Φυσικό αέριο: Εξαίρεση ζητά η Ελλάδα από την Κομισιον για αποθήκευση εκτός συνόρων

Εξαίρεση αναμένεται να ζητήσει η Ελλάδα από την Κομισιόν όσον αφορά στην υποχρέωση τήρησης αποθεμάτων φυσικού αερίου ασφαλείας σε αποθηκευτικούς χώρους του εξωτερικού, στο πλαίσιο των αποφάσεων της ΕΕ για την ενεργειακή θωράκιση της Ευρώπης. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της Ολομέλειας της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) αποφασίστηκε να αποσταλεί επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην οποία θα τεκμηριώνονται οι λόγοι για τους οποίους η χώρα μας δυσκολεύεται να εφαρμόσει το μέτρο για τον επόμενο χειμώνα.

Εκτός του ευρωπαϊκού χάρτη των Υπόγειων Αποθηκών Φυσικού Αερίου η Ελλάδα

Ιταλία και Βουλγαρία

Η Ελλάδα ως μία από τις λίγες χώρες της ΕΕ που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου υποχρεώνεται, βάσει ευρωπαϊκού κανονισμού, να αποθηκεύει ποσότητες αερίου στην Ιταλία και στη Βουλγαρία. Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, οι αποθήκες στις δύο γειτονικές χώρες είναι γεμάτες ενώ έχει κλείσει και η δέσμευση δυναμικότητας στο σημείο εξόδου του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου στο Σιδηρόκαστρο (δηλαδή προς Βουλγαρία) και στο σημείο εισόδου – εξόδου του διαδριατικού αγωγού TAP στη Νέα Μεσημβρία (από και προς την Ιταλία).

Μείωση κατανάλωσης

Από την άλλη, παρότι η ΕΕ έχει παρατείνει την υποχρέωση τήρησης αποθεμάτων ασφαλείας έως και τον Μάρτιο του 2024, η κατανάλωση αερίου έχει μειωθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μάλιστα, στην Ελλάδα, το πρώτο εξάμηνο του 2023 η κατανάλωση ήταν μειωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης πενταετίας κατά 18,1% (δηλαδή κατά 5,25 τεραβατώρες) και ακόμα περισσότερο σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022 21,7% (-6,59 τεραβατώρες). Ειδικότερα, όσον αφορά στις χρήσεις του αερίου (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της πενταετίας), η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην ηλεκτροπαραγωγή (-3,04 TWh) και ακολούθησαν η βιομηχανία (-1,87 TWh) και τα δίκτυα (-0,34 TWh). Οπότε κρίνεται ότι το ενεργειακό σύστημα της χώρας είναι ασφαλές για τον επόμενο χειμώνα, σε συνδυασμό και με τη νέα λιγνιτική μονάδα της Πτολεμαΐδας που αναμένεται να τεθεί σε κανονική λειτουργία από τον Σεπτέμβριο.

Η Ελλάδα πέρυσι κλήθηκε να αποθηκεύσει το 15% των προβλεπόμενων ποσοτήτων στην Ιταλία και στη Βουλγαρία, ποσοστό που αντιστοιχούσε σε περίπου 9 τεραβατώρες οι οποίες, έπειτα από διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν, περιορίστηκαν στις 1,14 τεραβατώρες που ήταν η ποσότητα που μπορούσε να ανακτήσει το ελληνικό σύστημα με βάση τη διαθέσιμη δυναμικότητα στον αγωγό TAP και στον ελληνοβουλγαρικό αγωγό. Έτσι, οι υπόχρεοι προμηθευτές (ΔΕΠΑ, Μυτιληναίος, Προμηθέας, Elpedison, ΗΡΩΝ, ΔΕΗ) δέσμευσαν χώρο και αποθήκευσαν ποσότητες φυσικού αερίου στις γειτονικές αποθήκες έως τον Νοέμβριο του 2022, προκειμένου να είναι διαθέσιμη η απόληψη και χρήση της αποθηκευμένης ποσότητας στην ελληνική αγορά κατά τους μήνες Νοέμβριο 2022 – Μάρτιος 2023.

Το κόστος

Το κόστος για την τήρηση των αποθεμάτων σε Ιταλία και Βουλγαρία έφτασε περί τα 200 εκατ. ευρώ καθώς υπήρχε πρόβλεψη αποζημίωσης για τους προμηθευτές (για τα κόστη μεταφοράς και αποθήκευσης του φυσικού αερίου αλλά και για τη διαφορά κόστους προμήθειας μεταξύ των περιόδων αποθήκευσης και απόληψης) μέσω της θέσπισης τέλους ασφάλειας εφοδιασμού το οποίο μεταβιβάστηκε στους καταναλωτές, αλλά και με δανεισμό του ΔΕΣΦΑ.

Επιπλέον, έχει κριθεί από τη ΡΑΑΕΥ ότι δεν υπάρχει ανάγκη ούτε για παραμονή της 4ης πλωτής δεξαμενής αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου η οποία είχε εγκατασταθεί πέρσι το καλοκαίρι στην Ρεβυθούσα από τον ΔΕΣΦΑ. Το συνολικό κόστος για την ενοικίασή της είχε ξεπεράσει τα 41,5 εκατ. ευρώ.