Ναυτιλία: Οι προκλήσεις και ο νέος γενικός γραμματέας του ΙΜΟ

Το Citius, Altius, Fortius (Πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά) είναι το σύνθημα των Ολυμπιακών Αγώνων που απευθύνεται σε όλα τα μέλη του Ολυμπιακού Κινήματος ενθαρρύνοντας ψυχολογικά τους αθλητές, αλλά και όσους συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες καλώντας τους να ενεργούν σύμφωνα με το πνεύμα της διοργάνωσης.

Το σύνθημα αυτό θα πρέπει να υλοποιήσει στην πράξη και ο νέος γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Arsenio Dominguez, ο υποψήφιος από τον Παναμά, που εξελέγη στη θέση αυτή προχθές.

Οι προκλήσεις που έχει μπροστά του ο οργανισμός που λειτουργεί στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και είναι αρμόδιος να νομοθετεί για την διεθνή ναυτιλία, ποτέ δεν ήταν περισσότερες και θα πρέπει να αντιμετωπισθούν όσο το δυνατόν πιο σύντομα πιο αποτελεσματικά, και να ανταποκρίνονται στις υψηλότερες δυνατές φιλοδοξίες.

Ναυτιλία: Τα «έξυπνα» εμπορευματοκιβώτια αλλάζουν το θαλάσσιο εμπόριο

Κρίσιμες αποφάσεις

Ο ΙΜΟ πρέπει να λάβει κρίσιμες αποφάσεις κατά τη διάρκεια των επομένων τεσσάρων ετών σε θέματα που επείγουν, όπως της απεξάρτησης της ναυτιλίας από τον άνθρακα, της προσέλκυσης νέων στον ναυτιλιακό κλάδο, την ψηφιοποίηση της ναυτιλίας αλλά και θέματα ενίσχυσης της ασφάλειας ναυσιπλοΐας. Η μεγαλύτερη πρόκληση όμως είναι η απεξάρτηση του ναυτιλιακού κλάδου από τον άνθρακά, ένα θέμα στο οποίο ο οργανισμός έχει δεχθεί σκληρή κριτική από περιβαλλοντικές οργανώσεις και άλλες οντότητες  όπως π.χ την Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαλούμενος ότι δεν προχωρά με τους ρυθμούς που πρέπει σε αυτή την κατεύθυνση.

Ο ΙΜΟ ως ο φορέας που επεξεργάζεται και νομοθετεί αποκλειστικά για τη παγκόσμια ναυτιλία κινδυνεύει να μείνει στο περιθώριο των εξελίξεων καθώς ενισχύεται η τάση για περιφερειακά μέτρα που τελικά θα διαμορφώσουν ένα πολυδαίδαλο και αναποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία ενός κλάδου κατ εξοχή διεθνούς. Ήδη η ΕΕ στη βάση της γενικότερης πολιτικής απανθρακοποίησης ενέταξε την ναυτιλία στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερο πλαίσιο για τα πλοία που φέρουν σημαίες χωρών μελών της ΕΕ.

Η μεγάλη πρόκληση  λοιπόν για τον νέο γραμματέα του ΙΜΟ είναι να καταφέρει να συνθέσει τις αντιτιθέμενες απόψεις των 175  κρατών μελών του οργανισμού, που πηγάζουν από τη διαφορετική θέση της κάθε χώρας στη διεθνή οικονομία, το επίπεδο ανάπτυξης, τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα, κ.λ.π.

Η πρόσφατη άλλωστε σύνοδος της Επιτροπής Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Οργανισμού που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο ανέδειξε αυτό τον πλουραλισμό απόψεων για την πορεία της ναυτιλίας προς την απανθρακοποίησης. Τελικά η Επιτροπή κατάφερε να αποφάσισε ένα κοινό στόχο για καθαρές μηδενικές εκπομπές από τα πλοία «έως ή γύρω από το 2050», συναίνεσης την οποία αποφασιστικό ρόλο είχε και ο Arsenio Dominguez.

Ο νέος γραμματέας

Ο νέος γενικός γραμματέας θα πρέπει να γεφυρώσει τις διαφορές σε κρίσιμα εναπομείναντα θέματα. Ο μηχανισμός τιμολόγησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ή μία εισφορά επί των καυσίμων, εξακολουθεί να αποτελεί ένα θέμα που διχάζει τα μέλη του ΙΜΟ για το οποίο οι αναπτυσσόμενες και οι ανεπτυγμένες χώρες δεν φαίνεται να μπορούν να βρουν κοινό έδαφος.

Η επίτευξη συναινέσεων και η άμεση αντιμετώπιση των προκλήσεων είναι δυο στοιχεία που θα ενισχύσει το κύρος του ΙΜΟ ως του ρυθμιστικού  φορέα της ναυτιλίας κάτι που αποζητούν και οι ναυτιλιακοί φορείς καθώς μόνο έτσι εξασφαλίζεται ότι θα λαμβάνονται αποφάσεις που δεν θα δημιουργούν ναυτιλία πολλών ταχυτήτων σε θεσμικό επίπεδο.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ναυτιλιακοί φορείς εξέφρασαν και πάλι την στήριξη τους στον ΙΜΟ με την ευκαιρία της εκλογής του νέου Γραμματέα.

O Guy Platten, Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου τόνισε ότι η θέση του Γενικού Γραμματέα του ΙΜΟ δεν είναι εύκολη και αναμφίβολα υπάρχουν προκλήσεις μπροστά μας, καθώς ο κλάδος προσπαθεί να επιτύχει τους στόχους του 2030, 2040 και 2050.

Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών αφού ευχήθηκε στον κ. Dominguez κάθε επιτυχία σημείωσε ότι ο ΙΜΟ, καλείται, ως παγκόσμιος ρυθμιστής της ναυτιλίας, να ανταποκριθεί πλήρως στις αυξημένες προσδοκίες. Ο ελληνικός εφοπλισμός, με την τεχνογνωσία και την εμπειρία του, θα συνεχίσει να υποστηρίζει το έργο του ΙΜΟ, με στόχο τη βιωσιμότητα του κλάδου και του πλανήτη.