Φυσικό αέριο: Καθοριστικός ο ρόλος του στην πράσινη μετάβαση

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για το φυσικό αέριο: το «καθαρότερο» ορυκτό καύσιμο θεωρήθηκε ως μια βραχυπρόθεσμη γέφυρα για πιο πράσινες πηγές ενέργειας, ενώ περιβαλλοντολόγοι και ακτιβιστές υποστηρίζουν την κατάργησή του τονίζοντας ότι είναι πολύ πιο «βρώμικο» από ό,τι διαφημίζεται.

Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία αναλυτές εκτιμούσαν ότι η κορύφωση της ζήτησης για φυσικό αέριο σύντομα θα κορυφωνόταν, ωστόσο η συνέχεια τους διέψευσε.

Παράλληλα οι τιμές, κατέγραψαν έντονες διακυμάνσεις και σήμερα μετά από τρελό ράλι, παραμένουν περίπου 88% κάτω από το ρεκόρ που σημειώθηκε τον περασμένο Αύγουστο.

Οι παράγοντες που αναμένεται να καθορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου το προσεχές διάστημα είναι πολλοί.

Ενέργεια: Γιατί πετρέλαιο και φυσικό αέριο παραμένουν φθηνά

Και μέσα σε αυτούς είναι και η προσπάθεια για πιο «καθαρά καύσιμα». Όλη αυτή η διαδικασία συνοψίζεται στις προειδοποιήσεις που εξαπολύουν οι μεγαλύτεροι παίκτες ορυκτών καυσίμων: η μετάβαση σε ένα πράσινο μέλλον θα απαιτήσει πολύ περισσότερο φυσικό αέριο.

Από τη Shell Plc έως τη Chevron Corp., οι κορυφαίοι παραγωγοί στον κόσμο σχεδιάζουν να επιταχύνουν τις επενδύσεις προς πιο πράσινα καύσιμα.

Η Κίνα συνεχίζει να υπογράφει συμφωνίες για την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου μετά το 2050, με τους Ευρωπαίους εισαγωγείς να μην είναι πολύ πίσω. Οι ΗΠΑ προχωρούν με νέα έργα που θα τις καταστήσουν τον κορυφαίο εξαγωγέα LNG στον κόσμο για το άμεσο μέλλον.

«Οι πωλητές LNG κοιτάζουν την αγορά και νιώθουν αρκετά σίγουροι ότι η ζήτηση φυσικού αερίου θα είναι μαζί μας για τις επόμενες δεκαετίες», σχολίασε ο Μπεν Καχίλ, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, μια δεξαμενή σκέψης στην Ουάσιγκτον.

Οι μακροπρόθεσμες προοπτικές

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η επακόλουθη ενεργειακή κρίση και η άνοδος των τιμών ρεκόρ, άλλαξαν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές για το φυσικό αέριο. Η Ευρώπη βιάζεται να αντικαταστήσει τα ρωσικά καύσιμα, ενώ οι αναδυόμενες χώρες υπογράφουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες για να αποφύγουν μελλοντικές ελλείψεις.

Η Κίνα υπέγραψε μια 27ετή συμφωνία με το Κατάρ την Τρίτη για να διαφυλάξει την ενεργειακή της ασφάλεια και ένας Γερμανός εισαγωγέας υπέγραψε την Πέμπτη μια σύμβαση ορόσημο για την αγορά LNG από τις ΗΠΑ έως το 2046 – παρόλο που η Γερμανία στοχεύει να είναι ουδέτερη ως προς τον άνθρακα ένα χρόνο πριν από αυτό.

Περίπου 60 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νέας δυναμικότητας παραγωγής φυσικού αερίου έχουν εγκριθεί από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό σε σύγκριση με την περασμένη δεκαετία, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.

Σημαντικά κέρδη

Παράλληλα, το φυσικό αέριο είναι ο κύριος μοχλός κερδών για τις ενεργειακές εταιρείες, όπως η Shell και η BP Plc τα τελευταία χρόνια. Οι παραγωγοί είχαν βυθιστεί στην επιχειρηματική δραστηριότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με χαμηλότερο περιθώριο κέρδους πριν από χρόνια, αλλά τώρα επανεξετάζουν αυτές τις επενδύσεις λόγω των χαμηλών αποδόσεων.

«Το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα διαδραματίσει ακόμη μεγαλύτερο ρόλο στο ενεργειακό σύστημα του μέλλοντος από ό,τι παίζει σήμερα», είπε στους επενδυτές ο Διευθύνων Σύμβουλος της Shell Wael Sawan αυτό το μήνα, καθώς περιέγραφε μια αλλαγή στρατηγικής μετά την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο. «Το LNG μπορεί εύκολα να μεταφερθεί σε μέρη όπου χρειάζεται περισσότερο. Και επιπλέον, κατά μέσο όρο, το φυσικό αέριο εκπέμπει περίπου 50% λιγότερες εκπομπές άνθρακα από τον άνθρακα όταν χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας».

Το φυσικό αέριο είναι επίσης το κλειδί για τα σχέδια ανάπτυξης του ιταλικού ενεργειακού ομίλου Eni SpA — αυτό ήταν ένα μεγάλο κίνητρο πίσω από τη συμφωνία της Παρασκευής για την αγορά της Neptune Energy Group Ltd.

Εν τω μεταξύ, οι δύο μεγαλύτεροι παραγωγοί φυσικού αερίου της Ρουμανίας συμφώνησαν αυτή την εβδομάδα να επενδύσουν έως και 4 δισεκατομμύρια ευρώ ( 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια) σε ένα έργο φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα μετά από δεκαετίες συζητήσεων.

Η Chevron και η Exxon προχωρούν σε μαζικές προσλήψεις για να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους στο εμπόριο φυσικού αερίου στο Λονδίνο και τη Σιγκαπούρη.

Το ερώτημα

Ωστόσο, υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα αναφορικά με το πόσο αέριο και πόσες επενδύσεις θα χρειαστούν.

Ο ΔΟΕ αναφέρει ότι η ζήτηση φυσικού αερίου πρέπει να μειωθεί δραματικά μέχρι το τέλος της δεκαετίας, προκειμένου να διατηρήσει τον κόσμο σε τροχιά για το καθαρό μηδέν μέχρι το 2050. Το 2021 ο διεθνής οργανισμός υπολόγιζε ότι προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος θα πρέπει να σταματήσουν όλα τα νέα projects σε κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, μιλώντας σε δημοσιογράφους αυτόν τον μήνα στη Νέα Υόρκη, τόνισε ότι οι παραγωγοί και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να «δεσμευτούν να τερματίσουν τη χρηματοδότηση και τις επενδύσεις στην εξερεύνηση νέων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου και την επέκταση των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου». Και πρόσθεσε: «Οδεύουμε προς την καταστροφή, με μάτια ορθάνοιχτα».

Τα επιχειρήματα

Ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρήματα κατά του φυσικού αερίου είναι οι εκπομπές μεθανίου, ένα υποπροϊόν της παραγωγής αερίου που παγιδεύει πάνω από 80 φορές περισσότερη θερμότητα από το διοξείδιο του άνθρακα στις δύο πρώτες δεκαετίες του στην ατμόσφαιρα. Η διαρροή αερίου άνω του 3% κάνει το καύσιμο χειρότερο για το κλίμα από τον άνθρακα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών, υπονομεύοντας τους ισχυρισμούς της βιομηχανίας ότι είναι καθαρότερο ορυκτό καύσιμο.

Προκειμένου να διατεθεί στην αγορά το φυσικό αέριο ως καθαρή εναλλακτική λύση στον άνθρακα, οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας εργάζονται για να μειώσουν τις εκλύσεις μεθανίου. Η Shell, η Exxon Mobil και περισσότεροι από δώδεκα άλλοι παραγωγοί στοχεύουν να επιτύχουν «σχεδόν μηδενικές» εκπομπές μεθανίου έως το 2030 ως μέρος μιας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε πέρυσι.

«Λαμβάνοντας επιτέλους σοβαρά τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, οι μεγάλες εταιρείες πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν μια θετική συμβολή στην κλιματική αλλαγή και να διατηρήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία εμπορικά συναφή», δήλωσε ο Ira Joseph, παγκόσμιος συνεργάτης στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.

Έως τότε το φυσικό αέριο θα κάνει ισχυρή την παρουσία του…