Ιταλία: Η επιλογή της για κεντρικό τραπεζίτη θα προκαλέσει ευρωπαϊκό πονοκέφαλο

Ο διορισμός του Φάμπιο Πανέτα στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας της Ιταλίας είναι η σωστή κίνηση τη λάθος στιγμή. Ο Πανέτα, ένα αξιοσέβαστο μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μπορεί να είναι μια έγκυρη και ανεξάρτητη φωνή στην οικονομία της χώρας. Ωστόσο, η επιστροφή του στη Ρώμη θα απομακρύνει έναν ισχυρό αντίπαλο της σημερινής σκληρής γραμμής της ΕΚΤ κατά του πληθωρισμού. Δημιουργεί επίσης πονοκέφαλο στην πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, η οποία θα πρέπει να συμβιβαστεί με άλλες κυβερνήσεις για να τον αντικαταστήσει.

Η Μελόνι πήρε επιτέλους τον άνθρωπο που ήθελε. Η πρωθυπουργός προσπάθησε ανεπιτυχώς να πείσει τον Πανέτα να γίνει υπουργός Οικονομικών όταν η σκληρά δεξιά κυβέρνησή της ανέλαβε την εξουσία πέρυσι. Παρά την άρνησή του, τον επέλεξε για να αντικαταστήσει τον απερχόμενο διοικητή της Τράπεζας της Ιταλίας, Ιγνάσιο Βίσκο, ο οποίος πρόκειται να αποχωρήσει στα τέλη Οκτωβρίου.

Επιστρέφοντας στην πατρίδα, ο Πανέτα, πρώην ανώτατο στέλεχος της Τράπεζας της Ιταλίας, θα εγκαταλείψει τη θέση του στο εξαμελές εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ, όπου διαμορφώνονται πολλές βασικές πολιτικές. Από την ίδρυση της ΕΚΤ, η Ιταλία – μαζί με τη Γαλλία και τη Γερμανία – είχε πάντα παρουσία στα ανώτερα κλιμάκια της. Αλλά αυτός είναι μόνο ένας άτυπος κανόνας και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι άλλα κράτη μέλη θα τον αποδεχθούν χωρίς παραχωρήσεις από τη Μελόνι.

Η αντικατάσταση του Πανέτα με έναν άλλο Ιταλό είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή η Ρώμη επικρίνει ανοιχτά την επιθετική πολιτική της Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία αύξησε τα επιτόκια από αρνητικά στο 3,5% σε ένα χρόνο. Ο Αντόνιο Ταγιάνι και ο Ματέο Σαλβίνι, οι κορυφαίοι σύμμαχοι της Μελόνι στην κυβέρνηση συνασπισμού της, έχουν προειδοποιήσει ότι η αύξηση των επιτοκίων θα έπνιγε την ανάπτυξη. Το υψηλότερο κόστος δανεισμού μπορεί επίσης να αποτελέσει πρόβλημα για το τεράστιο χρέος της Ιταλίας, το οποίο διαμορφώθηκε στο 144,7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022.

Η επιλογή διαδόχου του Πανέτα δεν είναι εύκολη. Ο Ντανιέλε Φράνκο, πρώην υπουργός Οικονομικών και πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Ιταλίας, στενός σύμμαχος του πρώην πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, είναι ήδη 70 ετών. Ο ειδικός στα κρυπτονομίσματα Πιερό Τσιπολόνε, ένας άλλος αξιωματούχος της Τράπεζας της Ιταλίας, είναι λιγότερο γνωστός στους διεθνείς κύκλους. Και η Λαγκάρντ μπορεί να ευνοήσει μια γυναίκα.

Τα ονόματα από μόνα τους δεν είναι λύση. Σύμφωνα με τις παραδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα παζάρια, η Μελόνι μπορεί να χρειαστεί να συμβιβαστεί σε ορισμένα βασικά ζητήματα των Βρυξελλών. Ο πιο γρήγορος τρόπος θα ήταν να επικυρωθεί η μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, του ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης, το οποίο η Ρώμη μπλοκάρει. Αυτό θα έδειχνε δέσμευση στο σχέδιο του ευρώ, αλλά μπορεί να αφαιρέσει ένα χαρτί που θα μπορούσε να παίξει η Μελόνι σε άλλα αγαπητά της θέματα, όπως η καταπολέμηση της μετανάστευσης.

Για την Ιταλία, η αναμενόμενη άξια επιστοφή του Πανέτα έρχεται σε μια δύσκολη συγκυρία.