
Ο Ιούνιος ήταν ένας εξαιρετικός μήνας για τον κόσμο των κεντρικών τραπεζών, ένας που θα μπορούσε ενδεχομένως να μείνει στη μνήμη ως μια καθοριστική στιγμή για την αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών στις προηγμένες χώρες. Αυτό γράφει σε άρθρο του στους Financial Times ο Μοχάμεντ ελ Εριάν, πρόεδρος του Queens’ College, Cambridge και σύμβουλος της Allianz και της Gramercy. Προσθέτει δε, ότι μπορεί να αποδειχθεί και καθοριστικός για την πολιτική αυτονομία των επιμέρους κεντρικών τραπεζών και τις προοπτικές πληθωρισμού, ανάπτυξης και ανισότητας.
Σπάνια γινόμαστε μάρτυρες ενός τέτοιου συνδυασμού γεγονότων μέσα σε λίγες μέρες. Η Τράπεζα της Αγγλίας, μια μεγάλη κεντρική τράπεζα, εξέπληξε τις αγορές αυξάνοντας τα επιτόκιά της για 13η συνεχή φορά κατά ένα απροσδόκητα μεγάλο 0,50 ποσοστιαίες μονάδες.
Ελ Εριάν: Οι τρεις «λάθος« επιλογές με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η Fed
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια και έδωσε το σήμα ότι θα έρθουν περισσότερες αυξήσεις παρά τη συρρίκνωση της οικονομίας της ευρωζώνης και τα προειδοποιητικά μηνύματα από κορυφαίους δείκτες. Οι κεντρικές τράπεζες της Αυστραλίας και του Καναδά, οι οποίες παρακολουθούνται στενά για τις γνώσεις τους σχετικά με τη νομισματική πολιτική, επανέλαβαν τις αυξήσεις των επιτοκίων μετά από μια παύση στους κύκλους σύσφιγξης. Οι μικρότερες κεντρικές τράπεζες στη Νορβηγία και την Ελβετία συνέχισαν την πορεία τους για αύξηση των επιτοκίων. Και ο νέος ηγέτης της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας απομακρύνθηκε με τόλμη από την αινιγματική στάση της νομισματικής πολιτικής που υποστήριζε ο πρόεδρος της χώρας, αυξάνοντας απότομα τα επιτόκια.
Αντίθετα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ επέλεξε να μην αυξήσει τα επιτόκια, παρά το γεγονός ότι οι αξιωματούχοι αναθεώρησαν ανοδικά τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό.
Ασυνήθιστες συνθήκες
Σύμφωνα με τον κορυφαίο οικονομικό αναλυτή, αυτός ο συνδυασμός γεγονότων απέχει πολύ από το συνηθισμένο. Στο πλαίσιο μιας διετούς μάχης ενάντια στον πληθωρισμό, παρουσιάζει μια συγκεχυμένη κατάσταση που ρίχνει «ένα άβολα φωτεινό φως στις κεντρικές τράπεζες, τόσο μεμονωμένα όσο και συλλογικά».
Και προκαλούν την οργή ανυπόμονων πολιτικών και απλών πολιτών που πιέζονται από τις υψηλότερες τιμές και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.
Επίμονος πληθωρισμός
Καταλύτης σε όλες αυτές τις εξελίξεις είναι ο εξαιρετικά επίμονος πληθωρισμός, που ενισχύει την πεποίθηση μεταξύ των κεντρικών τραπεζών ότι τα επιτόκια πρέπει να παραμείνουν υψηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ακόμη και η παύση της Fed θεωρείται από τους περισσότερους ως μόνο ένα προσωρινό διάλειμμα πριν από την επανέναρξη των αυξήσεων στα επιτόκια.
Αυτό που κάνει αυτή την κατάσταση ακόμα πιο ασυνήθιστη είναι ότι έρχεται μετά από έναν από τους πιο επιθετικούς κύκλους σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής εδώ και δεκαετίες: κατά συνέπεια, οι καμπύλες αποδόσεων σε αρκετές αγορές κρατικών ομολόγων δείχνουν ότι οι επενδυτές αναμένουν όλο και περισσότερο μια περίοδο στασιμοπληθωρισμού.
Ο Ελ Εριάν φέρνει ως παράδειγμα την απόδοση του 2ετούς ομολόγου των ΗΠΑ η οποία βρίσκεται μια ποσοστιαία μονάδα πάνω από το σημείο αναφοράς του 10ετούς ομολόγου, υποδηλώνοντας την προθυμία των επενδυτών να αποδεχθούν σημαντικά χαμηλότερες αποδόσεις για επιπλέον οκτώ χρόνια.
Αυτό όχι μόνο ενισχύει την εστίαση στις κεντρικές τράπεζες, αλλά τροφοδοτεί ένα παιχνίδι ευθυνών που υπονομεύει την πολιτική αυτονομία που απαιτείται απεγνωσμένα για την αποκατάσταση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής και της δημόσιας αξιοπιστίας. Επιπλέον, αποσπά την προσοχή από το γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες, ενεργώντας μόνες τους, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις προκλήσεις του τρέχοντος τριλήμματος πολιτικής: διατήρηση χαμηλού και σταθερού πληθωρισμού, ενίσχυση της ισχυρής και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και διασφάλιση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Όπως σημειώνεται στην πρόσφατη ετήσια έκθεση της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, οι χώρες μπορεί ήδη να «δοκιμάζουν τα όρια αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί περιοχή σταθερότητας».
Οι ευθύνες των κεντρικών τραπεζών
Σύμφωνα με τον ελ Εριάν οι κεντρικές τράπεζες φέρουν σημαντική ευθύνη για αυτήν την κατάσταση, υπογραμμίζοντας ότι η κατάσταση θα μπορούσε να γίνει ακόμα πιο προβληματική εάν υπάρξει αναζωπύρωση αυτού που μετριάζει σταθερά τον πληθωρισμό των αγαθών.
Απαιτούνται επειγόντως δύο πρόσθετες πρωτοβουλίες:
Πρώτον, μια άκρως συντονισμένη προσέγγιση πολιτικής, μια που διατηρεί τη δημοσιονομική σταθερότητα ενώ, ενισχύει σημαντικά την ανταπόκριση της προσφοράς, την παραγωγικότητα, τη λειτουργία της αγοράς εργασίας και τον συντονισμό περιφερειακής/παγκόσμιας πολιτικής.
Δεύτερον, θα πρέπει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη αναθεώρηση σε ανώτατο επίπεδο ορισμένων κεντρικών τραπεζών από ανεξάρτητους φορείς που διορίζονται από τις κυβερνήσεις. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει τις διαδικασίες χάραξης πολιτικής τους καθώς και να εξετάζουν, σε ορισμένες σημαντικές περιπτώσεις, όπως η Fed, τα ξεπερασμένα πλαίσια πολιτικής και τη στόχευση, την έλλειψη γνωστικής ποικιλομορφίας και την κακή λογοδοσία.


Latest News

Εκτός του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου οι λομπίστες της Huawei
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακολουθεί ένα κύμα αναζητήσεων και συλλήψεων στο πλαίσιο έρευνας για διαφθορά, απο τις βελγικές δικαστικές αρχές

Deutsche Bank: Πρώην κορυφαίο στέλεχος ζητά αποζημίωση 152 εκατ. ευρώ για την υπόθεση της Monte Paschi
Η υπόθεση αφορά την Banca Monte dei Paschi di Siena, μια από τις παλιότερες τράπεζες του κόσμου

Με νέες κυρώσεις απειλεί τη Μόσχα η G7 αν δεν συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός
Ο Ρούμπιο ενώνει τη φωνή του με άλλους υπουργούς Εξωτερικών στην προσπάθειά τους να αυξήσουν την πίεση στον Πούτιν

Η ιταλική Terna θα επενδύσει 23 δισ. ευρώ για τη αναβάθμιση δικτύων
Η Terna ανέφερε ότι η δυναμικότητα ανταλλαγής ενέργειας μεταξύ των αγορών θα φτάσει τα 39 GW από τα σημερινά 16 GW

Εξαίρεση του καφέ απο τους δασμούς ζητά η βιομηχανία απο τον Τραμπ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας και καταναλωτής καφέ στον κόσμο

Χάνουν την πρόσβαση στην κινεζική αγορά εκατοντάδες εργοστάσια κρέατος των ΗΠΑ
Η απώλεια της πρόσβασης στην κινεζική αγορά θα προκαλούσε νέο πλήγμα 5 δισ. δολ. στους αγρότες των ΗΠΑ

«Η Γερμανία επέστρεψε»: O Μερτς εξασφαλίζει υποστήριξη για χρέος και δαπάνες
Η είδηση της συμφωνίας αύξησε τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης, τις μετοχές και το ευρώ

Foxconn: Μείωση κερδών για το δ’ τρίμηνο 2024 αλλά πρόβλεψη για αύξηση εσόδων το 2025
Η Foxconn υποστηρίζει ότι πλέον διαθέτει πιο ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού για να αντιμετωπίσει τον εμπορικό πόλεμο

Οι δασμοί Τραμπ απειλούν και τις εξαγωγές γαλλικών τυριών
Το 2024, η Γαλλία εξήγαγε γαλακτοκομικά προϊόντα αξίας 342 εκατ. ευρώ στις ΗΠΑ - Ο κλάδος φοβάται ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος

Επιδείνωση των προβλέψεων για το ρυθμό ανάπτυξης της γαλλικής οικονομίας
Η Τράπεζα της Γαλλίας αναμένει αύξηση του ΑΕΠ 0,7% εφέτος