ΕΚΤ: Η αντιπαράθεση ανάμεσα στα γεράκια και τα περιστέρια

Μετά την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το ενδιαφέρον των επενδυτών αλλά και των οικονομολόγων εστιάζει στην συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, για την οποία η προέδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λάγκαρντ κράτησε «κλειστά» τα χάρτια της.

Αν και προετοίμασε για μια ακόμα αύξηση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Ιουλίου, εκτός κι αν αλλάξει κάτι δραματικά, όπως είπε χαρακτηριστικά τόνισε ότι «Έχουμε δρόμο να διανύσουμε και δουλειά να κάνουμε. Η απόφαση ήταν ομόφωνη για τη σημερινή αύξηση». Ωστόσο, όπως φαίνεται η ομοφωνία δεν πρόκεται να κρατήσει για πολύ. Η επόμενη συνάντηση, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Βloomberg, θα γίνει σε υψηλούς τόνους και αντιπαραθέσεις ανάμεσα στα γεράκια και στα περιστέρια για το κατά πόσο είναι απαραίτητη η περαιτέρω σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής.

ΕΕ: Γαλλογερμανική μάχη για το Σύμφωνο Σταθερότητας

Γεράκια vs Περιστέρια

Ήδη το κλίμα της αντιπαράθεσης έχει μεταφερθεί στη δημόσια σφαίρα με τα γεράκια να παίρνουν την εναρκτήρια σκυτάλη. Οι κεντρικοί τραπεζίτες της Αυστρίας, της Σλοβενίας και της Λιθουανίας υποστήριξαν την άποψη ότι ίσως χρειαστεί να αυξήσουν τα επιτόκια μετά το καλοκαίρι. Και σήμερα ο πρόεδρος της Bundenbank, η οποία έχει από τα υψηλότερα μερίδια στην ΕΚΤ,  Γιοαχίμ Νάγκελ είπε  ότι η αύξηση των επιτοκίων μπορεί να χρειαστεί να συνεχιστεί μέχρι το φθινόπωρο. «Όπως το βλέπω, έχουμε ακόμη περισσότερο έδαφος να καλύψουμε», τόνισε σε ομιλία του και πρόσθεσε ότι «ίσως χρειαστεί να συνεχίσουμε να αυξάνουμε τα επιτόκια μετά τις καλοκαιρινές διακοπές.»

Η απάντηση από το στρατόπεδο των περιστεριών ήλθε δια στόματος του διοικητή της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, η οποία επίσης κατέχει από τα υψηλότερα μερίδια στην ΕΚΤ, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, ο οποίος σε ομιλία του στο Παρίσι είπε  ότι «κανείς δεν πρέπει να βιαστεί να βγάλει πρόωρα συμπεράσματα για την ατζέντα μας, ούτε για το τελικό μας επιτόκιο», προσθέτοντας ότι η αντίδραση της αγοράς στην απόφαση της ΕΚΤ ήταν «υπερβολική», αφού το ευρώ εκτινάχθηκε έναντι του δολαρίου την Πέμπτη και το κόστος δανεισμού των κυβερνήσεων της ευρωζώνης έκανε άλμα.

«Οδηγούμαστε από τα δεδομένα, δεν οδηγούμαστε από τις προβλέψεις», είπε, επισημαίνοντας ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός της ευρωζώνης μπορεί να έχει κορυφωθεί και ότι «οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές αμβλύνονται» ως απόδειξη ότι η πρόσφατη σύσφιγξη της πολιτικής της ΕΚΤ λειτουργεί. «Προφανώς καλύψαμε το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους » εξηγεί «και βρισκόμαστε σαφώς σε περιοριστικό έδαφος για όλες τις λήξεις: το βασικό ζήτημα τώρα είναι η μετάδοση των προηγούμενων νομισματικών μας αποφάσεων, η οποία προχωρά δυναμικά στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, αλλά μπορεί να χρειαστούν έως και δύο χρόνια για τις πλήρεις οικονομικές επιπτώσεις της. Η διάρκεια έχει μεγαλύτερη σημασία από το επίπεδο. Η επιμονή έχει μεγαλύτερη σημασία από την κορύφωση» είπε χαρακτηριστικά.

Τι βλέπουν οι αγορές

Η πλειονότητα των αναλυτών εξακολουθεί να αναμένει ότι η ΕΚΤ θα κάνει παύση μετά την αύξηση του επόμενου μήνα ακολουθώντας το παράδειγμας της Fed. Eξαλλου στην συνάντηση τους στην Ιαπωνία οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών μέλη της G7 συζήτησαν για τις επόμενες κινήσεις τους αλλά και για τη μεταγενέστερη επίδραση της αύξησης των επιτοκίων στην πραγματική οικονομία και στον πληθωρισμό. Αυτό είναι ένα από τα επιχειρήματα που έχουν τα περιστέρια των κεντρικών τραπεζών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, καθώς θεωρούν ότι αυτή η επίδραση δεν έχει φανεί ακόμα και η ότι η πιο επιθετική σύσφιγξη των τελευταίων δεκαετιών θα καρποφορήσει τιθασεύοντας τις πληθωριστικές πίεσεις. Από την πλευρά τους τα γεράκια θεωρούν ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων θα πρέπει να συνεχιστούν ωσότου διαφανεί πλήρως ότι φτάνουν στο στόχο του 2%.

Οι αγορές έχουν ήδη προεξοφλήσει μια ακόμα αυξηση των επιτοκίων μετά την συνεδρίαση του Ιουλίου, με την εκτίμηση τους να ενισχύεται από την ανοδική αναθεώρηση αυτή την εβδομάδα των τριμηνιαίων προβλέψεων για τον πληθωρισμό. «Οι επικαιροποιημένες προβλέψεις για τον πληθωρισμό δείχνουν υψηλότερο εμπόδιο για να ολοκληρωθεί ο κύκλος αύξησης τον Ιούλιο», εξηγεί στους Financial Times, ο Sven Jari Stehn, επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της Goldman Sachs.

Ενώ ο πληθωρισμός της ευρωζώνης έχει μειωθεί από το ανώτατο επίπεδο του 10,6% τον Οκτώβριο σε 6,1% τον Μάιο, παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας. Οι νέες τριμηνιαίες προβλέψεις της ΕΚΤ, που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη, δείχνουν ότι οι αξιωματούχοι αναμένουν ότι ο γενικός πληθωρισμός και ο στενά παρακολουθούμενος δομικός πληθωρισμός θα παραμείνουν πάνω από το 2% τουλάχιστον μέχρι το 2025. Το βασικό ποσοστό ήταν 5,3% τον Μάιο.

Οι προβλέψεις οδήγησαν τους οικονομολόγους σε πολλές μεγάλες τράπεζες -συμπεριλαμβανομένων των Goldman Sachs, JPMorgan, UniCredit και BNP Paribas- να αλλάξουν τα στοιχήματά τους για το πόσο ψηλά θα αυξηθούν τα επιτόκια της ευρωζώνης.

Ο χρησμός του ΔΝΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να διαβαθμίσει προσεκτικά τη νομισματική πολιτική για να αποφύγει μια σκληρή προσγείωση της οικονομίας της ηπείρου, αλλά θα πρέπει να συνεχίσει να εστιάζει στη μείωση του πληθωρισμού, τόνισε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε συνέντευξή της στην τηλεόραση του Bloomberg  «Είναι δυνατόν” να αποφευχθεί μια σκληρή προσγείωση, αλλά ναι, ο δρόμος είναι στενός, είπε χαρακτηριστικά. «Αυτό είναι το πρόβλημα για την Ευρώπη: η ανάπτυξη επιβραδύνεται, αλλά ο πληθωρισμός δεν ακολουθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα» επεσήμανε και συμπλήρωσε Ergo, να επικεντρωθούμε στο να μειώσουμε τον πληθωρισμό».

Ορισμένοι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι οι νέες προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάπτυξη είναι υπερβολικά αισιόδοξες, ιδίως μετά τη συρρίκνωση της οικονομίας της ευρωζώνης τα δύο τελευταία τρίμηνα. Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις της  ΕΚΤ η οικονομία της ευρωζώνης θα αναπτυχθεί με ρυθμό 0,9% το 2023.

Ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζας Berenberg, τόνισε ότι  «εάν ο δομικός πληθωρισμός συνεχίσει να υποχωρεί ελαφρώς περαιτέρω τους επόμενους μήνες, όπως αναμένουμε, και εάν τα στοιχεία για την πραγματική οικονομία πλησιάζουν στην εκτίμηση μας για ανάπτυξη μόλις 0,3% το 2023, η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια της αμετάβλητα τον Σεπτέμβριο”.

Από την πλευρά του το  ΔΝΤ εξακολουθεί να προβλέπει «θετική ανάπτυξη»  στην Ευρώπη φέτος κοντά στο 0,8%.

«Η ΕΚΤ ξεκίνησε κάπως αργότερα από τη Fed και η κατάσταση στην Ευρώπη είναι κάπως διαφορετική από την κατάσταση στις ΗΠΑ», εξηγεί η Γκεοργκίεβα , σημειώνοντας τον μεγαλύτερο αντίκτυπο που είχαν οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας στην Γηραία ήπειρο. «Οι ενέργειες της Fed δείχνουν ότι υπάρχει κάποια αποδυνάμωση της οικονομίας», είπε. Στην Ευρώπη, αντίθετα, «τα εστιατόρια είναι γεμάτα, οι άνθρωποι εργάζονται» κατέληξε.