ΕΣΕΚ: Οι τελευταίες αλλαγές στο κείμενο για τη διείσδυση των ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας

Ένα βήμα πίσω στην ανάπτυξη φωτοβολταϊκών και θαλάσσιων αιολικών πάρκων και αύξηση του ποσοστού των χερσαίων αιολικών στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, έως το 2030, προβλέπει η επικαιροποιημένη πρόταση για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Επίσης, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), στο τροποποιημένο προσχέδιο προτείνονται πιο φιλόδοξοι στόχοι για τον περιορισμό της ενεργειακής ζήτησης στη χώρα και υψηλότερα ποσοστά πρόσμιξης υδρογόνου και ανανεώσιμων αερίων (π.χ. βιομεθανίου) στο μείγμα φυσικού αερίου.

Το draft του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ άφησε «προίκα» στον νέο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ),  Θόδωρο Σκυλακάκη ο απελθών υπηρεσιακός υπουργός κ. Παντελής Κάπρος, ο οποίος ήταν και ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που είχε συντάξει την αρχική πρόταση που είχε παρουσιαστεί από τον πρώην υπουργό κ. Κώστα Σκρέκα στα μέσα του περασμένου Ιανουαρίου. Όπως επεσήμανε χθες κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής ο κ. Κάπρος «γράφτηκε ένα πρώτο κείμενο, διότι η προθεσμία (σ.σ. παράδοσης του σχεδίου στην Κομισιόν) είναι έως τις 30 Ιουνίου. Βεβαίως το θέμα είναι ανοικτό προς νέα επεξεργασία και πολιτική απόφαση».

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, «το  πρόγραμμα της ΝΔ για το οποίο δεσμευτήκαμε στον ελληνικό λαό»,  προβλέπει όσον αφορά στην ενεργειακή μετάβαση ότι, έως το 2030 το   80% της ηλεκτροπαραγωγής θα προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).  Σε αυτό το αποτέλεσμα θα πρέπει να καταλήγει η εξίσωση για το νέο ΕΣΕΚ, όσο κι αν αλλάζουν οι παράμετροι.

Σκυλακάκης: Προτεραιότητες το «Εξοικονομώ» και η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας

44% συμμετοχή ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση

Οι νέοι στόχοι του ΕΣΕΚ που είχαν παρουσιαστεί  τον περασμένο Ιανουάριο έπρεπε να αλλάξουν καθώς έχουν αναθεωρηθεί οι  αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί στόχοι ως προς τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και ως προς την ενεργειακή εξοικονόμηση. Για παράδειγμα, αν και το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο είχε ψηφίσει υπέρ της  διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ κατά 45%, τελικά ο φιλόδοξος στόχος …προσγειώθηκε στο 42,5% (από το 32% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη για το 2030).

Έτσι, ο  στόχος που περιλαμβανόταν στο draft του ελληνικού ΕΣΕΚ, το οποίο είχε παρουσιαστεί τον Ιανουάριο για  αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ, έως το 2030, στην τελική κατανάλωση ενέργειας της Ελλάδας στο 45% (από 35% που θέτει το ισχύον ΕΣΕΚ του 2019), σύμφωνα με πληροφορίες έχει περιοριστεί στο 44%. «Το περιορισμένο μερίδιο αφορά στον τομέα της θέρμανσης, λόγω της αβεβαιότητας που υπάρχει με τις αντλίες θερμότητας. Με απλά λόγια, ο στόχος για τη διείσδυση των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας στο σχέδιο του Ιανουαρίου ενσωμάτωνε τους στόχους συμμετοχής των ΑΠΕ κατά 80% στην ηλεκτροπαραγωγή, κατά 32% στις μεταφορές και κατά 47% στα κτίρια. Ουσιαστικά προτείνεται περιορισμός στον στόχο για τα κτίρια», εξηγεί παράγοντας του ΥΠΕΝ.

Μείωση στα 2 GW η ισχύς των θαλάσσιων αιολικών

Επιπλέον, αλλαγές έχουν γίνει και στο μείγμα των ΑΠΕ. Η πρόταση που είχε παρουσιαστεί στις αρχές του έτους πρότεινε αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών στα 14,1 GW (γιγαβάτ) από 5 GW σήμερα, με προοπτική το 2050 να φτάσουν στα 34 GW. Για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα προέβλεπε ότι το 2030 θα ανέλθουν στα 2,7 GW και το 2050 στα 17 GW, ενώ για τα χερσαία αιολικά πάρκα από τα 5 GW θα αυξηθούν στα 7 GW το 2030 και το 2050 στα 10 GW.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το κείμενο που παραδόθηκε στον κ. Σκυλακάκη αυξάνει τη   συμμετοχή των αιολικών και περιορίζει εκείνη των φωτοβολταϊκών κατά 1 GW με 1,5 GW. Παράλληλα, μειώνεται και ο στόχος για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα στα 2 GW έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.

Όσο για την αποθήκευση ενέργειας, η οποία θεωρείται απαραίτητη για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος ο στόχος παραμένει ο ίδιος, δηλαδή εγκατάσταση μονάδων 8,1 GW  έως το 2030 (5,6 GW μπαταρίες και 2,5 GW με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης).

«Πρασινίζει» το μείγμα αερίου

Αναλλοίωτος, σε σύγκριση με το draft του ΕΣΕΚ του Ιανουαρίου, παραμένει ο στόχος για το φυσικό αέριο. Δηλαδή προβλέπεται περιορισμός κατά 50% έως το 2030 σε σύγκριση με το ποσοστό του αερίου στο ενεργειακό μείγμα του 2021. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι με βάση τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές του RePowerEu, ως έτος βάσης για τη σύγκριση θα πρέπει να χρησιμοποιείται το 2020.  «Εάν υπολογιστεί με βάση το 2020, η μείωση του αερίου φτάνει το 44%», τονίζει παράγοντας του ΥΠΕΝ.    Πάντως, στο μείγμα φυσικού αερίου, σύμφωνα με την ίδια πηγή,  προτείνεται αύξηση των ποσοστών πρόσμιξης υδρογόνου και ανανεώσιμων αερίων (π.χ. βιομεθανίου).

Εξοικονόμηση ενέργειας

Αλλαγές επίσης έγιναν και στους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας καθώς η Κομισιόν, παρά την αρχική φιλόδοξη πρόταση για αύξηση του στόχου από το 9% στο 14% τελικά αποφασίστηκε ποσοστό εξοικονόμησης  11,7%. Έτσι, στο κείμενο που παραδόθηκε στη νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, γίνεται αναφορά για αύξηση του ποσοστού εξοικονόμησης, με βάση τις επιταγές της ΕΕ, από το 6% που πρότεινε το προσχέδιο του Ιανουαρίου.

Η παράταση

Σε κάθε περίπτωση, απομένει στον νέο υπουργό να αποφασίσει ποιο θα είναι το draft που θα στείλει τελικά στην Κομισιόν. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά έχει ζητήσει παράταση ενός μήνα στην  προθεσμία η οποία λήγει την Παρασκευή και έχει λάβει προφορική έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αφού αποσταλεί, θα ακολουθήσουν  οι συστάσεις των  ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων και αφού γίνουν οι διορθώσεις θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Στόχος είναι η θεσμοθέτηση του νέου ΕΣΕΚ να έχει ολοκληρωθεί στις 30 Ιουνίου του 2024.

Όπως ανέφερε χθες ο κ. Σκυλακάκης, «η χώρα αντιμετωπίζει στα πεδία του περιβάλλοντος και της ενέργειας την κλιματική κρίση, που βρίσκεται στην πρώτη της φάση και στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών, θα χειροτερεύει δυστυχώς και απαιτεί εξαιρετικά φιλόδοξες και αποτελεσματικές πολιτικές προσαρμογής, τόσο σε ό,τι αφορά στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον και δυναμικές πολιτικές για τη μετάβαση προς την πράσινη οικονομία, που έχει πολλαπλές προκλήσεις, καθώς θα συντελείται σε ένα ενεργειακό περιβάλλον ασταθές και μεταβαλλόμενο».