Το Σύνταγμα στο άρθρο 100 προβλέπει ότι «Συνιστάται Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο στο οποίο υπάγονται: α) H εκδίκαση ενστάσεων κατά το άρθρο 58». Στο δε άρθρο 58 του Συντάγματος ορίζεται ότι ο «έλεγχος και η εκδίκαση των βουλευτικών εκλογών, κατά του κύρους των οποίων ασκούνται ενστάσεις που αναφέρονται είτε σε εκλογικές παραβάσεις σχετικές με την ενέργεια των εκλογών είτε σε έλλειψη των νόμιμων προσόντων, ανατίθεται στο Aνώτατο Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 100».

Με βάση τη γραμματική διατύπωση του Συντάγματος, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο μπορεί να ελέγξει εκ των υστέρων, κατόπιν υποβολής ένστασης, την παραβίαση του άρθρου 32 του π.δ. 26/2012 περί συμμετοχής συνδυασμού με πραγματική ηγεσία που έχει καταδικασθεί για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση.

Ας αφήσουμε το ζήτημα, εάν και πως μπορεί να θεμελιωθεί ότι οι Σπαρτιάτες υπάγονται στο κώλυμα συμμετοχής του άρθρου 32 του π.δ. 26/2012.

Όσοι υπαινίσσονται μια εκ των υστέρων απόφαση του ΑΕΔ για παράνομη συμμετοχή των Σπαρτιατών στις εκλογές του Ιουνίου 2023, έχουν σκεφτεί ποιες θα είναι οι έννομες συνέπειες μιας τέτοιας δικαστικής κρίσης; Εάν το ΑΕΔ αποφασίσει ότι παρανόμως συμμετείχε ένα κόμμα στις εκλογές, τότε κανονικά θα πρέπει να επαναληφθούν οι εκλογές χωρίς τη συμμετοχή του κόμματος αυτού. Γιατί βεβαίως δεν γνωρίζουμε ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα των εκλογών εάν δεν συμμετείχε το κόμμα αυτό.

Θέλουμε πραγματικά κάτι τέτοιο;

Και πως θα διασφαλιστεί ότι στις επόμενες εκλογές δεν θα επαναληφθεί το ίδιο με κάποιους «Αθηναίους» αντί για «Σπαρτιάτες»;

Ποιο είναι όμως το γενικότερο συμπέρασμα, που θα πρέπει να συναγάγουμε από όλη αυτήν την ιστορία; Ο Άρειος Πάγος μπορεί μεν να απαγορεύσει σε κάποιο κόμμα, ηγετικά στελέχη του οποίου καταδικάσθηκαν ως εγκληματική οργάνωση, να κατέλθει σε εκλογές, πολύ δύσκολα όμως μπορεί να απαγορεύσει την εκλογική κάθοδο σε κάποια «παραλλαγή» του με κάποια άλλη ονομασία. Αυτές τις «παραλλαγές» μια έννομη τάξη δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να τις απαγορεύσει. Ούτε θα ήταν σωστό μια δημοκρατία να διευρύνει σε τέτοιο βαθμό τις απαγορεύσεις των πολιτικών δικαιωμάτων (για να προλάβει ενδεχόμενες απόπειρες καταστρατήγησης), ώστε όχι μόνο να θέσει υπό αμφισβήτηση τον φιλελεύθερο χαρακτήρα της, αλλά και να διαμορφώσει μια πρακτική που μπορεί να εφαρμοσθεί εις βάρος άλλων πολιτικών φορέων και σε άλλες συγκυρίες.

Ενισχυτικά προς όλα τα ανωτέρω, θα πρέπει να τονισθεί ότι και εκεί όπου υιοθετήθηκε η δυνατότητα απαγόρευσης πολιτικών κομμάτων, το μοντέλο αυτό αποδείχθηκε ανεπιτυχές. Εκτός βέβαια από την Τουρκία, το παράδειγμα της Γερμανίας είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό. Εκεί, στη μακρινή δεκαετία του 1950 απαγορεύτηκαν το κομμουνιστικό και ένα εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα με απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, για να επανιδρυθούν με παραπλήσια ονομασία λίγο καιρό αργότερα. Μάλιστα, μια απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, του έτους 2017, διαπίστωσε μεν ότι ένα ακροδεξιό κόμμα έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της φιλελεύθερης Δημοκρατίας, πλην όμως δεν το απαγόρευσε, επειδή τη στιγμή εκείνη δεν αποτελούσε πραγματική απειλή για τη Δημοκρατία. Η βαθύτερη, αν και ανομολόγητη, σκέψη του Δικαστηρίου είναι ότι τους εχθρούς της Δημοκρατίας τους μάχεσαι, αλλά δεν τους αντιμετωπίζεις με αναποτελεσματικές απαγορεύσεις που λειτουργούν περισσότερο ως διαφήμιση.

Και κάτι τελευταίο: Έχει ήδη αναγγελθεί για το 2024 η έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος. Ας μην επαναληφθεί λοιπόν το λάθος της αναθεώρησης του 2019, όταν τα πολιτικά κόμματα ενώ γνώριζαν τον υπαρκτό κίνδυνο, δεν συζήτησαν καν για το θέμα απαγόρευσης πολιτικών κομμάτων ή απαγόρευσης καθόδου τους στις εκλογές.

Σπύρος Βλαχόπουλος, Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ

Ακολουθήστε τον ot.grστο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στον ot.gr
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ Πυροσβέστες καμμένης γης Εκλογές 2023: Ο κατακερματισμός της αντιπολίτευσης και η απειλή των νεο-αγανακτισμένων Χειρόγραφες δηλώσεις: Ποιοι τις καταθέτουν – Πώς κατατίθενται (Α μέρος)

Latest News

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Στον Large Cap του FTSE Russell η μετοχή της εταιρείας από τις 10 Μαρτίου Τράπεζα Πειραιώς: Ξεκινά η συγχώνευση με την Πειραιώς Financial Holdings Λιπάσματα: Το σχέδιο της Κομισιόν για να αντικαταστήσει τις ρωσικές εισαγωγές ΟΛΘ: Τι ανακοίνωσε για την ακύρωση του διαγωνισμού για το λιμάνι του Βόλου Greece’s Retail Sector Turnover Sees 2.4% Growth in 2024 Τράπεζα Πειραιώς: Εκλέχθηκε νέο μέλος στο ΔΣ
ΟΛΘ: Η LeondisPort απέκτησε μόλις το 2,58% των μετοχών της εταιρείας Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια: Μικτά πρόσημα στο τέλος της αρνητικής εβδομάδας Ουκρανία: Το μεγάλο παζάρι για τα κρίσιμα ορυκτά – Το ποντάρισμα Τραμπ Greece Reallocates Emissions Funds, Prioritizing Industry Over Consumers and Green Transition Ίλον Μασκ: Θέλει να ελέγξει τη Fed – Τι γράφει στο Χ Χαλκός: Η κινεζική Norinco καταθέτει αυξημένη προσφορά για τα ορυχεία της ΛΔ Κονγκό
Διαβάστε περισσότερα
Πρόσφατα Άρθρα Experts
Νέοι κανόνες για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων [Airbnb]
Experts |

Νέοι κανόνες για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων [Airbnb]

Στο σημερινό μας σημείωμα θα δούμε τις νέες προδιαγραφές που θεσπίστηκε με τον νόμο 5170/2025, τους περιορισμούς  που έχουν μπει αλλά και τις αλλαγές που έχουν γίνει στο Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση.

Τεχνητή νοημοσύνη για το δημόσιο συμφέρον
Experts |

Τεχνητή νοημοσύνη για το δημόσιο συμφέρον

Tο κλειδί για την εποπτεία της τεχνητής νοημοσύνης είναι να την αντιμετωπίζουμε όχι ως έναν τομέα που αξίζει περισσότερη ή λιγότερη υποστήριξη, αλλά μάλλον ως μια τεχνολογία γενικής χρήσης που μπορεί να μεταμορφώσει όλους τους τομείς

Μειώνεται ο φόρος στα κουπόνια των εταιρικών ομολόγων – Ποιοι θα ωφεληθούν
Experts |

Μειώνεται ο φόρος στα κουπόνια των εταιρικών ομολόγων – Ποιοι θα ωφεληθούν

Στο σχέδιο νόμου για την Ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο περιλαμβάνεται -πλην άλλων- και μείωση του συνετελεστή φορολογίας των κουπονιών στα εταιρικά ομόλογα από 15% σε 5%.