Το σκοτεινό μέλλον της εξόρυξης του βυθού

Τα βαθιά ύδατα των ωκεανών κινδυνεύουν να μετατραπούν σε μια αόρατη άγρια δύση. Την Κυριακή, η προθεσμία του ΟΗΕ για την οριστικοποίηση των κανονισμών σχετικά με την εξόρυξη βαθέων υδάτων σε διεθνή ύδατα έληξε χωρίς συμφωνία.

Το κενό που προκύπτει δίνει τώρα σε χώρες το πράσινο φως να υποβάλουν αίτηση για άδειες εξόρυξης πράγμα που θα μπορούσε να προκαλέσει μια κούρσα για εξορύξεις  στον πυθμένα του ωκεανού σε αναζήτηση ορυκτών που συνδέονται με τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Η προσπάθεια λεηλασίας μιας από τις λιγότερο εξερευνημένες περιοχές του πλανήτη θα πρέπει να επανεξεταστεί, καθώς μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμα αποτελέσματα στους θαλάσσιους βιοτόπους. Η απογύμνωση του βυθού της θάλασσας κινδυνεύει επίσης να ενοχλήσει τα αποθέματα άνθρακα που είναι κλειδωμένα εδώ και χιλιετίες, με άγνωστες συνέπειες για την κλιματική κρίση.

Από τη δεκαετία του 1960, ο απέραντος, κρύος, ανήλιαγος βυθός του ωκεανού αποτελεί αντικείμενο σιωπηρής μελέτης για εξορυκτικές δραστηριότητες. Ένα υποσχόμενο πεδίο είναι η Ζώνη Clarion-Clipperton, μια περιοχή που εκτείνεται τουλάχιστον 4,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα στον Ειρηνικό.

Ζώνη Clarion-Clipperton

Η αβυσσαλέα πεδιάδα, πάνω από 4 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια, είναι γεμάτη με τρισεκατομμύρια «πολυμεταλλικούς όζους» μεγέθους πατάτας που περιέχουν μαγγάνιο, νικέλιο, χαλκό και κοβάλτιο, μέταλλα τα οποία χρησιμοποιούνται σε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για ηλεκτρικά οχήματα. Τα μέταλλα συσσωρεύονται σε οζίδια γύρω από μικρά αντικείμενα όπως όστρακα επί εκατομμύρια χρόνια.

Η περιοχή διαθέτει επίσης υποβρύχια βουνά, επενδυμένα με κρούστα-επικάλυψη αποτελούμενη από μέταλλα και θειούχα μεταλλεύματα που βρίσκονται γύρω από υδροθερμικούς αγωγούς βαθέων υδάτων πολύ υψηλών θερμοκρασιών. Οι κρούστες είναι πλούσιες σε πολύτιμα μέταλλα όπως η πλατίνα και το μολυβδαίνιο. Τα μεταλλεύματα περιέχουν χαλκό, χρυσό και ασήμι. Όλα είναι περιζήτητα προϊόντα στα ηλεκτρονικά είδη, τις κατασκευές και τις μεταφορές.

Αλλά αυτά τα ορυκτά είναι ενσωματωμένα σε μια θαλάσσια υποδομή, που δημιουργήθηκε επί χιλιετίες και περισσότερο, η οποία υποστηρίζει έναν ως επί το πλείστον άγνωστο κατάλογο ζωής στα βαθιά. Γνωστοί κάτοικοι περιλαμβάνουν σφουγγάρια, αγγούρια της θάλασσας, χταπόδια και ξενοφυφόρα, περίεργα μονοκύτταρα πλάσματα στο μέγεθος μπάλας του τένις. Τα νηματώδη σκουλήκια και τα καρκινοειδή φωλιάζουν στη μαλακή θαλάσσια ιλύ.

Ξενοφυφόρο βαθέων υδάτων

Η εξόρυξη βαθέων υδάτων θα κατέστρεφε αυτά τα πλάσματα και τους βιότοπούς τους. Η ανάκτηση των οζιδίων συνεπάγεται την αφαίρεση του ανώτερου στρώματος του πυθμένα της θάλασσας, διαχωρισμό των οζιδίων από τη λάσπη. άντληση των οζιδίων μέσω ενός εύκαμπτου σωλήνα σε ένα σκάφος ανοικτής θαλάσσης, και μετά, διοχέτευση των υπολειμμάτων στη θάλασσα.

Κάποιοι επιστήμονες αμφισβητούν εάν τα ορυκτά είναι πραγματικά τόσο κρίσιμα για την πράσινη επανάσταση όσο διαφημίζεται και τάσσονται κατά της εκμετάλλευσης περιβάλλοντος που δεν καταλαβαίνουμε. Αυτό μπορεί να καταλήξει σε μια μη αναστρέψιμη καταστροφή.

Η οικολόγος Κίρστεν Τόμσον του πανεπιστημίου Exeter μιλώντας στους Financial Times ανέφερε ένα ακόμη κίνδυνο: την η απώλεια μικροβίων με ιατρικές δυνατότητες, όπως το μόριο σαλινοσποραμίδη, που παράγεται από τα θαλάσσια βακτήρια Salinispora tropica και Salinispora arenicola, τα οποία βρίσκονται στα ιζήματα των ωκεανών, και δοκιμάζεται ως θεραπεία για τον καρκίνο του εγκεφάλου.

Αλλά οι κυνηγοί οζιδίων είναι απτόητοι. Τον Ιούνιο του 2021, το μικροσκοπικό Ναούρου ενημέρωσε τη Διεθνή Αρχή για τον Βυθό (ISA) ότι ήθελε να ξεκινήσει εξορύξεις, πράγμα που προκάλεσε την προθεσμία που έληξε πριν μερικές μέρες.. Η ISA θα συνεδριάσει αυτόν τον μήνα για να συζητήσει τα επόμενα βήματα.

Η Νορβηγία, η Κίνα και η Ινδία ευνοούν την εξόρυξη βαθέων υδάτων. Η Ινδία ήδη διερευνά επιλογές στον πλούσιο σε οζίδια Ινδικό Ωκεανό που υπόσχονται αυτάρκεια σε νικέλιο και κοβάλτιο. Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτουν άδειες εξερεύνησης, όπως επιτρέπεται από τον ISA, αλλά δεν υποστηρίζουν επί του παρόντος την εμπορική εξόρυξη, μια στάση που συμμερίζονται πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Οζίδια νικελίου στον βυθό

Οι υποστηρικτές θεωρούν ότι η απόξεση ορυκτών από τον πυθμένα θα μπορούσε να σπάσει τον έλεγχο της Κίνας και της Ρωσίας σε κρίσιμες πρώτες ύλες και ότι μπορεί να αντικαταστήσει την χερσαία εξόρυξη, η οποία στοιχειώνεται από ζητήματα όπως η αποψίλωση των δασών, η παιδική εργασία και ο εκτοπισμός κοινοτήτων. Αλλά φαίνεται υπερβολικά αισιόδοξο η χερσαία εξόρυξη να πάψει εάν ξεκινήσει η ακριβότερη εξόρυξη βαθέων υδάτων.

Αλλά και νέα θέματα αναδύονται, όπως η ασάφεια του πως θα μοιραστούν τα λάφυρα, δεδομένου ότι ο διεθνής βυθός είναι κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας. Ταυτόχρονα εταιρείες όπως η BMW, η Volvo και η Samsung έχουν δεσμευτεί να κρατήσουν τα ορυκτά που προέρχονται από αυτή τη μέθοδο μακριά από τις αλυσίδες εφοδιασμού τους.

Μακροπρόθεσμα, φαίνεται σοφότερο να προσπαθήσουμε να σπάσουμε την παγκόσμια εξάρτηση από σπάνια αγαθά παρά να τη διαιωνίσουμε. Η έρευνα σε νέες τεχνολογίες μπαταριών αποδίδει καρπούς. Η Tesla χρησιμοποιεί ήδη μπαταρίες χωρίς κοβάλτιο. Υπάρχει μια αυξανόμενη έκκληση για βελτιωμένη ανακύκλωση. Δεδομένων των άγνωστων κινδύνων και των αβέβαιων πλεονεκτημάτων, η εξόρυξη βαθέων υδάτων μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη ιδέα για να «περπατήσει».