Η οικονομία προβλέπεται να διατηρήσει ισχυρή μεγέθυνση παρά τις σοβαρές προκλήσεις

Ο ΟΟΣΑ στο Economic Outlook (Iούνιος 2023) αναφέρει ότι ενώ η Ελλάδα αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως ο υψηλός πληθωρισμός, οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και το αυξανόμενο κόστος δανεισμού, η οικονομία προβλέπεται να διατηρήσει ισχυρή μεγέθυνση. Η εφαρμογή κατάλληλων δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, η βελτίωση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και η προώθηση μακροπρόθεσμων επενδύσεων αποτελούν βασικούς παράγοντες για τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας και την επίτευξη υψηλότερης ανάπτυξης στο μέλλον.

Πιο συγκεκριμένα, η οικονομική μεγέθυνση στην ελληνική οικονομία αναμένεται να παραμείνει σε καλά επίπεδα, αν και υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις. Ακολουθούν ορισμένα βασικά σημεία όπως προκύπτουν από τον ΟΟΣΑ:

– Οικονομική μεγέθυνση: Το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,2% το 2023 και κατά 1,9% το 2024, υποδηλώνοντας μια θετική αναπτυξιακή τροχιά για την ελληνική οικονομία.

– Κατανάλωση: Η αύξηση της κατανάλωσης αναμένεται να επιβραδυνθεί βραχυπρόθεσμα λόγω του υψηλού πληθωρισμού, ο οποίος έχει διαβρώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και μείωση των δαπανών.

– Επενδύσεις: Η πραγματική αύξηση των επενδύσεων προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή παρά το αυξανόμενο κόστος δανεισμού. Οι αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με το Ταμεία Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να στηρίξουν την ανάπτυξη των επενδύσεων.

– Πληθωρισμός: Ο πληθωρισμός μετριάζεται από τον Σεπτέμβριο του 2022, αλλά παραμένει σε υψηλά επίπεδα λόγω πιέσεων στις τιμές, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προκύπτουν από τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού που συμβάλλουν στην αύξηση των μισθών. Η πτώση των τιμών της ενέργειας βοήθησε σε κάποιο βαθμό να αμβλυνθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.

– Τιμές ενέργειας: Οι επιδοτήσεις τιμών ενέργειας μειώνονται σταδιακά καθώς υποχωρούν οι τιμές της ενέργειας. Αυτή η μείωση των επιδοτήσεων στοχεύει στη διαχείριση των πληθωριστικών πιέσεων και στην επίτευξη αξιολόγησης του δημόσιου χρέους επενδυτικού βαθμού.

– Αγορά εργασίας: Η αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ιδίως μεταξύ των γυναικών και των νέων, θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και τη βελτίωση της συμπεριληπτικότητας. Μεγαλύτερη συμμετοχή θα βοηθούσε επίσης στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η γήρανση του πληθυσμού.

– Διαταραχές του παγκόσμιου εφοδιασμού ενέργειας: Η διακοπές στον ενεργειακό εφοδιασμό αλλά και άλλες περιπτώσεις διακοπών του παγκόσμιου εφοδιασμού (όπως προκύπτουν κυρίως λόγω της σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας), χαλαρώνουν. Η Ελλάδα έχει λάβει μέτρα για την αύξηση της ικανότητας αποθήκευσης ενέργειας και την επέκταση της ικανότητας εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου για την αντιμετώπιση πιθανών ενεργειακών διαταραχών.

– Κόστος δανεισμού: Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική στη ζώνη του ευρώ οδήγησε σε αύξηση του κόστους δανεισμού. Ωστόσο, ο νέος δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα συνέχισε να αυξάνεται καθώς οι τράπεζες επεκτείνουν τη δανειοδοτική ικανότητα εκκαθαρίζοντας μη εξυπηρετούμενα δάνεια και χρησιμοποιώντας πιστώσεις της ΕΕ από το Next Generation EU.

– Δημοσιονομικά μέτρα: Ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι η ελληνική κυβέρνηση στοχεύει να επαναφέρει το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο σε πλεόνασμα και έχει εφαρμόσει διάφορα δημοσιονομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων για τις τιμές της ενέργειας και των εφάπαξ πληρωμών στους συνταξιούχους. Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στη διαχείριση των δημοσιονομικών επιπτώσεων και στη στήριξη της οικονομικής σταθερότητας.

– Μακροπρόθεσμες Επενδύσεις και Μείωση Χρέους: Η Ελλάδα στοχεύει στη μείωση του δημόσιου χρέους και να φτάσει σε αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας. Η χρήση απρόβλεπτων δημοσιονομικών εσόδων ή η χαμηλές δαπάνες για τη μείωση του χρέους και η ενίσχυση της ικανότητας του δημόσιου τομέα για επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, θεωρούνται σημαντικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Πηγές:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, Πληθωρισμός, Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας, Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Oxford Economics – Global Economic Model.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: HIS Markit.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημειώσεις:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές.

Πληθωρισμός: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου τιμών.

Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας: Πρόκειται για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ή αλλιώς τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του επιπέδου τιμών προϊόντων ενέργειας.

Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Πρόκειται για δείκτες που παρουσιάζουν την τιμή του πετρελαίου και του αερίου με έτος βάσης το 2015, το οποίο λαμβάνει την τιμή 100.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: Πρόκειται για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στον κλάδο της μεταποίησης που καταγράφει τόσο τα επίπεδα παραγωγής, όσο και τις προσδοκίες για την εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον (περίπου 6 μήνες προβλεπτική ικανότητα). Τιμές άνω του 50 σημαίνουν ότι η τιμή είναι καλύτερη σε σχέση με του προηγούμενου μήνα και σηματοδοτεί καλές προοπτικές για τους επόμενους 6 περίπου μήνες.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) είναι ένας σύνθετος δείκτης που στόχο έχει να παρακολουθεί τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος απαντήσεων σε επιλεγμένες ερωτήσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις και σε καταναλωτές και σκοπό έχουν να προσδιορίσουν το οικονομικό κλίμα.

Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Βάση Δεδομένων για Οικονομικές Προβλέψεις

* Επιστημονικός Υπεύθυνος Π.Ε. Πετράκης (Καθηγητής), Συνεργάτες Δρ. Π.Χ. Κωστής και Δρ. Κ.Η. Καυκά με ομάδα ερευνητών