Τεxνητή νοημοσύνη: Σε μια πενταετία η ΕΕ θα παράγει τη δική της

Το δικό της πρωτογενές σύστημα τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) μπορεί να κατασκευάσει μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα σύστημα το οποίο, έπειτα από πολλές γενιές, θα συμβάλει στη βελτίωση της παραγωγικότητας μιας «άνευρης» οικονομίας. Την ευχή-πρόβλεψη έκανε το Σάββατο ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ μιλώντας σε οικονομική εκδήλωση στο Αιξ-αν-Προβάνς, στη νότια Γαλλία.

«Η πρωτογενής τεχνητή νοημοσύνη θα μας επιτρέψει, για πρώτη φορά μετά από πολλές γενιές, να ανακτήσουμε την παραγωγικότητα, να είμαστε πιο αποτελεσματικοί», είπε χαρακτηριστικά ο Μπρουνό Λεμέρ, απευθύνοντας παράλληλα έκκληση «προτού θέσει η ΕΕ τα θεμέλια για τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης που έρχεται από τις ΗΠΑ, να καινοτομήσει, να επενδύσει και να θέσει ως στόχο την απόκτηση μέσα στην επόμενη πενταετία μιας ‘ευρωπαϊκής OpenAI’ με τους κατάλληλους υπολογιστές, τους εξειδικευμένους επιστήμονες και τους απαραίτητους αλγόριθμους».

Τεχνητή νοημοσύνη: Τι λένε τα ρομπότ για τις θέσεις εργασίας και τις σχέσεις με τον άνθρωπο

Το αμφιλεγόμενο ChatGPT

Στην τοποθέτησή του ο γάλλος υπουργός αναφέρθηκε στην κυκλοφορία του προγράμματος δημιουργίας εκδοτικού περιεχομένου ChatGPT από την καλιφορνέζικη εταιρεία υψηλής τεχνολογίας OpenAI, μέσω του οποίου «μόλις στα τέλη της περασμένης χρονιάς το ευρύ κοινό ανακάλυψε τις τεράστιες δυνατότητες των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης», μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).

Μιλάμε για την πρωτοποριακή αυτή εφαρμογή η οποία μπορεί να γράφει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα  πρωτότυπα ποιήματα ή επιστημονικά δοκίμια για συγκεκριμένα θέματα (όχι όμως επικαιροποιημένα με ό,τι σχετικό έχει δημοσιευθεί μετά το 2021). Όπως οι περισσότερες οι θαυμαστές τεχνολογικές ανακαλύψεις, ωστόσο, έχει και η τεχνητή νοημοσύνη «διαστροφικές», κακόβουλες εφαρμογές.

«Η διάδοση στα κοινωνικά δίκτυα ψευδών εικόνων, πιο πραγματικών από την ίδια τη ζωή, που δημιουργήθηκαν από εφαρμογές όπως το Midjourney, δείχνει πόσο εύκολα με μοχλό την ΑΙ να χειραγωγηθεί η κοινή γνώμη, κάτι που συνιστά κίνδυνο ακόμα και για τη Δημοκρατία», μεταδίδει χαρακτηριστικά το AFP.

Ζήτημα ανεξαρτησίας

Στα μέσα του περασμένου μήνα ο Μπρουνό Λεμέρ είχε επιμείνει στην ανάγκη να επενδύσει η ΕΕ και να καινοτομήσει για την ανάπτυξη συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης προτού προχωρήσει στη ρύθμιση των αμερικανικών τεχνολογιών, διότι «έτσι δεν θα διακυβεύσει την ανεξαρτησία» της.

French Minister for Economy, Finance, Industry and Digital Security Bruno Le Maire attends a news conference to present French government 2023 budget bill at the Bercy Finance Ministry in Paris, France, September 26, 2022. REUTERS/Benoit Tessier

Η παρέμβαση του γάλλου υπουργού έγινε με αφορμή την έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενός σχεδίου κανονισμού για τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης – η ΕΕ ελπίζει να ολοκληρώσει πριν από την εκπνοή του τρέχοντος έτους τον πρώτο κανονισμό στον κόσμο για τη ρύθμιση και την προστασία της καινοτομίας στον στρατηγικό αυτό επιχειρηματικό τομέα.

Στις 13 Ιουνίου το Ευρωκοινοβούλιο – πρώτο από όλα τα Κοινοβούλια στον κόσμο – ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία 499 ψήφων υπέρ, 28 κατά και 93 αποχών μια συνολική ρύθμιση για την τεχνητή νοημοσύνη. Πρόκειται για μια από τις προτεραιότητες που είχε θέσει η κυβέρνηση της Μαδρίτης – η Ισπανία ανέλαβε και ασκεί την προεδρία της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2023.

Ευρωπαϊκές δικλίδες ασφαλείας

Η Ευρώπη το αργότερο έως το 2026 αναμένεται έτσι να γίνει η πρώτη ευρύτερη περιοχή στον πλανήτη που θα θέσει σε ισχύ ρυθμιστικά πρότυπα για την τεχνητή νοημοσύνη και τις εφαρμογές της. Στόχος του Ευρωκοινοβουλίου είναι να αποτραπούν «παρεμβατικές και μεροληπτικές εφαρμογές χρήσεις της ΑΙ», όπως είναι τα βιομετρικά συστήματα ταυτοποίησης, η κατηγοριοποίηση των πολιτών με βάση χαρακτηριστικά όπως το φύλο, τη φυλή, την εθνικότητα, τις θρησκευτικές ή πολιτικές πεποιθήσεις και προσανατολισμούς.

Στην απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου προβλέπεται επίσης η άσκηση βέτο στην προληπτική αστυνομική επιτήρηση ενός ατόμου ή ομάδας ατόμων που με διάφορα κριτήρια αξιολογούνται ως επιρρεπή για τη διάπραξη αδικημάτων ή εγκλημάτων. Απαγορεύθηκε επίσης ρητώς η χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για την αναγνώριση συναισθημάτων.

Είναι προφανές ότι πρόκειται για μια ρύθμιση λεπτών και περίπλοκων ζητημάτων. Ευρωβουλευτές, πολιτικοί των κρατών-μελών και αξιωματούχοι της ΕΕ αναγνώρισαν εξάλλου ότι είναι δεν είναι εύκολη υπόθεση ο συμβιβασμός για παράδειγμα των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης σε θέματα εθνικής ασφάλειας με την ταυτόχρονη προστασία των συνταγματικά κατοχυρωμένων θεμελιωδών δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών.