Ακρίβεια: «Πετάνε» οι τιμές στα τρόφιμα παρά την πτώση στον πληθωρισμό

Σε εφιάλτη δίχως τέλος εξελίσσονται οι τιμές των τροφίμων και των βασικών ειδών καθημερινής ανάγκης για τα νοικοκυριά, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός στα είδη διατροφής είναι τετραπλάσιος σε σύγκριση με την αύξηση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, ενώ ο ορίζοντας του αποπληθωρισμού στο ράφι παραμένει μακρινός.

Μόλις μέσα σε ένα μήνα – από τον Απρίλιο στον Μάιο – οι τιμές των τροφίμων, οι οποίες σε ετήσια βάση «τρέχουν» με 11,6%, αυξήθηκαν κατά 1,8%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ όλων των ομάδων αγαθών και υπηρεσιών που απαρτίζουν τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή.

Ακόμη μεγαλύτερες είναι οι ανατιμήσεις στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, με την ετήσια αύξηση των τιμών στο 13,9% τον Μάιο, ενώ την ίδια ώρα τα φαρμακευτικά είδη καταγράφουν αύξηση 18,6%, τα είδη ατομικής φροντίδας κατά 11,1% και τα είδη ένδυσης και υπόδησης κατά 11,8%.

«Καίνε» τους Ευρωπαίους οι τιμές των τροφίμων – Ποια προϊόντα πληρώνουν ακριβότερα οι Έλληνες [γράφημα]

Σημειώνεται ότι οι τιμές στην κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» ανεβαίνουν συνεχώς εδώ και 24 μήνες, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2021, ενώ τους τελευταίους 14 μήνες οι αυξήσεις κινούνται σε διψήφιο ποσοστό.

Κι όλα αυτά την ώρα που «πέφτει» και το τελευταίο «ανάχωμα» κατά της ακρίβειας, αφού σε 3 εβδομάδες το πολυσυζητημένο «καλάθι του νοικοκυριού», καθώς και το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, θα αποτελέσουν παρελθόν.

Αποκλιμάκωση μετά την τουριστική σεζόν

Η αβεβαιότητα στην προμήθεια των πρώτων και δεύτερων υλών και στα κόστη μεταφοράς, το στοκ των προϊόντων που έχουν παραχθεί με ακριβούς συντελεστές παραγωγής και δεν έχουν ακόμη διατεθεί στη λιανική, αλλά και η στρατηγική των πολυεθνικών εταιρειών, όπως και ορισμένων εγχώριων βιονηχανιών, να συνεχίζουν τις ανατιμήσεις προκειμένου να θωρακίσουν την κερδοφορία τους, απομακρύνουν για αρκετούς μήνες την όποια αποκλιμάκωση στις τιμές στο ράφι.

Επιπλέον σημαντικό παράγοντα για την πορεία των τιμών στα βασικά είδη τροφίμων και στα προϊόντα καθημερινής ανάγκης αποτελεί ο τουρισμός.

Εάν επιβεβαιωθεί το καλό σενάριο για ρεκόρ στις τουριστικές ροές, οι αυξημένες πωλήσεις στον κλάδο του HoReCa θα είναι αυτές που θα καθορίσουν γενικότερα την τιμολογιακή πολιτική της βιομηχανίας, αφού το εν λόγω κανάλι απορροφά σημαντικό μέρος της παραγωγής.

Για όλους αυτούς τους λόγους οι υψηλές τιμές στο ράφι φαίνεται ότι θα διατηρηθούν για αρκετούς μήνες ακόμη και σίγουρα μέχρι τις αρχές του Φθινοπώρου.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις

Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά είχαν τον Μάιο αύξηση 18%, ήτοι 6,5 φορές πάνω από τον μέσο πληθωρισμό. Τον Απρίλιο η αύξηση που κατέγραφε η ΕΛΣΤΑΤ για τα ίδια προϊόντα ήταν 19,1%, τον Μάρτιο 23,1%, τον Φεβρουάριο 25,2%, τον Ιανουάριο 25% και τον Δεκέμβριο 25,6%.

Το ψωμί και τα δημητριακά, οι τιμές των οποίων έχουν επίσης εκτιναχθεί, σημείωσαν αύξηση τον Μάιο 11,1%, έναντι αύξησης 13,8% τον Απρίλιο, 15,6% τον Μάρτιο, 16,8% τον Φεβρουάριο, 18,6% τον Ιανουάριο και 18,7% τον Δεκέμβριο του 2022.

Τα βρώσιμα λίπη και τα έλαια εμφάνισαν αύξηση τιμών κατά 15,8%, έναντι αύξησης 16,2% τον Απρίλιο, 17,5% τον Μάρτιο, 22,9% τον Φεβρουάριο, 23,1% τον Ιανουάριο και 21,7% τον Δεκέμβριο του 2022.

Παράλληλα, οι τιμές των κρεάτων σημείωσαν αύξηση της τάξης του 11,9% έναντι αύξησης 12% τον Απρίλιο, 19,8% τον Μάρτιο, 20% το Φεβρουάριο, 19,3% τον Ιανουάριο και 17,8% τον Δεκέμβριο.

Πόσο πλήττονται πραγματικά οι καταναλωτές

Η ανυποχώρητη ακρίβεια στα τρόφιμα δημιουργεί έναν ασφυκτικό κλοιό στα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς δαπανούν πάνω από το 20% του εισοδήματός τους για είδη διατροφής, ενώ για το φτωχότερο 20% του πληθυσμού η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη μιας και το ποσοστό του εισοδήματός τους που αντιστοιχεί στις αγορές βασικών προϊόντων πρώτης ανάγκης αγγίζει το 30%.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στους 24 μήνες που τιμές στην κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» ανεβαίνουν, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για ένα κιλό επώνυμο αλεύρι οι καταναλωτές πληρώνουν 72% παραπάνω, καθώς από 0,98 ευρώ που ήταν η μέση τιμή πριν δύο χρόνια, σήμερα έχει φτάσει στο 1,68 ευρώ. Δηλαδή οι τιμές στο αλεύρι «τρέχουν» σχεδόν με 26πλασιο ρυθμό αύξησης σε σχέση με τον γενικό πληθωρισμό του Μαΐου, ή πάνω από 6 φορές υψηλότερα συγκριτικά με τον πληθωρισμό τροφίμων τον ίδιο μήνα!

Μέσα στους 24 μήνες που η ακρίβεια στα τρόφιμα καλπάζει, κατά 49% ακριβότερα αγοράζουν τα νοικοκυριά το επώνυμο ηλιέλαιο (ένα λίτρο), με τη μέση τιμή να κινείται σήμερα στα 4,57 ευρώ από 3,07 ευρώ στα μέσα Ιουνίου του 2021.

Πολύ πικρός είναι πλέον και ο καφές. Η μέση τιμή του ελληνικού καφέ είναι πλέον στα 21,58 το κιλό όταν στις 16 Ιουνίου 2021 ήταν στα 16,71 ευρώ. Δηλαδή οι καταναλωτές τον πληρώνουν 29,2% παραπάνω.

Στα 6,48 ευρώ έχει ανέβει σήμερα η τιμή για μια συσκευασία φέτας ΠΟΠ 400 γραμμαρίων όταν ακριβώς πριν δύο χρόνια κόστιζε 4,70 ευρώ, ήτοι 38% ακριβότερα.

Στα επώνυμα μακαρόνια και παρά το μπαράζ προσφορών που έχει κατακλύσει τα ράφια των σούπερ μάρκετ τους τελευταίους μήνες, οι μέσες τιμές στη διετία είναι υψηλότερες κατά 7% (από 0,96 στο 1,04 ευρώ), ενώ στο μισό κιλό επώνυμου γιαουρτιού, ένα προϊόν που επίσης περιλαμβάνεται στις προωθητικές ενέργειες των αλυσίδων, η άνοδος είναι της τάξης του 14,2%.