Ρωσία: Προβληματισμοί για τρίπτυχο του ESG, στο 26ο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης

Ενα μεγάλο μέρος της συζήτησης στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης περιστράφηκε γύρω από το κλίμα. Το 26ο ετήσιο φόρουμ, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τις 14 έως τις 17 Ιουνίου, αποτελεί τη σημαντικότερη οικονομική και επιχειρηματική πλατφόρμα της Ρωσίας και ένα από τα πιο πολυσυζητημένα γεγονότα παγκοσμίως. Αλλά η κάποτε ζωηρή εισροή Ευρωπαίων και Αμερικανών συμμετεχόντων με γνώμονα το τρίπτυχο του ESG (Environmental, Social, and Governance), δεν έγινε φέτος και οι δεσμοί των ρωσικών επιχειρήσεων με τους δυτικούς τους ομολόγους, έχουν κοπεί εντελώς από τις κυρώσεις και από την έξοδο περισσότερων από 1.000 εταιρειών.

Ένας υπαινιγμός ιδεολογικής αντιπαράθεσης χαρακτήρισε τη συζήτηση σε ορισμένα πάνελ για το κλίμα, όπου ορισμένοι ομιλητές υποστήριξαν ότι το ESG είναι εισαγόμενο από την Δύση, ενώ άλλοι τόνισαν, ότι η ιστορία της Ρωσίας περιλαμβάνει προσπάθειες για το κλίμα, το κίνημα ανακύκλωσης της δεκαετίας του 1970 και την υπόθεση των σοβιετικών καθηγητών για την κλιματική αλλαγή, υποτίθεται πολύ πριν η Δύση ενδιαφερθεί.

«Business as usual» – Η Ρωσία επαναπροσδιορίζεται εν μέσω κυρώσεων

Ωστόσο, παραδοσιακά, ήταν οι δυτικοί επενδυτές που ανησυχούσαν περισσότερο για τον αντίκτυπο που έχουν οι εταιρείες στο περιβάλλον. Αυτό εγείρει το ερώτημα: με την εξάλειψη των δυτικών δεσμών, γιατί οι ρωσικές εταιρείες εξακολουθούν να ασχολούνται με το ESG;

Κίνητρο

Το κίνητρο είναι σαφές: «Θέλουμε να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί και θέλουμε να κινητοποιήσουμε νέες αγορές και νέους πελάτες. Θέλουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε ο Alexander Shevelev, διευθύνων σύμβουλος της Severstal, του ρωσικού γίγαντα του χάλυβα στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις, ακόμη και αν η αναφορά του «σε παγκόσμιο επίπεδο», σημαίνει εμπόριο με όλους, εκτός από τις δυτικές χώρες. Η απαλλαγή από τον άνθρακα αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τη Severstal, και η εταιρεία έχει υιοθετήσει μια στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών κατά 10% έως το 2030 και κατά 60% έως το 2050, αλλά τώρα εργάζεται σε πιο εφικτά έργα, όπως η αφυδάτωση των βάλτων.

Οι ρωσικές φιλοδοξίες για το κλίμα αντιμετωπίζουν προκλήσεις, δεδομένου ότι η τεχνολογία είτε λείπει, είτε είναι δαπανηρή για να εφαρμοστεί. Επιπλέον, οι ρωσικές εταιρείες εξακολουθούν να εξαρτώνται από τις ευρωπαϊκές εισαγωγές, όταν πρόκειται για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οπότε αναγκάζονται να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους στο ESG ή να εγκαταλείψουν τους κλιματικούς στόχους συνολικά.

Εταιρείες όπως η SIBUR, η μεγαλύτερη πετροχημική εταιρεία της Ρωσίας, και η RUSAL, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αλουμινίου στον κόσμο, συμμετέχουν σε έργα απεξάρτησης από τον άνθρακα με στόχο την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών. Ο Aleksey Grenkov, Διευθυντής Εταιρικών Οικονομικών της RUSAL, επίσης απέδωσε τις προσπάθειες για το κλίμα στην επιθυμία να “«ιατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα», και σημείωσε ότι χωρίς ευρύτερη πρόσβαση των παγκόσμιων πελατών στα ρωσικά πιστωτικά μόρια άνθρακα, η ανάπτυξη της τοπικής αγοράς άνθρακα θα είναι μάλλον αργή.

Παρομοίως, η Yuliya Shabala, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τις Εταιρικές Υποθέσεις της Udokan Copper, δήλωσε ότι, «αν μια επιχείρηση δεν έχει ατζέντα για το κλίμα, δεν θα είναι μέρος του μέλλοντος».

Η Udokan Copper, η οποία αυτοδιαφημίζεται ως «το μεγαλύτερο κοίτασμα χαλκού της Ρωσίας και το τρίτο μεγαλύτερο ανεκμετάλλευτο στον κόσμο», έχει αγκαλιάσει την Κίνα ως την κορυφαία αγορά για τις εξαγωγές της, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν το 2023, με την ελπίδα ότι θα καλύψουν όλη τη ζήτηση χαλκού για την πράσινη μετάβαση της Κίνας.

Μια «δυτική εισαγωγή»;

Σε αντίθεση με τους εκπροσώπους της πολιτικής σφαίρας, όπως ο Oleg Khorokhordin, επικεφαλής της Δημοκρατίας Altai, ο οποίος υποστήριξε, ότι αν η Ρωσία δεν αναπτύξει τη δική της ατζέντα για το κλίμα, θα πρέπει να “παίξει με τους κανόνες των άλλων”, οι ρωσικές εταιρείες τόνισαν το όφελος της διεθνούς συνεργασίας, όσον αφορά το κλίμα. Η Phosagro, ο γεωργικός κολοσσός που εξάγει λιπάσματα σε περισσότερες από 100 χώρες, μίλησε για την πρωτοβουλία της “Carbon Polygon” (πολύγωνο του άνθρακα) που καθοδηγείται από τη διεθνή εμπειρία της εταιρείας, ενώ άλλοι αναφέρθηκαν στη σημασία της διεθνούς επαλήθευσης και της ανταλλαγής γνώσεων στην αγορά άνθρακα.

Τελικά, η συνέχιση των προσπαθειών των ρωσικών εταιρειών για το κλίμα υποδηλώνει την αλλαγή στάσης του κόσμου συνολικά. Όλο και περισσότερο, οι κορυφαίοι ρυπαντές, όπως η Κίνα και η Ινδία, αρχίζουν να λαμβάνουν υπόψη τους τις επιπτώσεις στο κλίμα. Το βασικό συμπέρασμα από το φόρουμ ήταν ότι αν η Ρωσία θέλει να κάνει επιχειρήσεις με τις χώρες αυτές, πρέπει να λάβει και αυτή σοβαρά υπόψη της το ESG.