Δασικοί Χάρτες: Διπλή παρέμβαση για το ιδιοκτησιακό ζήτημα και την εξέταση αντιρρήσεων

Αυστηρές εντολές προς τις όλες τις δασικές υπηρεσίες της χώρας απέστειλε προ ημερών ο Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης προκειμένου οι δασικοί υπάλληλοι να μην ερμηνεύουν τη νομοθεσία …κατά το δοκούν. Η κύρια στόχευση του υπουργείου αφορά στις ιδιοκτησιακές διαφορές μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών για τις οποίες είχε προωθηθεί ειδική νομοθετική ρύθμιση που έλυνε το πρόβλημα.

Επιστολή

Σε ορισμένα δασαρχεία οι σχετικές υποθέσεις είχαν «παγώσει», ο κ. Αραβώσης είχε αποστείλει τον περασμένο Φεβρουάριο διευκρινιστική εγκύκλιο, η οποία ωστόσο δεν έφερε αποτέλεσμα. Έτσι, με νέα επιστολή τούς επισημαίνει ότι η έκδοση των οδηγιών και εγκυκλίων εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος _ ήτοι την ασφάλεια δικαίου, την ενιαία εφαρμογή της σχεδιαζόμενης πολιτικής κάθετα και οριζόντια από τις αρμόδιες κατά τόπους δασικές υπηρεσίες, καθώς και την αποτροπή φαινομένων άνισης μεταχείρισης διοικουμένων από διαφορετικές ερμηνείες της σχετικής νομοθεσίας από κάθε περιφερειακή υπηρεσία.

Ιδιοκτησιακό

Είναι αξιοσημείωτο ότι για την επίσπευση της οριστικής επίλυσης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στις περιοχές της ελληνικής επικράτειας όπου δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου (δηλαδή τα νησιά του Ιονίου, την Κρήτη, τη Λέσβος, τη Σάμος, τη Χίος, τις Κυκλάδες, τα Κύθηρα, τα Αντικύθηρα, τα Δωδεκάνησα και την Μάνη), η νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ είχε προβλέψει ότι εκεί το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε δάση και δασικές εκτάσεις εκτός αν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας (αρ. 152 του ν.4819/2021). Δηλαδή, αν μια αποδεδειγμένα ιδιωτική έκταση χαρακτηριστεί ως δασικού χαρακτήρα, δεν διεκδικείται από το ελληνικό Δημόσιο και παραμένει ιδιωτική, γεγονός που δεν επηρεάζει τη χρήση της.

Επίσης, οι νέες οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Δασών αναφέρονται και σε άλλες εγκυκλίους του Μαρτίου οι οποίες, μεταξύ άλλων, διευκρίνιζαν ότι χαρακτηρισμένα δασικά ακίνητα, με εν ισχύ οικοδομική άδεια που είχε εκδοθεί πριν το 2011, εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας. Επίσης, αφορούσαν χιλιάδες αντιρρήσεις προδήλων σφαλμάτων που υποβλήθηκαν πριν το 2021, οι οποίες θα έπρεπε να αρχειοθετηθούν.

Έτσι, ο κ. Αραβώσης στην πρόσφατη επιστολή του προς τις Δασικές Υπηρεσίες ζητά «την απαρέγκλιτη τήρηση και υλοποίηση των εκδιδόμενων οδηγιών και απαντήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος και των εγκυκλίων της Γενικής Γραμματείας Δασών». Όπως αναφέρει ο ίδιος στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», ο νόμος είναι σαφής και πρέπει να εφαρμόζεται. «Δεν πρέπει να υπάρχουν γκρίζες ζώνες», επισημαίνει.

Αυξάνονται οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων

Παράλληλα, σε «αγώνα δρόμου» για να ξεμπλοκάρουν περί τα 340.000 δασικά ακίνητα που βρίσκονται εδώ και χρόνια σε «ομηρία» έχουν αποδυθεί οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕπΕΑ), οι οποίες ενεργοποιήθηκαν έπειτα από μακρά περίοδο αδράνειας. Οι αντιρρήσεις αφορούν πάνω από 2.600.000 στρέμματα, έκταση που αντιστοιχεί στο 1,9% της χώρας. Ωστόσο, ποσοστό περίπου 30% των αντιρρήσεων εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν ως πρόδηλα σφάλματα (προφανής τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση, εσφαλμένη απόδοση οριογραμμών, εκ παραδρομής παραλείψεις κλπ.) Σε κάθε περίπτωση οι ιδιοκτήτες των εν λόγω εκτάσεων δεν μπορούν να τις μεταβιβάσουν, να τις πουλήσουν, να εκδώσουν οικοδομικές άδειες και γενικότερα να τις εκμεταλλευθούν έως ότου περατωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων.

Σήμερα οι ΕπΕΑ έχουν φτάσει τις 158, από περίπου 70 στα τέλη Μαΐου, και σύντομα αναμένεται να λειτουργήσουν και άλλες. Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της προηγούμενης πολιτικής ηγεσία του ΥΠΕΝ μπορεί να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τις 200. Άλλωστε υπάρχουν ακόμη περιοχές που δεν καλύπτονται από επαρκή αριθμό επιτροπών, όπως π.χ. στην Κρήτη κ.ά.

«Αγκάθι» στις πληρωμές των μελών

Σε μία προσπάθεια να επιταχυνθεί ο ρυθμός εξέτασης των αντιρρήσεων, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε υπερδιπλασιάσει τη μηνιαία αποζημίωση για όλα τα μέλη των ΕπΕΑ (για τον πρόεδρο από τα 400 ευρώ στα 800 ευρώ, για τον δασολόγο και τον μηχανικό από τα 250 ευρώ στα 600 ευρώ και για τον γραμματέα από τα 150 ευρώ στα 400 ευρώ). Το σύνολο της αποζημίωσης κατά άτομο (με εξαίρεση τον μήνα Αύγουστο που δεν λειτουργούν οι επιτροπές), καταβάλλεται εφόσον κατά μήνα τηρηθεί ο ελάχιστος υποχρεωτικός αριθμός συμμετοχής σε τέσσερις συνεδριάσεις ανά μέλος, συνδυαστικά με την ολοκλήρωση 25 υποθέσεων ανά συνεδρίαση και συνολικά 100 υποθέσεων στο τέλος κάθε μήνα. Για τη λειτουργία των περίπου 200 Επιτροπών (μαζί με εκείνες που σχεδιάζεται να ιδρυθούν) έχει εξασφαλιστεί η αναγκαία χρηματοδότηση από το «Πράσινο Ταμείο».

Ωστόσο, όπως καταγγέλλει η Δημοσιοϋπαλληλική Ενότητα Δασολόγων, με το πλαφόν του 25% που ισχύει επί των μηναίων αποδοχών κανένας δεν μπορεί να πληρωθεί το 600άρι. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το ΥΠΕΝ βρίσκεται σε συνεννόηση με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προκειμένου το ζήτημα να λυθεί, πιθανώς από Σεπτέμβριο.

Σε κάθε περίπτωση, και με δεδομένες τις καθυστερήσεις στη λειτουργία των ΕπΕΑ, παράγοντας του υπουργείου εκτιμά ότι η εξέταση του συνόλου των αντιρρήσεων δύσκολα θα ολοκληρωθεί πριν το πρώτο εξάμηνο του 2025. Έως σήμερα έχει κυρωθεί το 95% των αναρτημένων δασικών χαρτών, που αντιστοιχούν στο 90% της γεωγραφικής επικράτειας της χώρας και εκκρεμούν οι εκτάσεις για τις οποίες θα πρέπει να εξεταστούν αντιρρήσεις πολιτών, να διορθωθούν τα πρόδηλα σφάλματα καθώς και οι περιοχές που καταλαμβάνουν οικισμοί.