Η έκθεση Πισσαρίδη και το βέλτιστο οικονομικό συμφέρον των πολιτών

Η ανάθεση εκπόνησης Σχεδίου στέρεας ανάπτυξης σε ομάδα περί τον Δρ. Πισσαρίδη υπήρξε καινοτόμα. Oι προτεραιότητες της υλοποίηση δεν ήταν λελογισμένες, όπως καταδείχθηκε με το τραγικό συμβάν στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Η ποιότητά του ήταν στον πυθμένα του συγκριτικού πίνακα 5.15 του Σχεδίου. Κατά αναλογία στον πυθμένα ευρίσκονταν και η εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών, η γενεσιουργός αίτια κακόβουλης συμπεριφοράς έναντι πελατών και οικονομίας εν γένει.

Η Έκθεση εστιάζει στη διακυβέρνηση και εποπτεία με τη δημιουργία Ενιαίου Επόπτη Συμπεριφοράς, ενσωματωμένου κατά το παράδειγμα της Ιρλανδίας στην Κεντρική Τράπεζα υπό σινικό τείχος διαχωρισμού λειτουργιών. Επίσης καλεί για ένα πρόγραμμα χρηματοοικονομικής επιμόρφωσης των πολιτών.

Ο Επόπτης εξειδικεύει στις ιδίες συνθήκες τον όγκο της κοινοτικής νομοθεσίας, αποβλέποντας στην προάσπιση του βέλτιστου συμφέροντος των πελατών από κακοήθη προϊόντα, χειραγώγηση αγοράς ή ανακριβείς περιγραφές ρίσκων στους ισολογισμούς. Δρα προληπτικά κατά των πηγών που γενούν τα προβλήματα. Οι μέθοδοι της τεχνητής νοημοσύνης είναι ένα από τα εργαλεία του.

Η κοινοτική νομοθεσία μετά την κρίση του 2008 στράφηκε προς την αποφυγή πληγμάτων στην οικονομία προερχομένων από το τραπεζικό σύστημα μέσω της απότομης διακοπής παροχής ρευστότητας, που προκαλεί βαθιές υφέσεις διεθνώς και χρεοκοπίες σε δημοσιονομικά ετοιμόρροπες χώρες. Εδώ υπεισέρχεται και το θέμα του κ. Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ. Η χρεοκοπία και η ανάγκη δανεισμού του κράτους επέφεραν τα κεφάλαια διάσωσης της ΕΕ αλλά και την επιτήρηση.

Η οικονομική άγνοια του δικαστικού συστήματος, η μεροληπτική, ερήμην επιστημονικών τεκμηρίων ιεροεξεταστική κατάχρηση εξουσίας, δεν συνάδει με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και τη ψηφιακή διακυβέρνηση. Τουναντίον αφαιρεί σημαντικά ποσοστά από την ανάπτυξη. Επομένως, ρηξικέλευθες διώξεις πρέπει να λάβουν χώρα.

Στο θέμα της Ακεραιότητας και Διαφάνειας των χρηματοοικονομικών αγορών (πχ η άρτια θεσμικά Βρετανική έρευνα FEMR 2015), η βραδυπορία στην υλοποίηση εγείρει απορίες, δεδομένης της υπάρχουσας στα ύψιστα κλιμάκια πρωτογενούς γνώσης αλλά και σχετικής επερώτησης του ανεξάρτητου βουλευτή κ. Θεοχάρη στις 17.5.2016 για τις συνέπειες της αδύναμης εποπτείας.

Στο πλαίσιο της FEMR καταγράφτηκαν 25 απάτες, σε 7 κατηγορίες, που τελούνται διαχρονικά επί 200+ έτη σε χρηματιστηριακές συναλλαγές και αμοιβαία κεφάλαια. Εγχώρια έχουν γίνει κατά εκτιμήσεις 10 είδη απατών σε 5 κατηγορίες, με προεξέχουσα την κατηγορία Ανάρμοστης Εκτέλεσης Χρηματιστηριακών Πράξεων-είδος Επιλεκτική Κατανομή Κερδών.

Οι απώλειες σε μεριδιούχους και μετόχους είναι δυνητικά του ύψους μερικών δις ευρώ. Οι νόμοι περί έγκλησης και εκσυγχρονισμού της ΕΚ φαντάζουν αναχρονιστικοί. Η νομοθεσία (MiFID II) περιγράφει λεπτομερώς τις ικανότητες και το ήθος που απαιτείται για την κατασκευή και διάθεση προϊόντων διαχείρισης περιουσίων. Στο δε θέμα της επιμόρφωσης, όλες οι χώρες με υπερχρεωμένα νοικοκυριά έσπευσαν να δημιουργήσουν προγράμματα.

Στη χώρα, όπου η πιστωτική υπερβολή ακολουθήσε κλασικά τη χρηματιστηριακή υπερβολή, η κατάσταση βρίσκεται στο σημείο μηδέν, παρόλο που από το 2021 έχει εκπονηθεί κατεπείγον σχέδιο εφαρμογής, στα πρότυπα Πορτογαλίας και Νέας Ζηλανδίας, με αξιόλογο συντελεστή, που αναγνώριζε τη ζωτικότητα του θέματος.

*Ο Παναγιώτης Δαλιάνης είναι σύμβουλος επενδύσεων και έχει συμβάλλει στη Χρηματοπιστωτική Ενότητα της Έκθεσης Πισσαρίδη