχής, η Toyota Motor όχι μόνο θα γινόταν η περήφανη ιδιοκτήτρια της Toyota Industries, αλλά και των μετοχών της Toyota αξίας 16,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων που κατείχε το νέο της απόκτημα και την οποία χρησιμοποίησε για να πληρώσει για τη συμφωνία. Η εξαγορά (πέραν κάποιων χρεώσεων συμβούλων) δεν θα κόστιζε στην Toyota Motor τίποτα απολύτως.

Η συγκυρία ήταν σημαντική καθώς οι περισσότεροι διαχειριστές κεφαλαίων βρέθηκαν για πρώτη φορά στην Ιαπωνία από το 2019. Διάφορε αφηγήματα στυλ «αγοράστε γιαπωνέζικα» έχουν αναδυθεί έκτοτε, μεταξύ των οποίων και η εμφάνιση πληθωρισμού μετά από μακρόχρονη απουσία. Με την Κίνα να φαίνεται επενδυτικά λιγότερο ελκυστική για γεωπολιτικούς λόγους, η Ιαπωνία εύκολα λανσάρεται ως ελκυστικός επενδυτικός προορισμός.

Ακόμη και με την ιαπωνική χρηματαγορά να βρίσκεται σε υψηλό 33 ετών, αλλά το αφήγημα προς τους δυτικούς επισκέπτες ήταν ότι μπορεί να πάει ακόμη ψηλότερα, καθώς πολλές εταιρείες είναι σταθερές, έχουν υψηλή κερδοφορία και είναι υποτιμημένες. Το χρηματιστήριο του Τόκιο προτρέπει τις εταιρείες να είναι πιο φιλικές προς τους μετόχους, την ίδια στιγμή που ακτιβιστές εμβαθύνουν τις δράσεις τους.

Ο πρώτος παράγοντας

Ενώ όλα αυτά μπορεί να στέκουν – και ίσως να μπορούν να διατηρήσουν ένα ράλι για τους επόμενους μήνες – δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες λείπουν. Ο πρώτος είναι ότι, ενώ η έλευση του πληθωρισμού θα έπρεπε θεωρητικά να ενθαρρύνει τα ιαπωνικά νοικοκυριά να μεταφέρουν τα περιουσιακά τους στοιχεία από μετρητά σε μετοχές, αυτό απλά δεν έγινε.

Ο δεύτερος παράγοντας

Ο δεύτερος παράγοντας που λείπει είναι η σαφής αίσθηση του γιατί η αγορά της Ιαπωνίας (όπου αφθονούν οι θεωρητικές ευκαιρίες συγχωνεύσεων και εξαγορών) δεν αποτιμάται ως αγορά όπου μια πιθανή αλλαγή του εταιρικού ελέγχου αντανακλάται στις τιμές των μετοχών. Οι μετοχές της Toyota Industries δεν διαπραγματεύονται σαν η Toyota Motor να είναι έτοιμη να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία, γιατί κανείς δεν πιστεύει ότι θα το κάνει. Οι εταιρείες δεν προβάλλουν καμία προθυμία να συμμετάσχουν στην εγχώρια εξυγίανση είτε ως αγοραστές είτε ως πωλητές, και η συνέπεια είναι απογοητευτική.

Τα χρηματιστήρια μπορούν να ανεβαίνουν χωρίς να είναι μόνιμα φρενήρεις αρένες για εξαγορές, αλλά απαιτούν τουλάχιστον μια αίσθηση ότι μπορεί να είναι όταν προκύπτουν προφανώς καλές συμφωνίες. Όμως οι επενδυτές επισκέπτες από την Δύση, μετά από μια εβδομάδα με κατά τα άλλα καλά νέα, δεν θα έχουν αποκομίσει αυτό το μήνυμα.