Δευτέρα πρωί, λίγο πριν ανοίξουν οι αγορές μετά το υποχρεωτικό διάλειμμα του Σαββατοκύριακου. Στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορεί μία φωτογραφία του Πενταγώνου που …φλέγεται. Πολύ γρήγορα η φωτογραφία φτάνει και σε δημοφιλείς επενδυτικούς ιστοτόπους. Κι έτσι, ξαφνικά, οι δείκτες στις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ κάνουν βουτιά.
Έγινε πράγματι επίθεση στο Πεντάγωνο; Όχι βέβαια. Αλλά αυτό πίστεψαν προσωρινά οι επενδυτές (ή μήπως οι αλγόριθμοί τους;) Είναι κανόνας ότι οι μετοχές υποχωρούν κατά τα πρώτα στάδια των διεθνών συγκρούσεων. Ο δείκτης S&P 500 υποχώρησε κατά 0,3%, ενώ την ίδια στιγμή ο χρυσός, που θεωρείται ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές, ανέβηκε κατά 0,3%.
Ένα ποσοστό 0,3% δεν φαίνεται σημαντικό, εκ πρώτης όψεως. Αλλά αν αναλογιστούμε τον όγκο συναλλαγών στις αμερικανικές χρηματαγορές, αυτό σημαίνει ότι άλλαξαν χέρια, μέσα σε δευτερόλεπτα, 500 δισεκατομμύρια δολάρια!
Σε ελάχιστο χρόνο όλα επανήλθαν στα φυσιολογικά επίπεδα. Η φωτογραφία του Πενταγώνου στις φλόγες ήταν ψεύτικη, όπως αποδείχθηκε. Δημιουργήθηκε από μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης (AI), όπως δήλωσαν οι ειδικοί.
Σε κάθε περίπτωση, αυτός ο πανικός των επενδυτών εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πώς μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να επηρεάσει τη σταθερότητα της αγοράς, τη στιγμή που οι ψεύτικες εικόνες γίνονται όλο και πιο ρεαλιστικές, αλλά και δημιουργούνται πολύ ευκολότερα.
Η τέχνη του ηγέτη στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης
Σύγκρουση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης
Η εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης προκαλεί ολοένα και εντονότερη ανησυχία. Τον περασμένο μήνα ο επικεφαλής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, Γκάρι Γκένσλερ, δήλωσε ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να αποτελέσει «συστημικό κίνδυνο», ικανό να προκαλέσει την επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση. Τόσο αυτός, όσο και άλλοι είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για τις επιπτώσεις της λεγόμενης γενετικής τεχνητής νοημοσύνης. Τα μοντέλα αυτά, όπως το ChatGPT, μπορούν να παράγουν σύνθετα κείμενα, ήχους και εικόνες, όπως εκείνη με το Πεντάγωνο.
Οι Η.Π.Α. και η Ε.Ε. σχεδιάζουν τώρα νέα κανονιστικά πλαίσια για την τεχνητή νοημοσύνη. Όσον αφορά το θέμα των ψεύτικων εικόνων, όσο πιο ρεαλιστικές και συνηθισμένες γίνονται, τόσο μεγαλύτερη απειλή θα μπορούσαν να αποτελέσουν για τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Σύμφωνα με τον Άνταμ Κομπέισι, αρχισυντάκτη του The Kobeissi Letter, που σχολιάζει τις εξελίξεις στις αγορές, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αγορές αντιδρούν όλο και πιο σπασμωδικά σε έκτακτες ειδήσεις (breaking news). «Πολλές από αυτές τις αντιδράσεις σημειώνονται στο πλαίσιο των συναλλαγών υψηλής συχνότητας, που χρησιμοποιούν αλγόριθμο», εξηγεί ο ίδιος στο Associated Press. «Αυτές αναζητούν τίτλους ειδήσεων, τους επεξεργάζονται και με τα στοιχεία τροφοδοτούν τον μηχανισμό των συναλλαγών, ο οποίος αντιδρά μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου…».
Οι αλγοριθμικές συναλλαγές είναι ένας τύπος αυτοματοποιημένων συναλλαγών που πραγματοποιούνται από έναν υπολογιστή με τη χρήση αλγορίθμου, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί να αναγνωρίζει παρελθοντικά μοτίβα και να πραγματοποιεί συναλλαγές με βάση αυτά. «Είναι ουσιαστικά σαν να τραβάς τη σκανδάλη κάθε φορά που βγαίνει ένας τίτλος», εξηγεί ο Κομπέισι.
«Δεν είναι κάτι καινούριο…»
Όμως ο Νίρ Βουλκάν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, λέει πως αυτού του είδους η εμπορική συμπεριφορά δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι αγορές ανέκαθεν αντιδρούσαν στις φήμες και την παραπληροφόρηση, αλλά συνήθως προχωρούσαν σε διορθωτικές κινήσεις όταν μαθευόταν η αλήθεια. «Λόγω του διαδικτύου και του ότι τα πάντα είναι συνδεδεμένα, αυτό συμβαίνει ταχύτερα και ίσως εντονότερα», δήλωσε ο ίδιος στην DW, «αλλά στη συνέχεια διορθώνεται». Σε αντίθεση με τον Κομπέισι, ο ίδιος δεν είναι πεπεισμένος ότι οι αλγοριθμικές συναλλαγές αποτελούν την κύρια αιτία για την ευμετάβλητη συμπεριφορά των αγορών, όταν εμφανίζονται λανθασμένες πληροφορίες.
Πιο επικίνδυνο είναι, κατά τη γνώμη του, ένα μοτίβο χαμηλής συχνότητας των συναλλαγών με χρήση αλγορίθμου. Διότι, ενώ οι όποιες συνέπειες των συναλλαγών υψηλής συχνότητας διαρκούν μόλις λίγα δευτερόλεπτα, οι άλλες συναλλαγές διατηρούν τις θέσεις τους πολύ περισσότερο, ακόμη και για εβδομάδες. Τέτοιες συναλλαγές προτιμούν τα hedge funds. «Εκεί είναι συνήθως τα πολλά λεφτά», εξηγεί ο Βουλκάν.
Μήπως αντιδρούν καλύτερα οι αλγόριθμοι;
Οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούν τα περισσότερα hedge funds, επιμένει ο Βουλκάν, δεν θα πανικοβάλλονταν καταγράφοντας μία βραχυπρόθεσμη αντίδραση, όπως αυτή που προκάλεσε η υποτιθέμενη επίθεση στο Πεντάγωνο. «Μα είναι φανταστικό», λέει. «Αυτοί οι αλγόριθμοι αντιδρούν καλύτερα σε βραχυπρόθεσμα ψευδή γεγονότα από ό,τι οι άνθρωποι». Το να βγάλει κανείς κέρδος από τέτοιου είδους βραχυπρόθεσμες αντιδράσεις θα ήταν πολύ δύσκολο, εκτός εάν γνωρίζει τι συμβαίνει ή εάν το έχει προκαλέσει ο ίδιος. Και αυτό είναι ούτως ή άλλως παράνομο.
Σε περίπτωση όμως που οι ψεύτικες εικόνες γίνουν σύνηθες φαινόμενο, αυτό δεν θα προκαλούσε αστάθεια στην αγορά βραχυπρόθεσμα; «Δεν ξέρω εάν αυτό είναι ένα αλγοριθμικό πρόβλημα», λέει ο Βούλκαν. «Μάλλον πρόκειται για ένα ερώτημα που αφορά την ανθεκτικότητα απέναντι σε ψευδείς ειδήσεις, γενικότερα».
Επικίνδυνη η μαζική στροφή στις μετοχές τεχνολογίας
Προς το παρόν, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις αγορές μπορεί να μην είναι οι επενδυτές, ανθρώπινοι ή μη, που παραπλανώνται από ψεύτικες εικόνες, αλλά η υπερβολική πίστη στην ίδια την τεχνολογία.
Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την τεχνητή νοημοσύνη έχει στρέψει το ενδιαφέρον υπερβολικά πολλών επενδυτών σε μετοχές τεχνολογίας. Κατά τον Τζούλιαν Εμανουέλ της εταιρείας επενδυτικών συμβούλων Evercore ISI, η τεχνολογική επανάσταση είναι πραγματική, όμως εξελίσσεται σε κύματα. Και αν ο επενδυτικός ενθουσιασμός είναι υπερβολικός, οι μετοχές θα ρευστοποιηθούν.
Και οι δύο ειδικοί ανησυχούν, γιατί τα κέρδη των δεικτών βασίζονται, σε υπερβολικό βαθμό, σε μετοχές εταιρειών τεχνολογίας όπως η Microsoft, η Alphabet, η Amazon, η Apple, η Meta και η Nvidia. Επί του παρόντος, περίπου το ήμισυ της αξίας του τεχνολογικού δείκτη NASDAQ συγκεντρώνεται σε αυτές τις έξι εταιρείες. Εάν η τάση απομακρυνθεί από την τεχνητή νοημοσύνη ή από την τεχνολογία γενικότερα, όπως φαίνεται να συμβαίνει με τη σταδιακή αύξηση επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες, η ανοδική πορεία του χρηματιστηρίου θα μπορούσε να λάβει τέλος.
Πηγή: Deutsche Welle
Latest News
Ανακάμπτει η Nvidia, νευρική η… Wall Street
Τα αποτελέσματα της Nvidia στο μικροσκόπιο της Wall Street
Έξοδο στις αγορές για 11 δισ. ευρώ σχεδιάζει η Ελλάδα για το 2025
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ περίπου 8 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από τις κοινοπρακτικές εκδόσεις και δημοπρασίες ομολόγων
Συντηρεί τα κέρδη το ΧΑ - Παραμένουν οι επιλεκτικές πιέσεις
Μπορεί να δείχνει το ΧΑ ότι μπορεί να συνεχίσει την αντίδραση που άρχισε χτες, αλλά η ορμή είναι σαφώς χαμηλότερη
Ράλι χωρίς φρένα για το Bitcoin - «Βλέπει» τα 100.000 δολάρια
Το Bitcoin καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά άλλο, ενόψει της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ - Έχει εκτοξευθεί κατά 40% από τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου
Παλεύει μεταξύ πωλητών και αγοραστών το ΧΑ - Στηρίζει η ΕΛΧΑ
Με την αγορά να εξακολουθεί να βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, η εστίαση παραμένει σε συγκεκριμένους τίτλους
UBS: Πώς η εκλογή Τραμπ αλλάζει τα δεδομένα - Τι συστήνει για μετοχές, χρυσό, ακίνητα
Οι προβλέψεις της UBS για τις αγορές το 2025 - Πώς ανετράπη το σκηνικό από την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και ένα δυνητικό δασμολογικό σοκ
Ανοδικά το πετρέλαιο - Οι γεωπολιτικές εντάσεις υπερκαλύπτουν τα αποθέματα των ΗΠΑ
H προσοχή της αγοράς στο πετρέλαιο είναι τώρα στραμμένη στην Ουκρανία, που ξεκίνησε τις εκτοξεύσεις βρετανικών πυραύλων κρουζ
Νευρικότητα και σήμερα στην Ευρώπη - Καθησυχάζει ο Villeroy της ΕΚΤ
Το κλίμα βαραίνει από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ανατολική Ευρώπη, αλλά και από τα αποτελέσματα που ανακοινώνονται καθημερινά
Adani και Nvidia έριξαν τις ασιατικές αγορές
Όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στις ινδικές μετοχές που σχετίζονται με τον δισεκατομμυριούχο Gautam Adani
ΑΧΙΑ: Ισχυρά τα αποτελέσματα του ΟΠΑΠ - Στα 16,40 ευρώ η τιμή στόχος
Κατά την ΑΧΙΑ, η τριμηνιαία απόδοση οφείλεται στις συνεχιζόμενες θετικές τάσεις για τα αθλητικά στοιχήματα τόσο στα διαδικτυακά όσο και στα κανάλια λιανικής