CDS: Η αγορά είναι «ρηχή και μη ρευστοποιήσιμη» λέει ο Ενρία

Στο στόχαστρο των ρυθμιστικών αρχών έχουν βρεθεί οι traders των συμβολαίων ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης -τα γνωστά CDS–  από τότε που ένα και μόνο στοίχημα CDS ενοχοποιήθηκε ότι προκάλεσε τη μονοήμερη πτώση των μετοχών της Deutsche Bank AG τον Μάρτιο.

Υπενθυμίζεται ότι η Deutsche Bank, η οποία έχει ανακάμψει τα τελευταία χρόνια μετά από μια σειρά κρίσεων, δήλωσε ότι θα εξοφλήσει πρόωρα ένα ομόλογο μειωμένης εξασφάλισης της κατηγορίας 2 (tier 2 ). Τα πενταετή CDS της γερμανικής τράπεζας  σημείωσαν άλμα 19 μονάδων βάσης (bps) στις 222 bps, σύμφωνα με τα στοιχεία της S&P Global Market Intelligence.Βρέθηκαβ στα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 2019 και  σημείωσαν τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Refinitiv. Η  μετοχή της Deutsche Bank κατέρρευσε έως και 15%, η μεγαλύτερη πτώση από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020.

ΕΚΤ: Ανήσυχος ο Ενρία για την αγορά CDS – Φόβοι για μόλυνση των τραπεζικών μετοχών και εκροή καταθέσεων

Άμεση ήταν η αντίδραση του πρόεδρου του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, ο οποίος ζήτησε επανεξέταση της αγοράς CDS υποστηρίζοντας ότι οι αδιαφανείς συναλλαγές σε συμβάσεις ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου βλάπτουν τις τιμές των μετοχών των τραπεζών και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε φυγή καταθέσεων.

Αν και έχει περάσει ένα τρίμηνο από τότε ο Ενρία επανήλθε  λέγοντας στους νομοθέτες ότι η αγορά αυτών των παραγώγων – ένα μέτρο του κόστους ασφάλισης του χρέους μιας τράπεζας – είναι «πολύ ρηχή και μη ρευστοποιήσιμη», καθιστώντας πολύ εύκολο να δημιουργηθεί ευρύτερος χρηματοπιστωτικός όλεθρος.

Οι traders, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν συμφωνούν. «Τα CDS της Deutsche Bank είναι πολύ ρευστά», λέει στο Bloomberg ο Josef Pschorn, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Xaia Investment.

Η ανησυχία των εποπτικών αρχών

Καθώς οι ρυθμιστικές αρχές προσπαθούν να θέσουν υπό έλεγχο αυτό το πολύπλοκο και συστημικά κρίσιμο τμήμα της παγκόσμιας αγοράς swaps αξίας 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η έλλειψη συναίνεσης σχετικά με το πώς πραγματικά λειτουργεί δείχνει πόσο δύσκολο θα είναι αυτό το έργο.

Η Eνρία έχει λόγους να ανησυχεί. Αμέσως μετά την πτώση της Credit Suisse Group AG στα τέλη Μαρτίου, οι έμποροι χρησιμοποίησαν τα swaps της Deutsche Bank για να κερδοσκοπήσουν με τον μεγαλύτερο δανειστή της Γερμανίας, ανεβάζοντας την τιμή της ασφάλισης χρέους της και τρομάζοντας τους επενδυτές ομολόγων και μετοχών.

Ο πανικός ήταν βραχύβιος, αλλά οι ρυθμιστικές αρχές θορυβήθηκαν δεόντως την ώρα που παρόμοιες συναλλαγές δυναμικής προκαλούσαν μαζικές αναλήψεις καταθέσεων σε περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ. Εντόπισαν μια μοναδική συναλλαγή CDS ύψους 5,4 εκατομμυρίων δολαρίων ως τον πρωταρχικό παράγοντα της πτώσης της μετοχής της Deutsche Bank.

Ωστόσο, εξειδικευμένο υψηλόβαθμο στέλεχος σε κορυφαία εταιρεία της Wall Street, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία, λέει ότι οι συναλλαγές σε swaps της Deutsche Bank αυξήθηκαν κατακόρυφα μετά την επείγουσα πώληση της Credit Suisse. Τα CDS της τράπεζας είναι από τα πιο εύκολα εμπορεύσιμα του είδους τους, λένε οι άνθρωποι που τα αγοράζουν και τα πωλούν.

Τα στοιχεία της ICE δείχνουν ότι ο όγκος των τιμών των CDS της Deutsche Bank την εβδομάδα της εκτίναξης των τιμών του Μαρτίου ήταν 30% υψηλότερος από την αρχή του μήνα.

Το μέγεθος των CDS της Deutsche Bank είναι επίσης σημαντικό. Το σύνολο των εκκρεμών συμβολαίων ανταλλαγής αθέτησης που συνδέονται με το χρέος της ανερχόταν σε 28,9 δισ. δολάρια ακαθάριστου ονομαστικού όγκου στις 26 Μαΐου, σύμφωνα με στοιχεία της Depository Trust & Clearing Corporation. Ο οργανισμός δεν παρέχει καμία κατανομή μεταξύ του όγκου που συνδέεται με το χρέος υψηλής και μειωμένης εξασφάλισης της Deutsche Bank.

Ανάγκη για διαφάνεια

Εκτός από το ζήτημα που αφορά τη ρηχή αγορά, τόσο η Ενρία όσο και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Κινητών Αξιών και Αγορών έχουν επίσης στοχεύσει στην έλλειψη διαφάνειας στις συναλλαγές σε CDS «ενός ονόματος», όπως τα swaps της Deutsche Bank, όπου η ανεπαρκής γνωστοποίηση θα μπορούσε να επιτρέψει στους μεσίτες να επωφεληθούν από στιγμές ακραίας μεταβλητότητας για να καθορίσουν υψηλότερες τιμές χωρίς κατάλληλους ελέγχους.

Ενώ πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών συναλλαγών CDS γίνονται μέσω ενός κεντρικού οίκου εκκαθάρισης – που καθιστά περισσότερες πληροφορίες διαθέσιμες για τις μεμονωμένες συναλλαγές – το υπόλοιπο της αγοράς περιλαμβάνει την «εξωχρηματιστηριακή» αγορά και πώληση CDS μεμονωμένων τραπεζών, σύμφωνα με στοιχεία της ISDA SwapsInfo.

Η Eνρία υποστηρίζει την ιδέα να αναγκαστούν οι συναλλαγές CDS ενός ονόματος να γίνονται επίσης μέσω εκκαθάρισης, αλλά η πρόεδρος της ESMA Verena Ross δεν θέλει να επιβάλει αυτόν τον περιορισμό λόγω των κινδύνων για την υποδομήτης  κεντρικής εκκαθάρισης. Αντ’ αυτού, θέλει να βελτιώσει την ταχύτητα και τη λεπτομέρεια της αναφοράς των θέσεων σε αυτό το πιο σκιώδες τμήμα της αγοράς.

«Η ύπαρξη αυτών των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο θα βοηθούσε να ηρεμήσουν λίγο τα πράγματα», λέει ο Filippo Alloatti, ανώτερος πιστωτικός αναλυτής και διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Federated Hermes. «Οριακά η μεταβλητότητα θα μπορούσε να μειωθεί με την αυξημένη διαφάνεια. Αλλά αν η αγορά θέλει να πανικοβληθεί, δεν υπάρχει τίποτα που να την εμποδίζει να πανικοβληθεί».

Υπάρχει επίσης ανησυχία μεταξύ των ειδικών στα CDS ότι οι ρυθμιστικές αρχές θα μπορούσαν να προκαλέσουν ακούσια ζημία στην αγορά swaps σε ένα συνεχιζόμενο κυνήγι για έναν αποδιοπομπαίο τράγο μετά την κατάρρευση του Μαρτίου. Η αγορά των CDS περιλαμβάνει εξελιγμένους επενδυτές και ο εξαναγκασμός των τραπεζών ή των επενδυτών να αποκαλύπτουν τις θέσεις τους θα έδινε πλεονέκτημα στους αντιπάλους, λένε ορισμένοι τραπεζίτες, και θα μπορούσε ακόμη και να σταματήσει τους ανθρώπους να κάνουν συναλλαγές – στεγνώνοντας έτσι τη ρευστότητα.

Η Κομισιόν ζητά περισσότερη διαφάνεια για οχτώ τράπεζες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει μεγαλύτερη διαφάνεια στη διαπραγμάτευση των Credit Default Swaps (CDS)  οκτώ κορυφαίων τραπεζών, προκειμένου να αντικατοπτρίζει τους κανόνες στις αγορές των ΗΠΑ, σύμφωνα με έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αποκάλυψε το Reuters, πριν από ένα μήνα.

Η Κομισιόν αναφέρει ειδικότερα, ότι προτείνει την επανεισαγωγή των CDS των Santander, BNP Paribas, Credit Agricole, Deutsche Bank, ING Bank, Intesa Sanpaolo, Societe Generale και DZ Bank στο πεδίο των συναλλαγών με παράγωγα που υπόκεινται σε διαφάνεια μετά τη συναλλαγή.

Τα κράτη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπραγματεύονται την ενημέρωση των κανόνων της χρηματοπιστωτικής αγοράς «MiFID II» του μπλοκ, στους οποίους θα εισαχθεί η αυστηρότερη απαίτηση διαφάνειας.

Ο εποπτικός φορέας κινητών αξιών της ΕΕ ESMA θα καθορίσει στη συνέχεια ένα πλαίσιο για τη δημοσίευση των τιμών CDS, στο οποίο θα πρέπει να δημοσιεύονται τα spreads των CDS για να αποφευχθεί η σύγχυση στην αγορά, αναφέρει το έγγραφο και τονίζει ότι η ελλιπής και ασύμμετρη αναφορά των συμβάσεων CDS που συνδέονται με συστημικά σημαντικές τράπεζες προκαλεί ανασφάλεια στις αγορές κατά τη διάρκεια κρίσεων.

Οι ρυθμιστικές αρχές παραγώγων των ΗΠΑ απαιτούν τη δημοσίευση μιας συναλλαγής CDS το συντομότερο δυνατό τεχνολογικά, συνήθως εντός 15 λεπτών για όγκους άνω των 5 εκατομμυρίων δολαρίων.

Αντιθέτως, στην Ευρώπη, οι συναλλαγές δημοσιεύονται τη δεύτερη εργάσιμη ημέρα μετά την ημερομηνία της συναλλαγής, με καθυστέρηση έως και τέσσερις εβδομάδες που επιτρέπεται από τις ρυθμιστικές αρχές σε ορισμένες περιπτώσεις.