ΙΖΟΛΑ: Το come back του ιστορικού σήματος  

Πιθανότατα η Gen Z ούτε έχει ακούσει το όνομα ΙΖΟΛΑ. Άλλωστε οι περισσότεροι οι Z-ers (οι νέοι ηλικίας 12 – 25 ετών) γεννήθηκαν τουλάχιστον μια δεκαετία μετά το λουκέτο της θρυλικής μάρκας ηλεκτρικών συσκευών, που έφερε «τον πολιτισμό στο σπίτι», όπως επιβεβαίωνε το διαφημιστικό σλόγκαν που ακολουθούσε για χρόνια.

Ηλεκτρικές – ηλεκτρονικές συσκευές: Τι σημαίνει η πώληση της Κωτσόβολος για την αγορά των 2,6 δισ. ευρώ

Κι όμως οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς θα είναι ένα μεγάλο κομμάτι του target group της Γ.Ε. Δημητρίου στην προσπάθεια να αναβιώσει το ιστορικό brand όχι μόνο στην ελληνική αγορά, αλλά και στο εξωτερικό.

Η εταιρεία, υπό την «ομπρέλα» του ομίλου Quest,  αναμένεται να λανσάρει ως το τέλος της χρονιάς ένα πλήρες κωδικολόγιο με το σήμα ΙΖΟΛΑ, το οποίο εκτός από κουζίνες, εστίες και φούρνους, θα διαθέτει πλυντήρια και ψυγεία, ενώ δεν αποκλείεται να επεκταθεί και στις μικροσυσκευές.

Το αν θα πετύχει το iconic σήμα της ΙΖΟΛΑ να συγκινήσει τη νεότερη γενιά καταναλωτών μένει να φανεί στην πράξη.

Δεδομένου ωστόσο ότι η νοσταλγία αποδεικνύει τη δύναμή της ως trend στην αγορά των καταναλωτικών προϊόντων και οι Gen Z-ers αναζητούν συναίσθημα για να ταυτιστούν και να συνδεθούν με το παρελθόν, που δεν έχουν ζήσει, ενδεχομένως να έχει ελπίδες.

Βέβαια για την εταιρεία η ευκαιρία κρύβεται στην αναδιανομή της αγοράς στις λευκές συσκευές που λαμβάνει χώρα το τελευταίο διάστημα στην ευρωπαϊκή αγορά, καθώς αρκετές παραδοσιακές ευρωπαϊκές μάρκες έχουν αποδυναμωθεί, δίνοντας την θέση τους κυρίως σε παίκτες από την Κορέα.

Υπενθυμίζεται ότι η Γ.Ε. Δημητρίου, που τρέχει το brand της Toyotomi στην Ελλάδα, στις 3 Μαρτίου του 2015 επανέφερε το brand ΙΖΟΛΑ στην ελληνική αγορά. Και προς το παρόν διαθέτει στις αλυσίδες ηλεκτρικών ορισμένα προϊόντα κουζινών εστιών και φούρνων με το θρυλικό σήμα, τα οποία παράγονται σε εργοστάσιο της Πολωνίας.

Από πού προήλθε το όνομα ΙΖΟΛΑ

Αν και η επωνυμία ΙΖΟΛΑ βγάζει μια… ιταλικότητα, στην πραγματικότητα έχει αγγλικές ρίζες.

Κι αυτό γιατί ο Παναγιώτης Δράκος, ιδιοκτήτης της πρώτης ελληνικής βιομηχανίας που έφτιαξε μεταπολεμικά κουζίνες και ψυγεία, προπολεμικά έφτιαχνε σωλήνες μόνωσης (isolation), εμαγιέ και καζανάκια τύπου Νιαγάρα (το brand name Niagara ανήκει στη ΙΖΟΛΑ) και τα πουλούσε στην Αιόλου.

Το δάνειο Μάρσαλ

Κατά την περίοδο 1932-1934, ο Παναγιώτης Δράκος έγινε από μέτοχος του 20%, ιδιοκτήτης της ΙΖΟΛΑ. Το 1937, η εταιρεία αποκτά ιδιόκτητο κτίριο στην Καλλιθέα (Τζιτζιφιές) όπου σήμερα βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα καταστήματα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης.

Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ΙΖΟΛΑ επιτάσσεται διαδοχικά από την ελληνική κυβέρνηση, τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και στη συνέχεια από τους Άγγλους το 1945, αρχικά για να καλύψει τις ανάγκες της Αεροπορίας και στη συνέχεια ως συνεργείο αυτοκινήτων.

Μετά τον πόλεμο η οικογενειακή επιχείρηση προσπαθεί να λάβει έγκριση μακροχρόνιου δανείου στο πλαίσιο του σχεδίου Μάρσαλ στον τομέα κατασκευής σωλήνων, αλλά δε θα τα καταφέρει, με αποτέλεσμα να στραφεί στον κλάδο των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, όπου και τελικά πέτυχε τη δανειοδότηση.

Πληρωμή με χρυσάφι

Ο Γεώργιος Π. Δράκος, γιος του Παναγιώτη Δράκου, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του ομίλου εταιρειών ΙΖΟΛΑ και του ΣΕΒ (1958-1968), στο βιβλίο του «Στον αστερισμό της δημιουργίας – Η ιστορία μιας προσπάθειας» γράφει: «Τον Σεπτέμβριο του 1951 αναγγείλαμε στις εφημερίδες ότι «με υπερηφάνεια παρουσιάζουμε την πρώτη ελληνική ηλεκτρική κουζίνα». Εκόψαμε το πρώτο τιμολόγιο επ’ ονόματι του πατέρα μας, που δακρυσμένος έβγαλε και επλήρωσε την αξία της πρώτης κουζίνας σε χρυσάφι «για να πάει γούρι» –κατά την έκφρασή του. Τα αμέσως επόμενα τιμολόγια εκόπηκαν στο όνομα ακριβών φίλων, όπως ο Χριστόφορος Κατσάμπας, ο Ηλίας Ηλιόπουλος κ.ά. Στο τετράμηνο του 1951 επουλήσαμε 260 συσκευές. Τον Αύγουστο του 1952 κυκλοφορεί το πρώτο ελληνικό ψυγείο, ενώ ολόκληρο το 1952 επουλήσαμε 1.514 συσκευές. Το 1953 φθάσαμε τις 4.175. Τα μεγέθη βέβαια φαίνονται σήμερα αστεία και μικρά, αλλά το ελληνικό κοινό της εποχής άρχισε αγνοώντας τις σειρήνες της ξενομανίας και δίνει σιγά-σιγά την εμπιστοσύνη του στα προϊόντα που κατασκεύαζαν ελληνικά χέρια».

Το 1974, έπειτα από 23 χρόνια από την προαναφερόμενη αναφορά, ο Δράκος τονίζει πως «οι αριθμοί ομιλούν για το έργο του ομίλου της Ιζόλα: τοποθετούμενοι στον πίνακα των 100 μεγαλυτέρων κατά το 1974 ελληνικών βιομηχανιών, δίνουν στον όμιλο την 5η θέση από πλευράς απασχολήσεως, την 7η από πλευράς ιδίων κεφαλαίων, την 9η από πλευράς συνολικών κεφαλαίων και τη 13η από πλευράς εξαγωγών!».

Νέα ήθη στις σχέσεις εργαζομένων – εργοδοσίας

Υπό τη διοίκησή του Γ. Δράκου η επιχείρηση θέσπισε πρωτοποριακές σχέσεις με το προσωπικό (συμβούλια προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της διοίκησης, συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη της εταιρείας, επιμόρφωση των εργαζομένων στο χώρο εργασίας) κ.ά.

Επιπλέον χρησιμοποίησε συστηματικά τη διαφήμιση των προϊόντων της, με κύριο σύνθημά της ότι «έφερνε τον πολιτισμό στο σπίτι» κατά τη δεκαετία του 1950-1960 και σήμα κατατεθέν της το ελεφαντάκι.

Μάλιστα ο Μ. Καραγάτσης θα γράψει μερικά από τα πιο εμπνευσμένα του κείμενα για την εταιρεία ηλεκτρικών συσκευών όσο καιρό εργάζονταν στην ΑΔΕΛ.

Η επιχείρηση διέθετε διαρκή έκθεση στην οδό Αμερικής στο κέντρο της Αθήνας, όπου παρουσιάζονταν οι ηλεκτρικές της συσκευές (δύο τύποι ψυγείων, οκτώ τύποι κουζινών, τρία μεγέθη θερμοσιφώνων, καθώς και θερμάστρες, καλοριφέρ κ.λπ.), καθιερώνοντας το σύστημα πώλησης ηλεκτρικών ειδών με μηνιαίες δόσεις.

Η Ελίντα και η κατάρρευση

Το 1974 όμως είναι και η τελευταία καλή χρονιά για τον όμιλο. Η πετρελαϊκή κρίση και ο ξένος ανταγωνισμός οδήγησαν σε χρέη και στο τέλος του 1977, η ΙΖΟΛΑ και η Βιομέταλ Εσκιμό δημιούργησαν κοινή εταιρεία, την Ελίντα (Elinda: [H]ellenic Industry of Appliances) με συμμέτοχο την Εθνική Τράπεζα.

Από το ξεκίνημά της η επιχείρηση λειτουργούσε χωρίς ίδια κεφάλαια κίνησης και χωρίς δυνατότητα να αποπληρώσει τα ανατοκιζόμενα δάνεια που έπαιρνε.

Το 1984 η εταιρεία πέρασε στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων, ενώ το 1991 έκλεισε οριστικά.