Μπούσουλας

Η πάλη με τη λήψη σωστών αποφάσεων, αποτελεί την καθημερινή πραγματικότητα της επιχειρηματικής ζωής. Και όχι μόνο. Όλοι οι άνθρωποι, ορισμένοι συχνότερα από άλλους, χρειάζεται να αποφασίζουν για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν όταν υπάρχουν περισσότερες της μιας εναλλακτικές. Το ερώτημα είναι πώς γίνονται οι επιλογές.

Για τη λήψη ορθών αποφάσεων χρειάζεται μια πυξίδα. Ένας «μπούσουλας» που οδηγεί στο βέλτιστο αποτέλεσμα, αποτελεσματικά. Τρία είναι τα στάδια αυτής της διαδικασίας, που αναλύονται παρακάτω.

Ουσιαστικά, θα πρέπει να απαντηθούν διαδοχικά τρία ερωτήματα:

Χρησιμότητα

Είναι αυτό το οποίο προτιθέμεθα να πράξουμε χρήσιμο; Χρήσιμο για εμάς, την ομάδα μας, την επιχείρηση, το κοινωνικό σύνολο. «Χρήσιμο» εν προκειμένω σημαίνει να παράγει αξία. Αξία μεγαλύτερη από το κόστος που θα επέλθει, όπως και αν αυτό μετράται. Όσο ευρύτερη είναι η χρησιμότητά του, τόσο πιο επιθυμητή είναι η ενέργεια, και άρα επιτρεπτή ή και επιβεβλημένη να γίνει. Αν δεν υπάρχει χρησιμότητα, δε χρειάζεται να προχωρήσει κάποιος στα επόμενα βήματα, και η ενέργεια δεν ολοκληρώνεται. Αν από την άλλη μεριά είναι ξεκάθαρο ότι η εν λόγω κίνηση είναι χρήσιμη, εφαρμόζεται το δεύτερο κριτήριο.

Ηθικότητα

Είναι δυνατόν η ενέργεια να είναι χρήσιμη για εμάς ή την επιχείρησή μας, αλλά να μην είναι ηθική, ή έστω να μην είναι απολύτως ηθική. Σε αυτή την περίπτωση είναι απορριπτέα. Τα οφέλη της χρησιμότητας, αργά ή γρήγορα θα εξανεμισθούν από το κόστος της έλλειψης ηθικής. Και η μετέπειτα πορεία σε αυτή την περίπτωση, να αποβεί άσχημη, ή και καταστροφική. Εφ’ όσον τα δύο αυτά κριτήρια συντρέχουν αθροιστικά, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα.

Επείγον

Οι αποφάσεις και ενέργειες που εκκρεμούν σε καθημερινή βάση είναι πολλαπλές. Άρα, έστω και αν κάποια ενέργεια είναι τόσο χρήσιμη όσο και ηθική, θα πρέπει ταυτόχρονα να φέρνει άμεσα αποτελέσματα, ή να απαιτεί λήψη δράσης «εδώ και τώρα». Επομένως, ο βαθμός του επείγοντος, είναι καθοριστικός για να αποφασιστεί με το ποια από τις χρήσιμες και ηθικές περιπτώσεις θα ασχοληθεί το στέλεχος κατά προτεραιότητα.

Εκείνο που χρειάζεται να έχουμε κατά νου, είναι ότι τα τρία κριτήρια αυτού του μοντέλου αποφάσεων εφαρμόζονται διαδοχικά, εξετάζουμε το επόμενο μόνο αν ικανοποιούνται οι συνθήκες για το προηγούμενο, και είναι απαραίτητο να ισχύουν αθροιστικά.

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων