Τεχνητή νοημοσύνη: Όλα όσα θέλατε να μάθετε και δεν τολμούσατε να ρωτήσετε

Εισέβαλε ορμητικά στη ζωή μας και πλέον αποτελεί ένα από τα βασικότερα πεδία συζήτησης και προβληματισμού, σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο λόγος για την τεχνητή νοημοσύνη, που σε άλλους έχει εξάψει τη φαντασία αναφορικά με τις δυνατότητες που ανοίγονται στην ανθρωπότητα, ενώ άλλοι επισημαίνουν τους κινδύνους και τις απειλές που εγκυμονεί τυχόν ανεξέλεγκτη επέκτασή της.

Το CNN συγκέντρωσε και παρουσιάζει με τη μορφή ερωταπαντήσεων τα σοβαρότερα ζητήματα που έχουν ανακύψει γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence ή AI).

Η παραίτηση στην Google που «σοκάρει» – «Έφυγα για να μπορέσω να μιλήσω…»

1. Τι είναι η τεχνητή νοημοσύνη;

Στην πραγματικότητα η τεχνητή νοημοσύνη υπάρχει εδώ και χρόνια στη ζωή μας. Οι μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο που φιλτράρουν τα αποτελέσματα, η πλατφόρμα του Netflix που προτείνει ταινίες και σειρές στους χρήστες, το Google Translate και οι υπηρεσίες αναγνώρισης προσώπου, λειτουργούν ήδη με βάση την τεχνητή νοημοσύνη.

2. Γιατί όλοι μιλούν τώρα για την τεχνητή νοημοσύνη;

Η σύντομη απάντηση είναι μία: Το ChatGPT. Για χρόνια η ΑΙ λειτουργούσε σε μεγάλο βαθμό στο παρασκήνιο των υπηρεσιών που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Αυτό άλλαξε μετά την κυκλοφορία τον Νοέμβριο του ChatGPT, ενός viral chatbot που έβαλε τη δύναμη της AI στο προσκήνιο. Το ChatGPT έχει πυροδοτήσει έναν έντονο ανταγωνισμό μεταξύ τεχνολογικών εταιρειών για την ανάπτυξη και την εφαρμογή παρόμοιων εργαλείων.

3. Πώς ακριβώς λειτουργεί η… δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη;

Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη επιτρέπει στις εφαρμογές που τη χρησιμοποιούν να δημιουργούν γραπτό έργο, εικόνες, ακόμη και ήχο, ανταποκρινόμενες σε προτροπές των χρηστών.

Για να πάρουν αυτές τις απαντήσεις, αρκετές μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας έχουν αναπτύξει τα δικά τους τα λεγόμενα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα που εκπαιδεύονται σε τεράστιες ποσότητες διαδικτυακών δεδομένων. Το εύρος και ο σκοπός αυτών των συνόλων δεδομένων μπορεί να ποικίλλει. Για παράδειγμα, η έκδοση του ChatGPT που δημοσιοποιήθηκε πέρυσι εκπαιδεύτηκε μόνο σε δεδομένα μέχρι το 2021 (τώρα είναι πιο ενημερωμένο).

3. Σε τι διαφέρει η δημιουργική AI από την AGI;

Όσο εντυπωσιακές και αν φαίνονται ορισμένες υπηρεσίες δημιουργικής AI, ουσιαστικά κάνουν απλώς αντιστοίχιση προτύπων. Αυτά τα εργαλεία μπορούν να μιμηθούν τη γραφή άλλων ή να κάνουν προβλέψεις σχετικά με το ποιες λέξεις μπορεί να είναι σχετικές στις απαντήσεις τους με βάση όλα τα δεδομένα στα οποία έχουν προηγουμένως εκπαιδευτεί.

Η AGI, από την άλλη πλευρά, υπόσχεται κάτι πιο φιλόδοξο – και τρομακτικό.

Η AGI – συντομογραφία των λέξεων τεχνητή γενική νοημοσύνη – αναφέρεται στην τεχνολογία που μπορεί να εκτελεί ευφυείς εργασίες όπως η μάθηση, η συλλογιστική και η προσαρμογή σε νέες καταστάσεις με τον τρόπο που το κάνουν οι άνθρωποι. Προς το παρόν, η AGI παραμένει ένα καθαρά υποθετικό πρότζεκτ.

4. Μήπως η συζήτηση γύρω από την AI αποτελεί απλώς ένα διαφημιστικό τρικ;

Κάθε φορά που υπάρχει υπερβολικός θόρυβος γύρω από μια τεχνολογία, καλό είναι να είμαστε επιφυλακτικοί – και σίγουρα υπάρχει πολύς τέτοιος θόρυβος εδώ. Η γοητεία που έχει ασκήσει στους επενδυτές η τεχνητή νοημοσύνη έχει βοηθήσει τη Wall Street να επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς, παρά την παρατεταμένη οικονομική αβεβαιότητα.

Δεν είναι όλα τα εργαλεία AI εξίσου χρήσιμα και πολλές εταιρείες σίγουρα θα διαφημίσουν χαρακτηριστικά και στρατηγικές AI απλά για να επωφεληθούν από τον τρέχοντα κύκλο διαφημιστικής εκστρατείας. Αλλά ακόμη και τους τελευταίους μόλις έξι μήνες, η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη δείξει ότι μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι κάνουν πολλές καθημερινές εργασίες.

5. Κινδυνεύει η εργασία μου από την AI;

Πολλοί φοβούνται ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα οδηγήσει στην κατάργηση εκατομμυρίων θέσεων εργασίας. Άλλοι, πιο αισιόδοξοι, θεωρούν ότι η νέα τεχνολογία θα βοηθήσει να βελτιωθεί ο τρόπος με τον ποίον εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται.

Κατά το CNN, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση.

Οι εταιρείες πιθανότατα θα χρειαστούν νέους εργαζόμενους για να τις βοηθήσουν να εφαρμόσουν και να διαχειριστούν τα εργαλεία AI. Η απασχόληση των αναλυτών και επιστημόνων δεδομένων, των ειδικών στη μηχανική μάθηση και των ειδικών στην κυβερνοασφάλεια προβλέπεται να αυξηθεί κατά μέσο όρο μέχρι και κατά 30% έως το 2027, σύμφωνα με μια πρόσφατη εκτίμηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.

Αλλά η εξάπλωση της AI θα θέσει επίσης πιθανότατα πολλούς επαγγελματικούς ρόλους σε κίνδυνο. Θα μπορούσαν να υπάρξουν 26 εκατομμύρια λιγότερες θέσεις εργασίας για την τήρηση αρχείων και τη διοίκηση μέχρι το 2027. Οι υπάλληλοι εισαγωγής δεδομένων και οι εκτελεστικοί γραμματείς αναμένεται να δουν τις πιο απότομες απώλειες.

6. Είναι η τεχνητή νοημοσύνη επικίνδυνη;

Κορυφαία στελέχη της τεχνητής νοημοσύνης έχουν προειδοποιήσει ότι η νέα αυτή τεχνολογία θα μπορούσε δυνητικά να επιφέρει την εξαφάνιση του ανθρώπου. Αλλά τα ίδια αυτά στελέχη σπεύδουν να αναπτύξουν την τεχνολογία στα προϊόντα τους.

Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι η εστίαση σε μακρινά σενάρια καταστροφής μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από τις πιο άμεσες βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η AI, όπως η διάδοση παραπληροφόρησης, η διαιώνιση προκαταλήψεων που υπάρχουν στα δεδομένα εκπαίδευσης και η φυσικοποίηση των διακρίσεων.

Για παράδειγμα, η AI θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία deepfakes για τη διάδοση προπαγάνδας κατά τη διάρκεια των εκλογών ή να επιτρέψει μια τρομακτική νέα εποχή κατά την οποία θα κυριαρχούν οι απάτες.

7. Πού οδεύει η AI;

Οι ρυθμιστικές αρχές στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη πιέζουν για τη θέσπιση νομοθεσίας που θα συμβάλει στην καθιέρωση προστατευτικών κιγκλιδωμάτων για την τεχνητή νοημοσύνη, γεγονός που θα μπορούσε τελικά να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η τεχνολογία.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι τους επόμενους μήνες, η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη θα προχωρήσει στην παραγωγή ακόμη πιο ρεαλιστικών εικόνων, βίντεο και ήχου που θα μπορούσαν να διαταράξουν περαιτέρω τα μέσα ενημέρωσης, την ψυχαγωγία, την τεχνολογία και άλλες βιομηχανίες. Η τεχνολογία πιθανότατα θα γίνεται όλο και πιο διαλογική και εξατομικευμένη.

Τον Μάρτιο, η OpenAI παρουσίασε το GPT-4, την έκδοση επόμενης γενιάς της τεχνολογίας που τροφοδοτεί το ChatGPT. Σύμφωνα με την εταιρεία και τις πρώτες δοκιμές, το GPT-4 είναι σε θέση να παρέχει πιο λεπτομερείς και ακριβείς γραπτές απαντήσεις, να περνάει ακαδημαϊκά τεστ με υψηλή βαθμολογία και να κατασκευάζει έναν λειτουργικό ιστότοπο από ένα σκίτσο που έχει σχεδιαστεί στο χέρι.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα εισχωρήσει σε πολλά περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες τους επόμενους μήνες. Αυτό σημαίνει ότι όλοι θα πρέπει να μάθουμε πώς να ζούμε μαζί της.