Κίνα: Έχει πιθανότητες να γίνει πλούσια με τα νέα δεδομένα; – Τι λένε οι οικονομολόγοι

Όλες οι ενδείξεις σε σχέση με την οικονομία της Κίνας μετά την έξοδο από το μακροχρόνιο lockdown οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα: Η Κίνα εισέρχεται σε μια εποχή πολύ πιο αργής οικονομικής ανάπτυξης, κάνοντας τους οικονομολόγους να  βλέπουν πλέον ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο μπορεί να μη γίνει ποτέ πλούσια.

Τζάνετ Γέλεν: Οι ΗΠΑ δεν θα εισέλθουν σε ύφεση – Τι λέει για την Κίνα

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήλπιζαν να μειώσουν το αναπτυξιακό χάσμα της Κίνας με τις ΗΠΑ. Νέοι Κινέζοι πήγαν σε πανεπιστήμια για να σπουδάσουν για θέσεις εργασίας προηγμένης οικονομίας. Η Αφρική και η Λατινική Αμερική υπολογίζουν στην Κίνα για να απορροφήσει μεγάλο μέρος των εξαγωγών τους.

Ωστόσο, ο ένας μετά τον άλλον διεθνούς κύρους οικονομολόγοι διακρίνουν ότι είναι απίθανο η κινεζική οικονομία να ξεπεράσει αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών μέσα στα επόμενα 10-20 χρόνια, όπως στην περίπτωση του Desmond Lachman, ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute, ο οποίος, όπως δήλωσε στο Reuters, αναμένει ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 3% και «θα μοιάζει με οικονομική ύφεση» με την ανεργία των νέων ήδη πάνω από 20%. Δίνοντας τη διεθνή διάσταση, εκφράζει ανησυχία ότι «αυτό δεν είναι καλό ούτε για την υπόλοιπη παγκόσμια οικονομία», πρόσθεσε.

Διαρθρωτικά προβλήματα

Η ανάπτυξη 6,3% το δεύτερο τρίμηνο απογοήτευσε, λαμβανομένων υπόψη των χαμηλών δεδομένων που προκλήθηκαν από τα lockdown του περασμένου έτους, αυξάνοντας την πίεση στους κινέζους ηγέτες που αναμένεται να συναντηθούν αυτόν τον μήνα για να συζητήσουν μια βραχυπρόθεσμη ώθηση και πιο μακροπρόθεσμες διορθώσεις.

Τα στοιχεία Απριλίου-Ιουνίου τοποθετούν την εκτίμηση για την ανάπτυξη του 2023 σε τροχιά περίπου 5%, με βραδύτερους ρυθμούς στην πορεία.

Όμως, η ετήσια ανάπτυξη της Κίνας ήταν κατά μέσο όρο περίπου 7% την περασμένη δεκαετία και περισσότερο από 10% τη δεκαετία του 2000.

Βλέποντας μια τέτοια απώλεια δυναμικής, οι οικονομολόγοι δεν αποδίδουν πλέον την αδύναμη κατανάλωση των νοικοκυριών και τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα στις επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά σε διαρθρωτικά προβλήματα.

Ως τέτοια θεωρούνται η φούσκα –όπως φάνηκε- στον τομέα των ακινήτων, που αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο της παραγωγής, η βαθιά ανισορροπία μεταξύ επενδύσεων και κατανάλωσης, το βουνό του χρέους της τοπικής αυτοδιοίκησης και ο ασφυκτικός έλεγχος της πολιτικής ηγεσίας στην κοινωνία, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα.

Και το εργατικό δυναμικό και η βάση καταναλωτών της Κίνας συρρικνώνονται ενώ η ομάδα των συνταξιούχων διευρύνεται.

Την ίδια στιγμή, οι δαπάνες των νοικοκυριών της Κίνας ως ποσοστό του ΑΕΠ υστερούν σε σχέση με τις περισσότερες άλλες χώρες.

Διέξοδος (;)

Σε πρόσφατο άρθρο του στο περιοδικό «Qiushi», ο επικεφαλής της NDRC, Zheng Shanjie,  έκανε αναφορά στην παγίδα του μεσαίου εισοδήματος, λέγοντας ότι η Κίνα έπρεπε να «επιταχύνει την κατασκευή ενός σύγχρονου βιομηχανικού συστήματος» για να την αποφύγει.

Οι οικονομολόγοι αναφέρουν την έκρηξη των ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας ως απόδειξη προόδου, ωστόσο, οι πωλήσεις αυτοκινήτων στο εξωτερικό αντιπροσωπεύουν μόνο το 1,7% των εξαγωγών.

Και ενώ, όπως λέει ο Richard Koo, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Ερευνών Nomura, αρκετοί παρατηρητές λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα κάποιων από τις βιομηχανίες της ηλεκτροκίνησης θα θεωρήσουν ότι το μέλλον της Κίνας διαγράφεται λαμπρό, ο ίδιος αναρωτιέται εάν υπάρχουν αρκετές τέτοιες επιχειρήσεις.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν δηλώσει ότι θέλουν η κατανάλωση των νοικοκυριών να οδηγήσει την ανάπτυξη, χωρίς να δίνουν δείγματα για κάποια συγκεκριμένα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Ο Χουάν Ορτς, κινέζος οικονομολόγος στη Fathom Consulting, είπε ότι η ενίσχυση της καταναλωτικής ζήτησης μπορεί να ανακατευθύνει τους πόρους μακριά από την υποστήριξη των εξαγωγέων μεταποίησης, γεγονός που εξηγεί εν μέρει τον δισταγμό για τέτοιες μεταρρυθμίσεις.

«Δεν πιστεύουμε ότι οι αρχές θα δεσμευτούν προς αυτή την κατεύθυνση», είπε ο Ορτς.

Αντιθέτως. Η προσπάθεια «κοινής ευημερίας» του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ κατά της ανισότητας έχει ενθαρρύνει τις μειώσεις μισθών σε διάφορους τομείς. Η επιδείνωση των οικονομικών της πρωτεύουσας προκάλεσε περικοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, τροφοδοτώντας μια σπείρα αποπληθωρισμού.

Πολλοί οικονομολόγοι έχουν ζητήσει καλύτερη δημόσια υγειονομική περίθαλψη, υψηλότερες συντάξεις και επιδόματα ανεργίας και άλλα δομικά στοιχεία για ένα δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας που θα μειώσει για τους καταναλωτές το αίσθημα αναγκαιότητας να αποταμιεύσουν για ώρα ανάγκης.

Ο σύμβουλος της κεντρικής τράπεζας Cai Fang απύηθυνε έκκληση πρόσφατα για τόνωση της κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στις άδειες παραμονής στη χώρα που αρνούνται τις δημόσιες υπηρεσίες σε εκατομμύρια μετανάστες της υπαίθρου στις πόλεις στις οποίες εργάζονται.

Ο Zhu Ning, αναπληρωτής κοσμήτορας στο Shanghai Advanced Institute of Finance, είπε ότι η βελτίωση της κοινωνικής ευημερίας θα μπορούσε να καταστήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης 3%-4% πιο βιώσιμους.

«Τελευταία ευκαιρία»

Ο Koo της Nomura αναφέρει ότι εάν οι αξιωματούχοι της Κίνας πρέπει να αδράξουν την “τελευταία ευκαιρία” για να φτάσουν τα πρότυπα ζωής στον ανεπτυγμένο κόσμο.

Η Κίνα, κατά την εκτίμησή του, έχει μια «ύφεση του ισολογισμού», με τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να αποπληρώνουν χρέη αντί να δανείζονται και να επενδύουν.

Έτσι, είπε, ξεκινά η ύφεση και η μόνη αντιμετώπιση είναι η «ταχεία, ουσιαστική και διαρκής» δημοσιονομική τόνωση, την οποία δεν είδε ως πιθανή δεδομένων των ανησυχιών της Κίνας για το χρέος.

Πέρα από αυτό, είπε ότι η τόνωση πρέπει να είναι παραγωγική και να συμπληρώνεται από αλλαγές που επιτρέπουν στον ιδιωτικό τομέα να βγει από τη σκιά του κράτους, μεταξύ άλλων μέσω καλύτερων σχέσεων με τις χώρες προέλευσης ξένων επενδύσεων.

Αυτό σημαίνει ότι η Κίνα θα πρέπει να αλλάξει πορεία.

Οι επενδύσεις σε υποδομές τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει περισσότερο χρέος παρά ανάπτυξη.

Το χρέος της Κίνας ήταν 3 φορές το ΑΕΠ το 2022.

Καθώς οι μεγάλες οικονομίες προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, το Πεκίνο παραμένει εγκλωβισμένο σε εμπορικές διαμάχες.

«Κάθε φορά που οι ΗΠΑ ανακοινώνουν κάποια αντι-κινεζική πολιτική, η κινεζική κυβέρνηση έρχεται με μια αντίστοιχη. Αλλά οι Αμερικανοί δεν βρίσκονται στην παγίδα του μεσαίου εισοδήματος, όπως η Κίνα είναι», είπε ο Koo.