EE: Παραμένει το αδιέξοδο για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέτυχαν και πάλι να καταλήξουν σε συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας την Παρασκευή. Όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές στο Reuters, τα κράτη μέλη εξακολουθούν να διαφωνούν για πιθανή νέα κρατική βοήθεια για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.

Οι 27 χώρες της ΕΕ επιδιώκουν την υοιθέτηση μιας κοινής θέσης σχετικά με τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της, αλλά χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν σε διάφορα σημεία συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι διαπραγματεύσεις που διεξάγονται σε επίπεδο πρεσβευτών, καθώς οι υπουργοί Ενέργειας δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία την περασμένη εβδομάδα, δεν κατέληξαν σε κάποιο συμβιβαστικό αποτέλεσμα. Κάποιοι μάλιστα φέρεται ότι παραπονέθηκαν ότι δεν είχαν αρκετό χρόνο για να αναλύσουν το κείμενο, το οποίο εστάλη το απόγευμα της Πέμπτης από τη Σουηδία, η οποία ασκούσε μέχρι χθες Παρασκευή την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.

ΕΕ: Αντιπαράθεση στους κόλπους των 27 για την αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Η ευθύνη για τη σφράγιση μιας συμφωνίας περνά πλέον στην Ισπανία, η οποία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ από σήμερα 1η Ιουλίου έως το τέλος του έτους.

Η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στοχεύει να καταστήσει πιο σταθερές τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη και να αποφύγει την επανάληψη της ενεργειακής κρίσης του περασμένου έτους, όταν οι τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου άφησαν τους καταναλωτές στα ύψη.

Ωστόσο, το κυνήγι για την επίτευξη μιας συμφωνίας περαμποδίζεται από τις διαφωνίες σχετικά με το πόσο οι χώρες μπορούν να επιδοτούν τις υπάρχουσες μονάδες χρησιμοποιώντας νέες συμβάσεις ηλεκτρικής ενέργειας σταθερής τιμής με το κράτος.

Η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο έχουν προειδοποιήσει ότι αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει στρεβλώσεις την αγορά της ΕΕ δίνοντας σε ορισμένα κράτη ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η ανησυχία αυτή επικεντρώνεται στην πιθανή χρήση αυτών των επιδοτήσεων για γαλλικούς πυρηνικούς σταθμούς.

Η Γαλλία, η οποία είχε υποστηρίξει την πρόταση επιδότησης, υποστηρίζει ότι ο περιορισμός της χρήσης τέτοιων επιδοτήσεων ενέχει τον κίνδυνο να υπονομεύσει την ενεργειακή ασφάλεια και τις προσπάθειες προστασίας των καταναλωτών.

Οι Βρυξέλλες αγωνίζονται για να βρουν μια συμφωνία για τον τελικό νόμο – τον οποίο οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διαπραγματευτούν με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του επόμενου έτους.

Η σουηδική σφήνα

Σε μία συμβιβαστική πρόταση που μοιράστηκε στις κυβερνήσεις της ΕΕ την Πέμπτη, η Σουηδία -που ασκεί την προεδρία της ΕΕ- πρότεινε μια περιορισμένη δυνατότητα χρήσης εσόδων από τα λεγόμενα συμβόλαια επί της διαφοράς (Contractς for Difference, CfD) – έναν τρόπο επιδότησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – για την παράταση των υφιστάμενων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Το σχετικό έγγραφο αποκαλύπτει το Bloomberg News. Η Γαλλία επιθυμεί θέλει να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο εργαλείο για να παρατείνει τη ζωή του πυρηνικού στόλου της.

Μια άλλη αλλαγή που προτείνει η Σουηδία, είναι να δώσει στα 27 κράτη μέλη της διακριτική ευχέρεια σχετικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων ώστε να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές εθνικές καταστάσεις κατά την παρακολούθηση των επιπτώσεων στην εσωτερική αγορά. Οι διατάξεις στοχεύουν ώστε να κατευνάσουν τις ανησυχίες της Γερμανίας σχετικά με αυτό που θεωρεί «άδικες επιδοτήσεις» στον πυρηνικό τομέα της Γαλλίας.

Η πράσινη ατζέντα

Η ΕΕ επιδιώκει να αναμορφώσει την οικονομία της ως μέρος της φιλόδοξης στρατηγικής της Πράσινης Συμφωνίας για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ταυτόχρονα, το μπλοκ επιδιώκει να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια, αφού η Ρωσία, ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου, έχει περιορίσει σημαντικά τις αποστολές του καυσίμου μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Η Σουηδία επιθυμεεί να εξασφαλίσει μια συμφωνία πριν από τη λήξη της θητείας της προεδρίας την Παρασκευή. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Ιουλίου αναλαμβάνει η Ισπανία.

Ο κίνδυνος είναι ότι περαιτέρω καθυστερήσεις θα μπορούσαν τελικά να σταματήσουν τις συνομιλίες καθώς οι πολιτικές εντάσεις αυξάνονται ενόψει των ευρωεκλογών  την ερχόμενη άνοιξη.

Η συμβιβαστική πρόταση περιλαμβάνει επίσης την παράταση του έκτακτου ανώτατου ορίου κερδοφορίας έως τις 30 Ιουνίου 2024 και καθιστά όλες τις πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου, επιλέξιμες για επιδοτήσεις για την παροχή εφεδρικής χωρητικότητας, εφόσον εκπέμπουν λιγότερο από 550 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλοβατώρα.

Οι μονάδες που υπερβαίνουν το όριο, όπως οι ηλεκτροπαραγωγοί με καύση άνθρακα, θα μπορούσαν να εξαιρεθούν εάν πληρούν ένα σύνολο κριτηρίων, με την προμήθεια της παραγωγικής τους ικανότητας να περιορίζεται σε ένα έτος.