Ευρωπαϊκή Ένωση: Υπέρ του φόρου στα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας οι ηγέτες της Ε.Ε.

Τη στήριξη των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν τα σχέδια για την επιβολή έκτακτου φόρου στα κέρδη που προκύπτουν από τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, ύψους άνω των 200 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από τον φόρο αυτό θα διατεθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ενώ παράλληλα οι ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν την πολιτική υποστήριξη των βασικών χωρών της G7.

ΕΚΤ προς τράπεζες: Επιταχύνετε την έξοδο από τη Ρωσία

Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες χθες Πέμπτη, οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν να διερευνηθεί προσεκτικά η επιλογή του έκτακτου φόρου, παρά το εύρος των πολύπλοκων ζητημάτων σχετικά με τον τρόπο χρήσης των περιουσιακών στοιχείων που υπόκεινται σε κυρώσεις, σύμφωνα με άτομα με γνώση των συνομιλιών τα οποία επικαλείται το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε δηλώσει ότι θα παρουσίαζε ένα σχέδιο πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές, όμως το χρονοδιάγραμμα της πρότασης είναι πλέον ασαφές, δεδομένου του αριθμού των εμποδίων που πρέπει ακόμη να αντιμετωπιστούν, όπως δήλωσαν οι πηγές, οι οποίες να μην κατονομαστούν επειδή οι συζητήσεις ήταν ιδιωτικές.

Τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας που έχουν παγώσει στην Ε.Ε. αναμένεται να αποφέρουν σχεδόν 3 δισ. ευρώ σε έκτακτα κέρδη. Πάνω από το ήμισυ των περιουσιακών στοιχείων είναι σε μετρητά και καταθέσεις, ενώ ένα «σημαντικό ποσό» από τα υπόλοιπα είναι σε τίτλους που θα μετατραπούν σε μετρητά καθώς λήγουν τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, σύμφωνα με το Bloomberg. Πολλά από τα κεφάλαια βρίσκονται στο Βέλγιο στον κολοσσό διακανονισμών Euroclear, όπου απέφεραν σχεδόν 750 εκατ. ευρώ μέχρι το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Εκπρόσωπος της Κομισιόν αρνήθηκε να σχολιάσει το σχέδιο.

FILE PHOTO: European?Union?flags fly outside the?European?Commission headquarters in Brussels, Belgium, March 1, 2023.REUTERS/Johanna Geron/File Photo

Η προοπτική φορολόγησης και κατάσχεσης των απρόσμενων κερδών εγείρει νομικά αλλά και οικονομικά ζητήματα. Αρκετοί ηγέτες στη σύνοδο κορυφής υπογράμμισαν τις ανησυχίες που έθεσε για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία προειδοποίησε ότι η χρήση των εσόδων από τα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους κατόχους επίσημων αποθεματικών να γυρίσουν την πλάτη τους στο ευρώ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Οι υποστηρικτές του σχεδίου σημείωσαν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είχε ξεπεραστεί όταν μπλοκαρίστηκαν εξαρχής τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.

Στο πλαίσιο αυτών των ίδιων προσπαθειών, η Ε.Ε. θα ζητήσει στήριξη από τις χώρες της G7, παρόλο που η συντριπτική πλειονότητα των περιουσιακών στοιχείων των κεντρικών τραπεζών στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις βρίσκεται στην Ευρώπη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αρκετές χώρες επιθυμούν την έγκριση της G-7 ως προϋπόθεση για να προχωρήσουν.

Η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ έχουν ήδη συζητήσει για τα σχέδια και η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ενημερωθεί για την πρόοδο, δήλωσε μία από τις πηγές. Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.

Από τη μεριά του, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου αρνήθηκε να σχολιάσει.

Βρετανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Βρετανία υποστηρίζει το σχέδιο της Ε.Ε. για τον έκτακτο φόρο και συζητά με τις Βρυξέλλες για αυτό.

Νομικά εμπόδια

Από πολιτικής άποψης, η Κομισιόν θα θέλει επίσης πρώτα να έχει σταθερά στο πλευρό του ορισμένα βασικά κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένου του Βελγίου και της Γαλλίας, όπου βρίσκονται τα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία, προτού υποβάλει επίσημη πρόταση.

Η Ε.Ε. είχε προηγουμένως εκτιμήσει ότι μια ξεχωριστή επιλογή που εξέταζε -η δημιουργία μιας οντότητας που θα επένδυε τα κεφάλαια και θα χρησιμοποιούσε τα έσοδα για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας- ήταν πολύ περίπλοκη και νομικά αμφίβολη. Κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η άμεση κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων δεν είναι δυνατή.

Παρόλα αυτά, αν και η επιλογή της έκτακτης ανάγκης είναι η λιγότερο προβληματική από τις ιδέες που έχουν εξεταστεί, υπάρχει κάποιος νομικός κίνδυνος να προσβληθεί τελικά στο δικαστήριο. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι τόκοι και τα κέρδη που προκύπτουν από τα κεφάλαια προέρχονται από περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε κυρώσεις και τα οποία τελικά ανήκουν στη Ρωσία.

Μια επίσημη πρόταση για την επιλογή της απροσδόκητης ενίσχυσης θα αντιμετωπιζόταν ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής -το ίδιο εργαλείο με το οποίο υιοθετούνται οι κυρώσεις- και θα απαιτούσε την υποστήριξη όλων των κρατών μελών για να υιοθετηθεί, είπαν οι άνθρωποι.